chírca chílca
chírca 1 , nf: crica,
crichia,
críchia Definizione
parte de sa serradura de una genna, genia de leva po serrare a sa bona
Sinonimi e contrari
craedhu,
giótula,
giredha,
lótura,
zócula
Modi di dire
csn:
artziare, falare sa crica, pònnere sa crica a sa zanna, a sa fentana; crica de sangrai = aina pro tirare sàmbene; crica de sa cuba = isseta; resorza a crica = lepa cun sa màniga fata a arcu; èssiri de sa crica a sa crai = nadu de duas cosas o pessones chi istant semper paris, o acurtzu meda
Frasi
tirat sa crica de su portali e intrat in domu ◊ mi ndi fia iscidau intendendi passus in s'iscalera de tàula e tochendi sa crica de sa porta
Traduzioni
Francese
loquet
Inglese
latch
Spagnolo
pestillo,
picaporte
Italiano
saliscéndi
Tedesco
Klinke.
chircadòre , agt, nm: circadori,
cricadore Definizione
chi o chie cricat, o istat cricandho, essit a cricare; istudiosu chi cun métidu iscientíficu faet cricas aprufundhias
Sinonimi e contrari
chircante
/
istudiosu
Frasi
istinchidha de fraile atzesa mandhat adhae s'ojada chircadora ◊ sos chircadores no abbastaiant a cumprèndhere a ue fit isparida sa gama
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
chercheur
Inglese
searcher
Spagnolo
investigador
Italiano
ricercatóre
Tedesco
Forscher.
chircadorèa , nf Definizione its, chirca? (S'Ischíglia, 11,93,352). Frasi Babbu, apo bidu sa cara tua anneada in sa chircadorea, chene pasu, de su beranu (R.Porcu).
chircàdu , pps, agt: chircau,
circau Definizione
de chircare; chi est o chi dh'ant cricau, chi dhu cricant ca totus o medas dhu bolent, chi funt cricandhodhu
2.
su logu est totu chircadu: no si che agatat unu cocoi! ◊ pressi meda teniat: at serrau sa crésia, po nanca fai trabballus, sentza de tenni mancu su muraroi circau!
3.
sèmeno sa birdura e robba de iscialada, màssimu cudha chi est piús chircada ◊ isse fut un'inferchidore pretziadu e chircadu
Traduzioni
Francese
demandé,
requis
Inglese
looked for
Spagnolo
buscado,
buscado,
apreciado
Italiano
cercato,
richièsto,
ricercato
Tedesco
gesucht,
begehrt.
chircadúra , nf Definizione su cricare, nau de sa manera Etimo srd.
chircànte , agt: circanti Definizione
chi andhat o essit a cricare, a pedire, nau mescamente de is paras / búglia de padre chircante = brulla mala
Frasi
no mi at a fàghere una búglia de padre chircante, no! ◊ a su para circanti sa limósina dhi negu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
mendiant
Inglese
begging
Spagnolo
santero
Italiano
questuante
Tedesco
Bettelmönch.
chircàre chilcàre
chircàu chircàdu
chirchèdha cherchèdha
chirchèra , nf Definizione su cricare meda, crica, gente in mancamentu de bestiàmene furau Sinonimi e contrari chilca, circalla Etimo srd.
chirchighédhu chilcighédhu
chirchigiògus , nm pl: crichigiogus Definizione princípiu de fastigiamentu / èssiri in c. = abbaidèndhesi fémina, in castiadas Frasi chi dhi benit s'idea maca, a piciocu in chirchigiogus ge dhi fait aberri is ogus! (G.Cadeddu)
chirchígliu , nm, nf: circhíglia,
circhígliu,
circhílliu Definizione
cricu piticu, genia de crichighedhu, fintzes solu pintau o de colore a inghíriu de calecuna cosa; fintzes lorinchinos
Sinonimi e contrari
chilcighedhu,
chírchinu
/
aricina,
loritzina,
pendhulica
Frasi
custu cuadhu portat unu circhígliu a ingíriu de sa pipia
2.
in is origas portat dus circhíllius de prata
Etimo
spn.
cerquillo
Traduzioni
Francese
petit cercle
Inglese
small ring
Spagnolo
círculo pequeño
Italiano
cerchiétto
Tedesco
kleiner Reif.
chirchíle , nm: crichile Definizione
cosa modhe imbodhigada tundha a cricu de pònnere in conca (prus che àteru sa fémina) po pigare cosa grae tostada
Sinonimi e contrari
cirí,
cucurile,
cugúdhura,
tadibi,
tedílighe
Frasi
po leare is brocas in conca si ponet su crichile
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
tortillon
Inglese
pad
Spagnolo
rodete
Italiano
cércine
Tedesco
Tragpolster.
chirchinàre , vrb: crichinare Definizione
segare una parte pitica de is cosas in su sensu de sa largària faendhodhas prus curtzas
Sinonimi e contrari
acurtzai,
cercinae,
chertzinare,
ilmutzare,
incruciai,
secare
| ctr.
aciungi,
illonghiare
Frasi
su ferreri críchinat e aggualat sas ungras de sos boes, ferrèndhelos ◊ su póberu no at àteru aficu si no sa miserina zoronada e sempre chi la servit a su ricu benit sas piús boltas chirchinada (M.Murenu)
2.
intra a ballare coi chirchinada, como chi zughes sa munnedha noa!
Etimo
ltn.
circinare
Traduzioni
Francese
raccourcir,
mettre en lambeaux
Inglese
to tear to pieces,
to shorten
Spagnolo
acortar
Italiano
raccorciare,
sbrindellare
Tedesco
verkürzen,
zerfetzen.
chirchinàza , nf Definizione cosas segadas de incurtzadura, orrugos segaos Sinonimi e contrari chertzinadura, mutzadura, mutzinadura.
chirchínnu , nm: cincinu, cíncinu, cincinnu Definizione su chirchinare Sinonimi e contrari chertzinadura Modi di dire csn: segare a c. = serente, ororu; a cíncinu = totu a inghíriu; pinnigàiri a cíncinu = allorigare; prèndhere a chirchinnu = afissu Etimo srd.
chírchinu , nm: críchinu Definizione
cricu minore (es. su chi ponent in conca a is santos); a logos fintzes su chi si ponet a is carradas
Sinonimi e contrari
circhíglia
/
chílciu
Frasi
su santu fit chin su chírchinu de oro in conca ◊ semus a fúrriu de una lórica, de unu chírchinu ◊ tue pones a lodhare unu chírchinu dae unu cúcuru: finamentas chi no arrivat a fundhu no arreghet
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
auréole
Inglese
halo
Spagnolo
aureola
Italiano
aurèola
Tedesco
Aureole.
chirchíza , nf, nm: chischiza,
chiscuza,
chiscuzu Definizione
orrughedhos de css. cosa e mescamente de linna; moidedha de su foedhare / èssere chiscuza (nau de ccn.)= afrodhieri, bòlliri isciri ammarolla is chistionis allenas
Sinonimi e contrari
arrogalla,
chercuzu,
chimuza,
frataza,
frustigalla,
ischimuza,
pampodha,
piciualla,
tzimuca
/
bodheta,
piscinu
Frasi
ti fetant a chiscuza! ◊ s'ossu a chiscuzu si at fatu! ◊ mi che ant frundhidu che chiscuza
2.
est collindhe chiscuza a su fogu ◊ sa chiscuza meda chi bi est afogat su pàsculu
3.
no s'intendhet che risos e chiscuzas, ispracadas sentza de àere cabu e coa ◊ est cussu buchimannu chi che at bogadu sa chiscuza, candho nos at agatadu!
Cognomi e Proverbi
smb:
Chiscuzzu
Etimo
ltn.
quisquiliae
Traduzioni
Francese
grenaille,
criblure
Inglese
riddling
Spagnolo
salvado
Italiano
vagliatura,
frùscoli
Tedesco
Spreu.