arríu , nm: erriu,
irriu,
ribu* Definition
camba de abba chi si arregollet in badhigos e badhes mannas e curret totu impare de is montes a bàsciu, a un'àteru erriu prus mannu e a su mare / min. arriixedhu
Synonyms e antonyms
arrinu,
fiúmene,
traghinu
Idioms
csn:
bènniri s'a. = falare, prenàresi de abba meda; a. calau = riu essidu, prenu prenu de abba de comente at próidu meda; a. mortu = sicu, sciutu, chi no bi curret abba; piscai in s'a. = triballare pro nudha; a. mudu (nadu de unu) = fartzu, unu chi no faedhat ma chi faghet comente s'àteru no s'ispetat; furriari s'a. = iscassiare s'abba de su riu pro abbare ortos
Sentences
arriu bell'arriu, lassaminci passai! ◊ s'arriu fut beniu in coma de matas, pruendi prus de otu diis ◊ dhu'iat tres arrius
Surnames and Proverbs
smb:
Arriu, Arrius
/
prb:
arriu chi currit non pudescit ◊ arriu mudu tragadori
Scientific Terminology
slg
Translations
French
fleuve,
torrent
English
river
Spanish
río
Italian
fiume,
torrènte
German
Fluß,
Sturzbach.
arriuníri arreuníe
arrivàda arribbàda
arrivàre arribbài
arrivèsa arrevèsa
arrividíre , vrb Definition istare abbaidandho, totu, coment'e cricandho, po crosidade, ca est logu nou Synonyms e antonyms castiai, iscrucugiare Sentences ite tenet, cussu, de arrividire in domo nosta?!
arrivíre , vrb Definition lòmpere a unu logu, a unu puntu; giare a pitzu a unu po dhi fàere male Synonyms e antonyms arribbai, assuprire, bènnere, ciòmpere, lòmpere | ctr. tocai 1 Sentences pustis de una note de caminu peri sas vias aspras de su mundhu arrivit su poete a su giardinu (P.Casu) 2. bido infatu demóniu alteru currendhe in s'alcu prontu a mi arrivire.
arrivortèlla , nf: rivoltella Definition
genia de arma de isparare, crutza de pòdere pigare a una manu
Synonyms e antonyms
pistola
Scientific Terminology
rms
Translations
French
revolver
English
revolver
Spanish
revólver
Italian
rivoltèlla
German
Revolver.
arrívu arríbbu 1
arríxi, arríxini arréxini 2
arríxini 1, arrízi , nm Synonyms e antonyms cagamèngia, ollerícinu, ozuerízine Etymon itl. ricine.
arròa , nf: arròglia, arroja, arroju, orroa, roja* Definition genia de canale, badhigu, logu in fundhu prenu de abba, fintzes abba apojada, paule de abba, abba chi calat a undha a meda de allagare Synonyms e antonyms bacu / strasura, tàcinu, traghinu 2. su milli e novichentos e úndhichi che l'at picau s'arròglia (E.Espa) Scientific Terminology slg.
arroadía , nf: arrodia, roadia Definition genia de costuma de pedire e giare agiudu a parentes e amigos calecuna die a prantare bíngia o àteru trebballu mannu, in donu Idioms csn: arrodia de sarmentu = mànigu chi si faghet candho si prantat binza a totu sos chi bi ant azuadu; fai arrodia = fàghere arróliu, istare totu acurtzu de pare a chistionu in medas Etymon ltn. rogativa.
arròali , nm: arrobi,
arròele,
arroi,
arròili,
arroli,
orròali,
roi Definition
genia de linna chi faet a mata manna
Synonyms e antonyms
chelcu
Sentences
una truma de carrogas si est parada peri is nais de un'arroli
Scientific Terminology
mtm, Quercus pubescens
Etymon
ltn.
robore(m)
Translations
French
rouvre
English
durmast
Spanish
melojo
Italian
roverèlla
German
Flaumeiche.
arròbba , nf: orrobba,
robba* Definition
cosa téssia, cosia o de cosire; cosa bastat chi siat, cosas o benes chi si possedint (fintzes bestiàmene a tàgiu o a chedha)/ sa manu màua de s'arrobba = s'ala mala, sa chi depet istare a parte de intro de sa bestimenta
Synonyms e antonyms
cosa,
cótili,
interessu,
tessinzu,
traste
/
beltiàmine
Sentences
cussu no tenit arrobba e dhi bis sempri su própiu bistiri ◊ cussa est s'arrobba po unu bistiri
2.
s'arrobba ocannu est grassa ca tenit ebra meda
Surnames and Proverbs
smb:
Arobba
Translations
French
chose,
étoffe
English
thing,
cloth
Spanish
cosa,
ropa
Italian
còsa,
stoffa
German
Sache,
Stoff.
arrobbadòre , nm: orrobbadore Definition chie idorrobbat o faet idorrobbatóriu Synonyms e antonyms irrobbadore*.
arrobbatía , nf: robbatia* Definition trastu de coghina a ue si chistint cosas de papare, o fintzes aposentedhu serrau cun arretza de dhue passare aera ma chentza intrare bobbois.
arrobbatóriu , nm: orrobbatóriu Definition fura manna fata a poderiu cun armas e in medas Synonyms e antonyms acrassadura, acrassamentu, irrobbamentu, irrobbatóriu*, issorrobbatóriu, sdorrobbatóriu / cdh. rubbatóriu, ttrs. arrubbatóriu Sentences ite bos creides, chi candho unu andhat a fàghere un'arrobbatóriu bi andhat cun su soneto?!
arròbi arròali
arròca , nf: orroca,
roca* Definition
pedra, minerale, po su prus ammesturu de minerales, de duresa manna, chi format bona parte de sa crosta de sa Terra (su pígiu de fora), po su prus ammontada de terra e a tretos fora: si narat mescamente de cust'úrtima, chi essit a puntas, a bortas fintzes artas meda, a monte (es. is orrocas de Ulíana)
Synonyms e antonyms
marràgiu,
nodu 1,
pedra,
rochili
Sentences
su carrighinu nci fiat abbrincau peri is arrocas ◊ sa terra iat trémiu e is arrocas si fuant isperradas
Scientific Terminology
mnr, slg
Translations
French
roche,
rocher,
roc
English
rock
Spanish
roca
Italian
ròccia
German
Fels.