cóssu 3 , nm Definition
una de is duas partes de s'agu, sa chi portat s'istampighedhu inue s'intrat su filu: s'ogu de s'agu
Etymon
ctl.
cos
Translations
French
chas
English
needle's eye
Spanish
ojo
Italian
cruna
German
Nadelöhr.
cossumàre consumài
cossumídu consumídu
cossumidúra , nf: cussumidura Definition
su si che consumare, andhare a su fini fini / mòrrere a c. = a pagu a pagu po maladia longa, becesa
Synonyms e antonyms
arrannosigamentu,
finidura 1,
finigoni,
ispitinzu
Sentences
cussu muntone de fenu, si li pones terra subra, mancari li lompat fogu si che tenet a cossumidura ma no pesat frama arta
Etymon
srd.
Translations
French
consomption
English
consumption
Spanish
consunción
Italian
consunzióne
German
Abnutzung,
Konsumtion.
cossumíre conciumíre
cossúmu consúmu
còsta còlta Sentences
costàdu , pps, agt, nm Definition
de costare (po s'ispesa, su trebballu, sa pelea) e de -are 1 (acontèssere)
Synonyms e antonyms
acontéssiu
Sentences
za nos est costadu a ndhe carrare totu cussa preda!…◊ nos est costadu su suore de s'ogru a fàghere cussa faina ◊ mi est costau a che dhu cumbínchere!
2.
si mi est costadu una borta a fàghere cussu irballu no mi at a costare sa de duas! ◊ it'est chi vostè li at natu pro bi èssere costatu tantu disaocu? ◊ it'errore costau, già che so urrutu in mesu! ◊ pro chi bene adates sos mutos a su costadu, asculta chi su contadu ti fato in manera ispícia (Limbudu)
Translations
French
côuté,
arrivé
English
cost,
happened
Spanish
costado,
ocurrido
Italian
costato,
succèsso
German
gekostet,
Erfolg.
costàgia , nf Definition costalla, sa parte grussa de sa fògia, sa fògia etotu in su truncu de erbas mannas (gureu, càule, beda) Sentences a mimi mi coiat costàgia de càuli.
costàgiu coltàzu
costagòsta , avb Definition
manera de andhare in paris in logu chi faet a costera; manera de foedhare chentza arrespòndhere a tonu giustu po no bòllere arrespòndhere a sa pregonta
Synonyms e antonyms
palabala
Sentences
che so essidu costagosta chirchendhe sa robba ◊ sas istradas in logu de monte las faghent colare costagosta finas a che assuprire a subra
2.
arguai a los tocare, ca che essint palabala costagosta! ◊ candho li apo chircadu su dépidu che est essidu costagosta
Etymon
srd.
Translations
French
évasivement
English
evasively
Spanish
de forma evasiva
Italian
in mòdo evasivo,
evasivaménte
German
ausweichend.
costài , vrb: costare,
costari Definition
àere unu prétziu, bòllere o arrechèdere unu tanti de ispesa, de trebballu, de pelea, de tempus o àteru po àere o fàere una cosa
Synonyms e antonyms
bàlere
Idioms
csn:
costare su suore de s'ogru = èssiri tropu trabballosu, itl. sudar sètte camìcie; costai una perra de ogu = meda, tropu
Sentences
cantu costant custas iscarpas? ◊ dhu scis cantu costat, oi, a fai domu? ◊ cussa cosa ti costat parícios milliones
2.
costat su suore de s'ogru a ti fàghere a cumprèndhere! ◊ dónnia borta mi costat una perra de ogu su bàsidu cosa tua! ◊ za mi costat a fàghere totu cussa cosa a sa sola!…◊ za nos est costadu ispatendhe rú e tetinosu pro fàghere s'olivàriu! ◊ mi at a costai su chi mi at a costari, ma bollu fari a fillu bonu!
Surnames and Proverbs
prb:
domo fata e binza posta mai si pagat cantu costat
Etymon
ltn.
constare
Translations
French
côuter
English
to cost
Spanish
costar
Italian
costare
German
kosten.
costài 1 , vrb: costare 1 Definition
chi podet èssere, chi podet capitare de fàere, de nàrrere, e àteru, siat bolendho e siat chentza bòllere, fintzes in su sensu de tènnere dannu
Synonyms e antonyms
acontèssere,
capitai,
cumbinare,
tantare
Idioms
csn:
costare cosa = calai guta, àere dannu; costau dh'est partu! = si at bidu sa morte in ogros, si est àpidu in arriscos mannos
Sentences
ojamomia it'arrori chi m'est costau, connau miu arrestau! ◊ no apo ischidu su chi mi est costau ca fio galu in sonnos (P.Piga)◊ chi fachiant cussu mi costat a mimme, ca lu fachiat una tzia mea ◊ apo intesu cosas chi a las narrer no parent costadas (P.Mereu)◊ nara su fatu comente est costau! ◊ iscuru a chie costat, sa mala fortuna! ◊ perunu male ti aiat costatu si aias fatu comente ti apo natu! ◊ no ti costet chei sa candhela, issa matessi a si fagher iscuru! ◊ at contau su chi dhi fut costau e chini dh'iat fatu ◊ e de cudhu tziu ita nd'est costau?
2.
ite ti ndh'est costadu de cudha cumpannia? ◊ candho est andhau a liu narrer, a su pride, ca su nonnu fit unu comunista, azommai no ndhe li aiat costau cosa!
Etymon
ltn.
constare
Translations
French
arriver,
se passer
English
to happen
Spanish
acontecer,
ocurrir
Italian
succèdere,
avvenire
German
geschehen.
costàle , nm Definition
logu mannu in costa, in calada
Synonyms e antonyms
colta,
costera,
costile,
cugutada,
pala
| ctr.
paris
Sentences
est andhau a chircare linna in su costale ◊ in custos costales niedhos no bi atichit puas de vida!
Scientific Terminology
slg
Etymon
srd.
Translations
French
pente
English
slope
Spanish
pendiente (f),
cuesta (f)
Italian
pendìo
German
Abhang.
costàlla, costàllu , nf, nm Definition
traessa longa, posta de fundhu a susu (e no in paris de unu cosciale a s'àteru) in is gecas, in is costanas de su carru; sa parte grussa de is fògias, is fògias etotu in su truncu de erbas mannas (gureu, càule, beda)/ trabballu fatu a costallas = cosa, mescamente linna, triballada a manera de pàrrere a costas
Synonyms e antonyms
listroni
/
colta,
crosta
/
costana
Sentences
ant obertu s'eca de costallas, po intrai a domu ◊ est una geca a costallus
2.
bella costalla chi portat custa beda! ◊ dh'est arréscia sa costalla e at bófiu piriciou a bufai ◊ sa costalla de su gureu, ispilloncada, est bella cota e crua
Scientific Terminology
rbr
Etymon
srd.
Translations
French
nervure de certains feuilles
English
rib
Spanish
listón,
costilla
Italian
listóne,
còstola di alcune fòglie (càvolo,
cardo)
German
mittlere Blattrippe.
costamazàre , vrb Definition iscúdere, atripare a fuste deasi a forte de lassare s'ispertiada.
costàna , nf Definition
donniuna de is tzivinedhas frucaxadas chi si ponent in su carru in forma de arrestellu po usu de seidare trigu messau; is costaos de sa pica, de su lacu, de un'istrégiu; su muru a inghíriu de unu putzu; freadura in costas de un'animale / sas costanas de su carru sunt fatas cun bàtoro cannelas e bàtoro ultedhos (listellos): sas primas ficadas in su fundhu de su carru, sos àteros intrados in sas cannelas parallelos a su fundhu e muntesos frimmos cun sos tisidhos; c. de porta = antarile
Synonyms e antonyms
costazera,
zerda 1
/
malandra
Sentences
teniat trabballu meda: arrodas de fai e de arrangiai, butus e carrus cun is costanas segadas
2.
sas costanas de sa córbula, de sa padedha, de su furru, de su poju, de su carru ◊ candu su forru est intrebigau si connoscit a su colori de is costanas ◊ sa mama dh'at ciciu in sa cadiredha a tres costanas, su pipiu
3.
colaiat in costanas de istradone
4.
est una calarina tota a costanas, romasa romasa
Etymon
srd.
Translations
French
paroi d'un récipient
English
sides (container)
Spanish
costillas
Italian
fianchi di un recipiènte o sìmili
German
Seiten eines Gefäßes.
costanàdu , pps, agt: acostanadu Definition de costanare; chi portat freadura; nau de frutuàriu, chi portat taca, corpadura Synonyms e antonyms malandradu / corpadu.
costanàre , vrb: acostanare Definition
fàere costanas, freaduras
Synonyms e antonyms
friai,
malandrare,
piticare
Etymon
srd.
Translations
French
érafler,
écorcher
English
to produce a sore in sthg
Spanish
escocer,
rozar
Italian
fare guidalésco
German
Druckschaden machen.
costanàre 1 , vrb Definition coment'e andhare costa costa, ororu, passare in is oros de unu logu.