chírciu, chírciulu, chírcu chílciu
chircuzàre chercuzàre
chircúzu chercúzu
chirdinàre , vrb: achirdinae*,
cirdinai Definizione
fàere chírdinu
Sinonimi e contrari
ateterae,
incidrinai
/
agiatzare,
ammarmurai,
astragare,
belare,
cancarai,
ghiaciai,
marmurizai
Traduzioni
Francese
engourdir
Inglese
to stiffen,
to numb
Spagnolo
entumecerse
Italiano
irrigidire,
intirizzire
Tedesco
erstarren.
chírdinu chídrinu
chirèlla , nf, nm: chiriella,
chirielle 1,
chiriellu,
chirriella,
criella Definizione
genia de lamentu longu, ifadosu, chi no acabbat prus, ma fintzes tzarra, contighedhu chentza importu; persona ifadosa
Sinonimi e contrari
iscamurriada,
isvrúdhiu
Modi di dire
csn:
cantare sa c. a unu = narrerendheli unu bellu pagu; leare a chirielle a unu = pigaidhu in duus, unu a peis, s'àteru a is bratzus coment'e candu no dhu podint pigai mellus ca est grai
Frasi
dí e noti si cheschiàt e sa chiriella fiat lómpia a is origas de su dimóniu ◊ Luxia si afórtiat cun d-una bella chirriella de fuedhus malus…◊ si funt postus a contai contus e criellas ◊ is criellas o contus de fogili funt nàscias a ingíriu de su fogu
2.
l'ant leadu a chirielle, in duos, azigu lu podiant ◊ est cada sero a unu chirielle ca de vinu si cochet che carvone
Etimo
itl.
chirielle
Traduzioni
Francese
plainte assommante
Inglese
complaint
Spagnolo
queja,
cantinela
Italiano
lamentèla,
rampógna
Tedesco
Klage,
Vorwurf.
chíri , nm: chiriu, giri Definizione genia de pigionedhu de unu coloredhu orrúbiu coment'e de aràngiu in su petus e in su gúturu Sinonimi e contrari barbarrúbia, brinchidhi, brinci, chilisi*, cridhi, dhodhi, grisoni, grisoti, iscalzurúgiu, petiruju, princiotu, tintillu, tradhera, tzichi Cognomi e Proverbi smb: Chiriu Terminologia scientifica pzn.
chiriàsa, chiriàxa cariàsa
chirichédhu , nm Definizione
genia de cricu fatu in terra po giogare; cambarada de gente a chistionu
Sinonimi e contrari
arriolu 1,
bodheu,
padheu
2.
candho mi zuchiat a sos chirichedhos disocrabo chin àteras mentes su muru de sas nues
Traduzioni
Francese
carrefour,
croisement
Inglese
crossroads
Spagnolo
encrucijada
Italiano
crocìcchio
Tedesco
Kreuzung.
Chíricu , nm Definizione númene de ómine.
chirídhi , nm Sinonimi e contrari chilísi, cridhi, iscalzurúgiu.
chiridólu , nm Sinonimi e contrari barbarrúbia, brinci, chilisi Terminologia scientifica pzn.
chirídu , nm: coridu Definizione genia de aina, fata coment'e istrégiu tundhu cun su fundhu de tzinnibri (tinnia) o de filuverru lascu, po chèrrere s'àliga grussa de su laore incungiau Sinonimi e contrari chibiru Terminologia scientifica ans.
chirièlla chirèlla
chiriellàre , vrb Definizione
nàrrere chiriellas, brigare a unu, abbarrare a chistionu
2.
sa mama si est posta a chiriellare pedindhe de dhi mutire su dotore ◊ sa giustíscia los chiriellet a issos ebbia!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
réprimander
Inglese
to rebuke
Spagnolo
reprender,
echar una bronca
Italiano
rampognare
Tedesco
Vorwürfe machen.
chirièlle , nm: crielle, ghirielle Definizione genia de cagarantzu o ziziu grogo de sa calidade mala, unu pagu pudéscia, prus manna de sa calidade bona: faet una sitzia manna, de unu bellu colore grogo; dhu narant fintzes a su lisandru Sinonimi e contrari cacarànciu, chinièllere / alisandru, apiuguadharu, arrosàdulu, liriandru, lisau, lisiardu, maceroni, orrusadu Terminologia scientifica rba, Glebionis coronaria, Smyrnium olusatrum.
chirièlle 1, chiriéllu chirèlla
chíriga chérica
chirigàti chighirighítu