A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z
Abbreviations Legenda | Symbols Legend

coighínzu cochíntzu

coigiàre , vrb: acogiai, coigliai, coillai, coizari, coizare, cuillai, cuizare Definition lassare, lassare a s'assegus, a parte de apalas, a una parte, agoa; abbarrare o istare agoa de is àteros in d-unu andhare / coillai úrtimu = abbarrare úrtimu Synonyms e antonyms abarrai, acadiare, acojanare, apaltare, cambare, codiare, cogiai, incoizare, lassai | ctr. pigai, furai Sentences beta unu pagu lestru ca sinono s'isterzu coizat e ti che ruet su late a terra! ◊ est pentzendu a si fai cuillai su civraxu, ca tenit fàmini 2. de su prochedhu no ndhe ant coigiau mancu unu biculedhedhu ◊ no ses mortu ma ti coillant pagus minutus de vida ◊ portanci is cuatru marengus chi ti funt coillaus ◊ si est postu a curri cun totu is fortzas chi dhi coillànt ◊ s'arveghe chi si fut coizada est torrendhe a su cuile 3. mi che sunt furendhe totu in s'ortu: no bi coizant mancu foza, no de si che collire sa cosa! ◊ cussu no coígiat un'ispistoru de casu Etymon srd. Translations French laisser ou rester en arrière English to leave, to stay back Spanish dejar, quedar atrás Italian lasciare, accantonare, restare indiètro German lassen, beiseitelegen, zurückbleiben

coígiu , nm: cóixu Definition cosa chi abbarrat, cosa avantzada, lassada Synonyms e antonyms abantzu, arremusulla, coilla, resuzu, romasiza Sentences su coígiu de sa chena mi dhu papo a mengianu ◊ su dentista mi ndhe at tirau su coígiu de is dentes ◊ su pastore giaiat a papare coígiu de casu a tres corragas ◊ seo sestandho unu cosíngiu e cun is coígios che bogo is loros bostos Etymon srd.

coigliài coigiàre

coignólu , nm: coinzolu, cuinzolu Definition genia de istrégiu mannitu fatu cun pertighedhas intéssias, de canna Synonyms e antonyms corbinzolu, pischedha, scartedha Sentences si at ammanitzadu su fusile, unu coinzolu cun binu, pane e casu, e ch'est essidu a catza ◊ su trigu l'at postu in su coinzolu ◊ at buscadu unu cuinzolu de figu Scientific Terminology stz Etymon ltn. cophinus Translations French panier, corbeille English basket Spanish cesto Italian bùgnolo, corbèllo, cestino German kleiner Korb.

coigoibíra , nm Definition pibitziri pitichedhu: si ndhe agatat de tantas calidades, una chi cantat meda Synonyms e antonyms cicidedha, grichi, grígliaru, grígliu, ungrullu Scientific Terminology crp, gryllus campestris Etymon srd. Translations French grillon English cricket Spanish grillo Italian grillo German Grille.

coigríspa , nf Definition genia de erba bona a istangiare su sàmbene de una segada Synonyms e antonyms pamparedha, pampinella Scientific Terminology rbc, Sanguisorba minor Etymon srd. Translations French sanguisorbe English burnet Spanish pimpinela Italian salvastrèlla German kleiner Wiesenknopf.

coilàrza, coilàtza , nf, nm: cubilarja, cuilàglia, cuilàrgia, cuilarza, cuilarzu, cuilarxa, cuilarxu, cuilatza, cuilaxa, curiatza Definition tretu, logu inue totu a fúrriu si dhue faet o ant fatu acorru po bestiàmene, passiale, cuile, e fintzes sa mindha ue si ponet su cuile; logu alladamingiau, grassu ca dhue fut su cuile; coilarza est fintzes sa tana de su lèpere / fàghere cuilarza = pònnere bestiàmene a pàschere, a crocare, po ingrassare sa terra Synonyms e antonyms coibi, pastoritzale Sentences cue est logu de pastoriu e de cuilarzos ◊ nche colaiat su tempus pulindhe sa cubilarja ◊ no t'ispundas atesu de cuilarxa ca cussu ti bolit ispitzulai! ◊ eus fatu s'abbisita de is cuilarxus de sa cussòrgia Scientific Terminology pst Etymon srd. Translations French terrain où il y a des enceintes pour les animaux English corral Spanish terreno donde hay apriscos Italian terréno dóve insistono i recinti per il bestiame German Viehpferch.

coíle, coíli coíbi

coilèta , nf: cualeta, cubileta Definition giru a egaseogas, genia de furriada o móvia fata a cropu, currendho; logu apartau / fàchere cubileta = apataisí Synonyms e antonyms inghiriotu, mobinada Sentences su trau si li fit atacadu a costas e isse, fuindhe, onzi tantu faghiat una coileta trunchendhe a manca, a s'ispessada ◊ s'àinu faghet una coileta e si che imbolat a s'abba 2. dai sa coileta nostra bidiaimus totu, sentza esser bidos ◊ cussu logu cuadu fit sa cualeta de sos mannos ◊ in cussa cualeta mi intendhei tranchígliu.

coiletàre , vrb Definition fàere coiletas, andhare a egaseogas Etymon srd. Translations French zigzaguer English to turn Spanish piruetear Italian giravoltolare German sich drehen.

coilèto , nm Definition s'istrúmbulu, nau po sa corria Synonyms e antonyms foete.

coíli 1 , agt Definition nau de alegúmene de papare, chi est de còere, bonu po còere; de bonu cotu Synonyms e antonyms coidore, coxibi*.

coílla , nf: coiza, cóiza Definition avantzu, cosa chi si lassat, chi si coígiat, cosa chi abbarrat Synonyms e antonyms abantzu, acógiu, códiu, coígiu, sobra Sentences sa die de turrosu, su mérculis de lessiu, no si podiat papare coizas de sas dies de carrasegare (L.Pisano)◊ ndi ant pinnigau is coillas e si ndi funt andaus ◊ no lassas abbulutzos ne coizas: unu ndhe finis, s'àteru comintzas ◊ su trigu chi portàt ugiat prúiri e perda, fut sa coilla de su sacu Etymon srd.

coillài coigiàre

coillèdha , nf Definition coa pitica, coutza; giogu de pipios a aciapare, a cuare (c. de afatziare) Synonyms e antonyms coita / cualèpere, cubacuba Etymon srd.

coillósu , agt Definition chi si coígiat, chi no tenet presse, abbarrat agoa Synonyms e antonyms asseliau, chetu, séliu Etymon srd.

coilóngu , agt Definition chi portat sa coa longa, ma nau in cobertantza po unu chi tirat a longas, in su trebballu e fintzes in àteros doveres, pagamentos e àteru Synonyms e antonyms cagallente, coizosu, crastinadore, immajonadu | ctr. coidadosu, impressidu, penciamentosu Etymon srd. Translations French tardif English latecomer Spanish atrasado Italian ritardatàrio German verspätet.

coilóriga , nf Definition coa de margiani o limba de boe, una genia de erba Synonyms e antonyms pabulosu Scientific Terminology rba, Echium italicum Etymon srd. Translations French vipérine English bugloss Spanish viborera Italian viperina maggióre German Ochsezung.

coiméntu , nm Synonyms e antonyms cochintzu, coidura, cotua Etymon srd.