cóssu 3 , nm Definizione
una de is duas partes de s'agu, sa chi portat s'istampighedhu inue s'intrat su filu: s'ogu de s'agu
Etimo
ctl.
cos
Traduzioni
Francese
chas
Inglese
needle's eye
Spagnolo
ojo
Italiano
cruna
Tedesco
Nadelöhr.
cossumàre consumài
cossumídu consumídu
cossumidúra , nf: cussumidura Definizione
su si che consumare, andhare a su fini fini / mòrrere a c. = a pagu a pagu po maladia longa, becesa
Sinonimi e contrari
arrannosigamentu,
finidura 1,
finigoni,
ispitinzu
Frasi
cussu muntone de fenu, si li pones terra subra, mancari li lompat fogu si che tenet a cossumidura ma no pesat frama arta
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
consomption
Inglese
consumption
Spagnolo
consunción
Italiano
consunzióne
Tedesco
Abnutzung,
Konsumtion.
cossumíre conciumíre
cossúmu consúmu
còsta còlta Frasi
costàdu , pps, agt, nm Definizione
de costare (po s'ispesa, su trebballu, sa pelea) e de -are 1 (acontèssere)
Sinonimi e contrari
acontéssiu
Frasi
za nos est costadu a ndhe carrare totu cussa preda!…◊ nos est costadu su suore de s'ogru a fàghere cussa faina ◊ mi est costau a che dhu cumbínchere!
2.
si mi est costadu una borta a fàghere cussu irballu no mi at a costare sa de duas! ◊ it'est chi vostè li at natu pro bi èssere costatu tantu disaocu? ◊ it'errore costau, già che so urrutu in mesu! ◊ pro chi bene adates sos mutos a su costadu, asculta chi su contadu ti fato in manera ispícia (Limbudu)
Traduzioni
Francese
côuté,
arrivé
Inglese
cost,
happened
Spagnolo
costado,
ocurrido
Italiano
costato,
succèsso
Tedesco
gekostet,
Erfolg.
costàgia , nf Definizione costalla, sa parte grussa de sa fògia, sa fògia etotu in su truncu de erbas mannas (gureu, càule, beda) Frasi a mimi mi coiat costàgia de càuli.
costàgiu coltàzu
costagòsta , avb Definizione
manera de andhare in paris in logu chi faet a costera; manera de foedhare chentza arrespòndhere a tonu giustu po no bòllere arrespòndhere a sa pregonta
Sinonimi e contrari
palabala
Frasi
che so essidu costagosta chirchendhe sa robba ◊ sas istradas in logu de monte las faghent colare costagosta finas a che assuprire a subra
2.
arguai a los tocare, ca che essint palabala costagosta! ◊ candho li apo chircadu su dépidu che est essidu costagosta
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
évasivement
Inglese
evasively
Spagnolo
de forma evasiva
Italiano
in mòdo evasivo,
evasivaménte
Tedesco
ausweichend.
costài , vrb: costare,
costari Definizione
àere unu prétziu, bòllere o arrechèdere unu tanti de ispesa, de trebballu, de pelea, de tempus o àteru po àere o fàere una cosa
Sinonimi e contrari
bàlere
Modi di dire
csn:
costare su suore de s'ogru = èssiri tropu trabballosu, itl. sudar sètte camìcie; costai una perra de ogu = meda, tropu
Frasi
cantu costant custas iscarpas? ◊ dhu scis cantu costat, oi, a fai domu? ◊ cussa cosa ti costat parícios milliones
2.
costat su suore de s'ogru a ti fàghere a cumprèndhere! ◊ dónnia borta mi costat una perra de ogu su bàsidu cosa tua! ◊ za mi costat a fàghere totu cussa cosa a sa sola!…◊ za nos est costadu ispatendhe rú e tetinosu pro fàghere s'olivàriu! ◊ mi at a costai su chi mi at a costari, ma bollu fari a fillu bonu!
Cognomi e Proverbi
prb:
domo fata e binza posta mai si pagat cantu costat
Etimo
ltn.
constare
Traduzioni
Francese
côuter
Inglese
to cost
Spagnolo
costar
Italiano
costare
Tedesco
kosten.
costài 1 , vrb: costare 1 Definizione
chi podet èssere, chi podet capitare de fàere, de nàrrere, e àteru, siat bolendho e siat chentza bòllere, fintzes in su sensu de tènnere dannu
Sinonimi e contrari
acontèssere,
capitai,
cumbinare,
tantare
Modi di dire
csn:
costare cosa = calai guta, àere dannu; costau dh'est partu! = si at bidu sa morte in ogros, si est àpidu in arriscos mannos
Frasi
ojamomia it'arrori chi m'est costau, connau miu arrestau! ◊ no apo ischidu su chi mi est costau ca fio galu in sonnos (P.Piga)◊ chi fachiant cussu mi costat a mimme, ca lu fachiat una tzia mea ◊ apo intesu cosas chi a las narrer no parent costadas (P.Mereu)◊ nara su fatu comente est costau! ◊ iscuru a chie costat, sa mala fortuna! ◊ perunu male ti aiat costatu si aias fatu comente ti apo natu! ◊ no ti costet chei sa candhela, issa matessi a si fagher iscuru! ◊ at contau su chi dhi fut costau e chini dh'iat fatu ◊ e de cudhu tziu ita nd'est costau?
2.
ite ti ndh'est costadu de cudha cumpannia? ◊ candho est andhau a liu narrer, a su pride, ca su nonnu fit unu comunista, azommai no ndhe li aiat costau cosa!
Etimo
ltn.
constare
Traduzioni
Francese
arriver,
se passer
Inglese
to happen
Spagnolo
acontecer,
ocurrir
Italiano
succèdere,
avvenire
Tedesco
geschehen.
costàle , nm Definizione
logu mannu in costa, in calada
Sinonimi e contrari
colta,
costera,
costile,
cugutada,
pala
| ctr.
paris
Frasi
est andhau a chircare linna in su costale ◊ in custos costales niedhos no bi atichit puas de vida!
Terminologia scientifica
slg
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
pente
Inglese
slope
Spagnolo
pendiente (f),
cuesta (f)
Italiano
pendìo
Tedesco
Abhang.
costàlla, costàllu , nf, nm Definizione
traessa longa, posta de fundhu a susu (e no in paris de unu cosciale a s'àteru) in is gecas, in is costanas de su carru; sa parte grussa de is fògias, is fògias etotu in su truncu de erbas mannas (gureu, càule, beda)/ trabballu fatu a costallas = cosa, mescamente linna, triballada a manera de pàrrere a costas
Sinonimi e contrari
listroni
/
colta,
crosta
/
costana
Frasi
ant obertu s'eca de costallas, po intrai a domu ◊ est una geca a costallus
2.
bella costalla chi portat custa beda! ◊ dh'est arréscia sa costalla e at bófiu piriciou a bufai ◊ sa costalla de su gureu, ispilloncada, est bella cota e crua
Terminologia scientifica
rbr
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
nervure de certains feuilles
Inglese
rib
Spagnolo
listón,
costilla
Italiano
listóne,
còstola di alcune fòglie (càvolo,
cardo)
Tedesco
mittlere Blattrippe.
costamazàre , vrb Definizione iscúdere, atripare a fuste deasi a forte de lassare s'ispertiada.
costàna , nf Definizione
donniuna de is tzivinedhas frucaxadas chi si ponent in su carru in forma de arrestellu po usu de seidare trigu messau; is costaos de sa pica, de su lacu, de un'istrégiu; su muru a inghíriu de unu putzu; freadura in costas de un'animale / sas costanas de su carru sunt fatas cun bàtoro cannelas e bàtoro ultedhos (listellos): sas primas ficadas in su fundhu de su carru, sos àteros intrados in sas cannelas parallelos a su fundhu e muntesos frimmos cun sos tisidhos; c. de porta = antarile
Sinonimi e contrari
costazera,
zerda 1
/
malandra
Frasi
teniat trabballu meda: arrodas de fai e de arrangiai, butus e carrus cun is costanas segadas
2.
sas costanas de sa córbula, de sa padedha, de su furru, de su poju, de su carru ◊ candu su forru est intrebigau si connoscit a su colori de is costanas ◊ sa mama dh'at ciciu in sa cadiredha a tres costanas, su pipiu
3.
colaiat in costanas de istradone
4.
est una calarina tota a costanas, romasa romasa
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
paroi d'un récipient
Inglese
sides (container)
Spagnolo
costillas
Italiano
fianchi di un recipiènte o sìmili
Tedesco
Seiten eines Gefäßes.
costanàdu , pps, agt: acostanadu Definizione de costanare; chi portat freadura; nau de frutuàriu, chi portat taca, corpadura Sinonimi e contrari malandradu / corpadu.
costanàre , vrb: acostanare Definizione
fàere costanas, freaduras
Sinonimi e contrari
friai,
malandrare,
piticare
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
érafler,
écorcher
Inglese
to produce a sore in sthg
Spagnolo
escocer,
rozar
Italiano
fare guidalésco
Tedesco
Druckschaden machen.
costanàre 1 , vrb Definizione coment'e andhare costa costa, ororu, passare in is oros de unu logu.