chírca chílca
chírca 1 , nf: crica, crichia, críchia Definition parte de sa serradura de una genna, genia de leva po serrare a sa bona Synonyms e antonyms craedhu, giótula, giredha, lótura, zócula Idioms csn: artziare, falare sa crica, pònnere sa crica a sa zanna, a sa fentana; crica de sangrai = aina pro tirare sàmbene; crica de sa cuba = isseta; resorza a crica = lepa cun sa màniga fata a arcu; èssiri de sa crica a sa crai = nadu de duas cosas o pessones chi istant semper paris, o acurtzu meda Sentences tirat sa crica de su portali e intrat in domu ◊ mi ndi fia iscidau intendendi passus in s'iscalera de tàula e tochendi sa crica de sa porta Translations French loquet English latch Spanish pestillo, picaporte Italian saliscéndi German Klinke.
chircadòre , agt, nm: circadori, cricadore Definition chi o chie cricat, o istat cricandho, essit a cricare; istudiosu chi cun métidu iscientíficu faet cricas aprufundhias Synonyms e antonyms chircante / istudiosu Sentences istinchidha de fraile atzesa mandhat adhae s'ojada chircadora ◊ sos chircadores no abbastaiant a cumprèndhere a ue fit isparida sa gama Etymon srd. Translations French chercheur English searcher Spanish investigador Italian ricercatóre German Forscher.
chircadorèa , nf Definition its, chirca? (S'Ischíglia, 11,93,352). Sentences Babbu, apo bidu sa cara tua anneada in sa chircadorea, chene pasu, de su beranu (R.Porcu).
chircàdu , pps, agt: chircau, circau Definition de chircare; chi est o chi dh'ant cricau, chi dhu cricant ca totus o medas dhu bolent, chi funt cricandhodhu 2. su logu est totu chircadu: no si che agatat unu cocoi! ◊ pressi meda teniat: at serrau sa crésia, po nanca fai trabballus, sentza de tenni mancu su muraroi circau! 3. sèmeno sa birdura e robba de iscialada, màssimu cudha chi est piús chircada ◊ isse fut un'inferchidore pretziadu e chircadu Translations French demandé, requis English looked for Spanish buscado, buscado, apreciado Italian cercato, richièsto, ricercato German gesucht, begehrt.
chircadúra , nf Definition su cricare, nau de sa manera Etymon srd.
chircànte , agt: circanti Definition chi andhat o essit a cricare, a pedire, nau mescamente de is paras / búglia de padre chircante = brulla mala Sentences no mi at a fàghere una búglia de padre chircante, no! ◊ a su para circanti sa limósina dhi negu Etymon srd. Translations French mendiant English begging Spanish santero Italian questuante German Bettelmönch.
chircàre chilcàre
chircàu chircàdu
chirchèdha cherchèdha
chirchèra , nf Definition su cricare meda, crica, gente in mancamentu de bestiàmene furau Synonyms e antonyms chilca, circalla Etymon srd.
chirchighédhu chilcighédhu
chirchigiògus , nm pl: crichigiogus Definition princípiu de fastigiamentu / èssiri in c. = abbaidèndhesi fémina, in castiadas Sentences chi dhi benit s'idea maca, a piciocu in chirchigiogus ge dhi fait aberri is ogus! (G.Cadeddu)
chirchígliu , nm, nf: circhíglia, circhígliu, circhílliu Definition cricu piticu, genia de crichighedhu, fintzes solu pintau o de colore a inghíriu de calecuna cosa; fintzes lorinchinos Synonyms e antonyms chilcighedhu, chírchinu / aricina, loritzina, pendhulica Sentences custu cuadhu portat unu circhígliu a ingíriu de sa pipia 2. in is origas portat dus circhíllius de prata Etymon spn. cerquillo Translations French petit cercle English small ring Spanish círculo pequeño Italian cerchiétto German kleiner Reif.
chirchíle , nm: crichile Definition cosa modhe imbodhigada tundha a cricu de pònnere in conca (prus che àteru sa fémina) po pigare cosa grae tostada Synonyms e antonyms cirí, cucurile, cugúdhura, tadibi, tedílighe Sentences po leare is brocas in conca si ponet su crichile Etymon srd. Translations French tortillon English pad Spanish rodete Italian cércine German Tragpolster.
chirchinàre , vrb: crichinare Definition segare una parte pitica de is cosas in su sensu de sa largària faendhodhas prus curtzas Synonyms e antonyms acurtzai, cercinae, chertzinare, ilmutzare, incruciai, secare | ctr. aciungi, illonghiare Sentences su ferreri críchinat e aggualat sas ungras de sos boes, ferrèndhelos ◊ su póberu no at àteru aficu si no sa miserina zoronada e sempre chi la servit a su ricu benit sas piús boltas chirchinada (M.Murenu) 2. intra a ballare coi chirchinada, como chi zughes sa munnedha noa! Etymon ltn. circinare Translations French raccourcir, mettre en lambeaux English to tear to pieces, to shorten Spanish acortar Italian raccorciare, sbrindellare German verkürzen, zerfetzen.
chirchinàza , nf Definition cosas segadas de incurtzadura, orrugos segaos Synonyms e antonyms chertzinadura, mutzadura, mutzinadura.
chirchínnu , nm: cincinu, cíncinu, cincinnu Definition su chirchinare Synonyms e antonyms chertzinadura Idioms csn: segare a c. = serente, ororu; a cíncinu = totu a inghíriu; pinnigàiri a cíncinu = allorigare; prèndhere a chirchinnu = afissu Etymon srd.
chírchinu , nm: críchinu Definition cricu minore (es. su chi ponent in conca a is santos); a logos fintzes su chi si ponet a is carradas Synonyms e antonyms circhíglia / chílciu Sentences su santu fit chin su chírchinu de oro in conca ◊ semus a fúrriu de una lórica, de unu chírchinu ◊ tue pones a lodhare unu chírchinu dae unu cúcuru: finamentas chi no arrivat a fundhu no arreghet Etymon srd. Translations French auréole English halo Spanish aureola Italian aurèola German Aureole.
chirchíza , nf, nm: chischiza, chiscuza, chiscuzu Definition orrughedhos de css. cosa e mescamente de linna; moidedha de su foedhare / èssere chiscuza (nau de ccn.)= afrodhieri, bòlliri isciri ammarolla is chistionis allenas Synonyms e antonyms arrogalla, chercuzu, chimuza, frataza, frustigalla, ischimuza, pampodha, piciualla, tzimuca / bodheta, piscinu Sentences ti fetant a chiscuza! ◊ s'ossu a chiscuzu si at fatu! ◊ mi che ant frundhidu che chiscuza 2. est collindhe chiscuza a su fogu ◊ sa chiscuza meda chi bi est afogat su pàsculu 3. no s'intendhet che risos e chiscuzas, ispracadas sentza de àere cabu e coa ◊ est cussu buchimannu chi che at bogadu sa chiscuza, candho nos at agatadu! Surnames and Proverbs smb: Chiscuzzu Etymon ltn. quisquiliae Translations French grenaille, criblure English riddling Spanish salvado Italian vagliatura, frùscoli German Spreu.