cóssu 3 , nm Definitzione una de is duas partes de s'agu, sa chi portat s'istampighedhu inue s'intrat su filu: s'ogu de s'agu Ètimu ctl. cos Tradutziones Frantzesu chas Ingresu needle's eye Ispagnolu ojo Italianu cruna Tedescu Nadelöhr.
cossumàre consumài
cossumídu consumídu
cossumidúra , nf: cussumidura Definitzione su si che consumare, andhare a su fini fini / mòrrere a c. = a pagu a pagu po maladia longa, becesa Sinònimos e contràrios arrannosigamentu, finidura 1, finigoni, ispitinzu Frases cussu muntone de fenu, si li pones terra subra, mancari li lompat fogu si che tenet a cossumidura ma no pesat frama arta Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu consomption Ingresu consumption Ispagnolu consunción Italianu consunzióne Tedescu Abnutzung, Konsumtion.
cossumíre conciumíre
cossúmu consúmu
còsta còlta Frases
costàdu , pps, agt, nm Definitzione de costare (po s'ispesa, su trebballu, sa pelea) e de -are 1 (acontèssere) Sinònimos e contràrios acontéssiu Frases za nos est costadu a ndhe carrare totu cussa preda!…◊ nos est costadu su suore de s'ogru a fàghere cussa faina ◊ mi est costau a che dhu cumbínchere! 2. si mi est costadu una borta a fàghere cussu irballu no mi at a costare sa de duas! ◊ it'est chi vostè li at natu pro bi èssere costatu tantu disaocu? ◊ it'errore costau, già che so urrutu in mesu! ◊ pro chi bene adates sos mutos a su costadu, asculta chi su contadu ti fato in manera ispícia (Limbudu) Tradutziones Frantzesu côuté, arrivé Ingresu cost, happened Ispagnolu costado, ocurrido Italianu costato, succèsso Tedescu gekostet, Erfolg.
costàgia , nf Definitzione costalla, sa parte grussa de sa fògia, sa fògia etotu in su truncu de erbas mannas (gureu, càule, beda) Frases a mimi mi coiat costàgia de càuli.
costàgiu coltàzu
costagòsta , avb Definitzione manera de andhare in paris in logu chi faet a costera; manera de foedhare chentza arrespòndhere a tonu giustu po no bòllere arrespòndhere a sa pregonta Sinònimos e contràrios palabala Frases che so essidu costagosta chirchendhe sa robba ◊ sas istradas in logu de monte las faghent colare costagosta finas a che assuprire a subra 2. arguai a los tocare, ca che essint palabala costagosta! ◊ candho li apo chircadu su dépidu che est essidu costagosta Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu évasivement Ingresu evasively Ispagnolu de forma evasiva Italianu in mòdo evasivo, evasivaménte Tedescu ausweichend.
costài , vrb: costare, costari Definitzione àere unu prétziu, bòllere o arrechèdere unu tanti de ispesa, de trebballu, de pelea, de tempus o àteru po àere o fàere una cosa Sinònimos e contràrios bàlere Maneras de nàrrere csn: costare su suore de s'ogru = èssiri tropu trabballosu, itl. sudar sètte camìcie; costai una perra de ogu = meda, tropu Frases cantu costant custas iscarpas? ◊ dhu scis cantu costat, oi, a fai domu? ◊ cussa cosa ti costat parícios milliones 2. costat su suore de s'ogru a ti fàghere a cumprèndhere! ◊ dónnia borta mi costat una perra de ogu su bàsidu cosa tua! ◊ za mi costat a fàghere totu cussa cosa a sa sola!…◊ za nos est costadu ispatendhe rú e tetinosu pro fàghere s'olivàriu! ◊ mi at a costai su chi mi at a costari, ma bollu fari a fillu bonu! Sambenados e Provèrbios prb: domo fata e binza posta mai si pagat cantu costat Ètimu ltn. constare Tradutziones Frantzesu côuter Ingresu to cost Ispagnolu costar Italianu costare Tedescu kosten.
costài 1 , vrb: costare 1 Definitzione chi podet èssere, chi podet capitare de fàere, de nàrrere, e àteru, siat bolendho e siat chentza bòllere, fintzes in su sensu de tènnere dannu Sinònimos e contràrios acontèssere, capitai, cumbinare, tantare Maneras de nàrrere csn: costare cosa = calai guta, àere dannu; costau dh'est partu! = si at bidu sa morte in ogros, si est àpidu in arriscos mannos Frases ojamomia it'arrori chi m'est costau, connau miu arrestau! ◊ no apo ischidu su chi mi est costau ca fio galu in sonnos (P.Piga)◊ chi fachiant cussu mi costat a mimme, ca lu fachiat una tzia mea ◊ apo intesu cosas chi a las narrer no parent costadas (P.Mereu)◊ nara su fatu comente est costau! ◊ iscuru a chie costat, sa mala fortuna! ◊ perunu male ti aiat costatu si aias fatu comente ti apo natu! ◊ no ti costet chei sa candhela, issa matessi a si fagher iscuru! ◊ at contau su chi dhi fut costau e chini dh'iat fatu ◊ e de cudhu tziu ita nd'est costau? 2. ite ti ndh'est costadu de cudha cumpannia? ◊ candho est andhau a liu narrer, a su pride, ca su nonnu fit unu comunista, azommai no ndhe li aiat costau cosa! Ètimu ltn. constare Tradutziones Frantzesu arriver, se passer Ingresu to happen Ispagnolu acontecer, ocurrir Italianu succèdere, avvenire Tedescu geschehen.
costàle , nm Definitzione logu mannu in costa, in calada Sinònimos e contràrios colta, costera, costile, cugutada, pala | ctr. paris Frases est andhau a chircare linna in su costale ◊ in custos costales niedhos no bi atichit puas de vida! Terminologia iscientìfica slg Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu pente Ingresu slope Ispagnolu pendiente (f), cuesta (f) Italianu pendìo Tedescu Abhang.
costàlla, costàllu , nf, nm Definitzione traessa longa, posta de fundhu a susu (e no in paris de unu cosciale a s'àteru) in is gecas, in is costanas de su carru; sa parte grussa de is fògias, is fògias etotu in su truncu de erbas mannas (gureu, càule, beda)/ trabballu fatu a costallas = cosa, mescamente linna, triballada a manera de pàrrere a costas Sinònimos e contràrios listroni / colta, crosta / costana Frases ant obertu s'eca de costallas, po intrai a domu ◊ est una geca a costallus 2. bella costalla chi portat custa beda! ◊ dh'est arréscia sa costalla e at bófiu piriciou a bufai ◊ sa costalla de su gureu, ispilloncada, est bella cota e crua Terminologia iscientìfica rbr Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu nervure de certains feuilles Ingresu rib Ispagnolu listón, costilla Italianu listóne, còstola di alcune fòglie (càvolo, cardo) Tedescu mittlere Blattrippe.
costamazàre , vrb Definitzione iscúdere, atripare a fuste deasi a forte de lassare s'ispertiada.
costàna , nf Definitzione donniuna de is tzivinedhas frucaxadas chi si ponent in su carru in forma de arrestellu po usu de seidare trigu messau; is costaos de sa pica, de su lacu, de un'istrégiu; su muru a inghíriu de unu putzu; freadura in costas de un'animale / sas costanas de su carru sunt fatas cun bàtoro cannelas e bàtoro ultedhos (listellos): sas primas ficadas in su fundhu de su carru, sos àteros intrados in sas cannelas parallelos a su fundhu e muntesos frimmos cun sos tisidhos; c. de porta = antarile Sinònimos e contràrios costazera, zerda 1 / malandra Frases teniat trabballu meda: arrodas de fai e de arrangiai, butus e carrus cun is costanas segadas 2. sas costanas de sa córbula, de sa padedha, de su furru, de su poju, de su carru ◊ candu su forru est intrebigau si connoscit a su colori de is costanas ◊ sa mama dh'at ciciu in sa cadiredha a tres costanas, su pipiu 3. colaiat in costanas de istradone 4. est una calarina tota a costanas, romasa romasa Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu paroi d'un récipient Ingresu sides (container) Ispagnolu costillas Italianu fianchi di un recipiènte o sìmili Tedescu Seiten eines Gefäßes.
costanàdu , pps, agt: acostanadu Definitzione de costanare; chi portat freadura; nau de frutuàriu, chi portat taca, corpadura Sinònimos e contràrios malandradu / corpadu.
costanàre , vrb: acostanare Definitzione fàere costanas, freaduras Sinònimos e contràrios friai, malandrare, piticare Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu érafler, écorcher Ingresu to produce a sore in sthg Ispagnolu escocer, rozar Italianu fare guidalésco Tedescu Druckschaden machen.
costanàre 1 , vrb Definitzione coment'e andhare costa costa, ororu, passare in is oros de unu logu.