cóssu 3 , nm Definitzione
una de is duas partes de s'agu, sa chi portat s'istampighedhu inue s'intrat su filu: s'ogu de s'agu
Ètimu
ctl.
cos
Tradutziones
Frantzesu
chas
Ingresu
needle's eye
Ispagnolu
ojo
Italianu
cruna
Tedescu
Nadelöhr.
cossumàre consumài
cossumídu consumídu
cossumidúra , nf: cussumidura Definitzione
su si che consumare, andhare a su fini fini / mòrrere a c. = a pagu a pagu po maladia longa, becesa
Sinònimos e contràrios
arrannosigamentu,
finidura 1,
finigoni,
ispitinzu
Frases
cussu muntone de fenu, si li pones terra subra, mancari li lompat fogu si che tenet a cossumidura ma no pesat frama arta
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
consomption
Ingresu
consumption
Ispagnolu
consunción
Italianu
consunzióne
Tedescu
Abnutzung,
Konsumtion.
cossumíre conciumíre
cossúmu consúmu
còsta còlta Frases
costàdu , pps, agt, nm Definitzione
de costare (po s'ispesa, su trebballu, sa pelea) e de -are 1 (acontèssere)
Sinònimos e contràrios
acontéssiu
Frases
za nos est costadu a ndhe carrare totu cussa preda!…◊ nos est costadu su suore de s'ogru a fàghere cussa faina ◊ mi est costau a che dhu cumbínchere!
2.
si mi est costadu una borta a fàghere cussu irballu no mi at a costare sa de duas! ◊ it'est chi vostè li at natu pro bi èssere costatu tantu disaocu? ◊ it'errore costau, già che so urrutu in mesu! ◊ pro chi bene adates sos mutos a su costadu, asculta chi su contadu ti fato in manera ispícia (Limbudu)
Tradutziones
Frantzesu
côuté,
arrivé
Ingresu
cost,
happened
Ispagnolu
costado,
ocurrido
Italianu
costato,
succèsso
Tedescu
gekostet,
Erfolg.
costàgia , nf Definitzione costalla, sa parte grussa de sa fògia, sa fògia etotu in su truncu de erbas mannas (gureu, càule, beda) Frases a mimi mi coiat costàgia de càuli.
costàgiu coltàzu
costagòsta , avb Definitzione
manera de andhare in paris in logu chi faet a costera; manera de foedhare chentza arrespòndhere a tonu giustu po no bòllere arrespòndhere a sa pregonta
Sinònimos e contràrios
palabala
Frases
che so essidu costagosta chirchendhe sa robba ◊ sas istradas in logu de monte las faghent colare costagosta finas a che assuprire a subra
2.
arguai a los tocare, ca che essint palabala costagosta! ◊ candho li apo chircadu su dépidu che est essidu costagosta
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
évasivement
Ingresu
evasively
Ispagnolu
de forma evasiva
Italianu
in mòdo evasivo,
evasivaménte
Tedescu
ausweichend.
costài , vrb: costare,
costari Definitzione
àere unu prétziu, bòllere o arrechèdere unu tanti de ispesa, de trebballu, de pelea, de tempus o àteru po àere o fàere una cosa
Sinònimos e contràrios
bàlere
Maneras de nàrrere
csn:
costare su suore de s'ogru = èssiri tropu trabballosu, itl. sudar sètte camìcie; costai una perra de ogu = meda, tropu
Frases
cantu costant custas iscarpas? ◊ dhu scis cantu costat, oi, a fai domu? ◊ cussa cosa ti costat parícios milliones
2.
costat su suore de s'ogru a ti fàghere a cumprèndhere! ◊ dónnia borta mi costat una perra de ogu su bàsidu cosa tua! ◊ za mi costat a fàghere totu cussa cosa a sa sola!…◊ za nos est costadu ispatendhe rú e tetinosu pro fàghere s'olivàriu! ◊ mi at a costai su chi mi at a costari, ma bollu fari a fillu bonu!
Sambenados e Provèrbios
prb:
domo fata e binza posta mai si pagat cantu costat
Ètimu
ltn.
constare
Tradutziones
Frantzesu
côuter
Ingresu
to cost
Ispagnolu
costar
Italianu
costare
Tedescu
kosten.
costài 1 , vrb: costare 1 Definitzione
chi podet èssere, chi podet capitare de fàere, de nàrrere, e àteru, siat bolendho e siat chentza bòllere, fintzes in su sensu de tènnere dannu
Sinònimos e contràrios
acontèssere,
capitai,
cumbinare,
tantare
Maneras de nàrrere
csn:
costare cosa = calai guta, àere dannu; costau dh'est partu! = si at bidu sa morte in ogros, si est àpidu in arriscos mannos
Frases
ojamomia it'arrori chi m'est costau, connau miu arrestau! ◊ no apo ischidu su chi mi est costau ca fio galu in sonnos (P.Piga)◊ chi fachiant cussu mi costat a mimme, ca lu fachiat una tzia mea ◊ apo intesu cosas chi a las narrer no parent costadas (P.Mereu)◊ nara su fatu comente est costau! ◊ iscuru a chie costat, sa mala fortuna! ◊ perunu male ti aiat costatu si aias fatu comente ti apo natu! ◊ no ti costet chei sa candhela, issa matessi a si fagher iscuru! ◊ at contau su chi dhi fut costau e chini dh'iat fatu ◊ e de cudhu tziu ita nd'est costau?
2.
ite ti ndh'est costadu de cudha cumpannia? ◊ candho est andhau a liu narrer, a su pride, ca su nonnu fit unu comunista, azommai no ndhe li aiat costau cosa!
Ètimu
ltn.
constare
Tradutziones
Frantzesu
arriver,
se passer
Ingresu
to happen
Ispagnolu
acontecer,
ocurrir
Italianu
succèdere,
avvenire
Tedescu
geschehen.
costàle , nm Definitzione
logu mannu in costa, in calada
Sinònimos e contràrios
colta,
costera,
costile,
cugutada,
pala
| ctr.
paris
Frases
est andhau a chircare linna in su costale ◊ in custos costales niedhos no bi atichit puas de vida!
Terminologia iscientìfica
slg
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
pente
Ingresu
slope
Ispagnolu
pendiente (f),
cuesta (f)
Italianu
pendìo
Tedescu
Abhang.
costàlla, costàllu , nf, nm Definitzione
traessa longa, posta de fundhu a susu (e no in paris de unu cosciale a s'àteru) in is gecas, in is costanas de su carru; sa parte grussa de is fògias, is fògias etotu in su truncu de erbas mannas (gureu, càule, beda)/ trabballu fatu a costallas = cosa, mescamente linna, triballada a manera de pàrrere a costas
Sinònimos e contràrios
listroni
/
colta,
crosta
/
costana
Frases
ant obertu s'eca de costallas, po intrai a domu ◊ est una geca a costallus
2.
bella costalla chi portat custa beda! ◊ dh'est arréscia sa costalla e at bófiu piriciou a bufai ◊ sa costalla de su gureu, ispilloncada, est bella cota e crua
Terminologia iscientìfica
rbr
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
nervure de certains feuilles
Ingresu
rib
Ispagnolu
listón,
costilla
Italianu
listóne,
còstola di alcune fòglie (càvolo,
cardo)
Tedescu
mittlere Blattrippe.
costamazàre , vrb Definitzione iscúdere, atripare a fuste deasi a forte de lassare s'ispertiada.
costàna , nf Definitzione
donniuna de is tzivinedhas frucaxadas chi si ponent in su carru in forma de arrestellu po usu de seidare trigu messau; is costaos de sa pica, de su lacu, de un'istrégiu; su muru a inghíriu de unu putzu; freadura in costas de un'animale / sas costanas de su carru sunt fatas cun bàtoro cannelas e bàtoro ultedhos (listellos): sas primas ficadas in su fundhu de su carru, sos àteros intrados in sas cannelas parallelos a su fundhu e muntesos frimmos cun sos tisidhos; c. de porta = antarile
Sinònimos e contràrios
costazera,
zerda 1
/
malandra
Frases
teniat trabballu meda: arrodas de fai e de arrangiai, butus e carrus cun is costanas segadas
2.
sas costanas de sa córbula, de sa padedha, de su furru, de su poju, de su carru ◊ candu su forru est intrebigau si connoscit a su colori de is costanas ◊ sa mama dh'at ciciu in sa cadiredha a tres costanas, su pipiu
3.
colaiat in costanas de istradone
4.
est una calarina tota a costanas, romasa romasa
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
paroi d'un récipient
Ingresu
sides (container)
Ispagnolu
costillas
Italianu
fianchi di un recipiènte o sìmili
Tedescu
Seiten eines Gefäßes.
costanàdu , pps, agt: acostanadu Definitzione de costanare; chi portat freadura; nau de frutuàriu, chi portat taca, corpadura Sinònimos e contràrios malandradu / corpadu.
costanàre , vrb: acostanare Definitzione
fàere costanas, freaduras
Sinònimos e contràrios
friai,
malandrare,
piticare
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
érafler,
écorcher
Ingresu
to produce a sore in sthg
Ispagnolu
escocer,
rozar
Italianu
fare guidalésco
Tedescu
Druckschaden machen.
costanàre 1 , vrb Definitzione coment'e andhare costa costa, ororu, passare in is oros de unu logu.