dessaladòre , nm Definition
impiantu mescamente industriale chi che bogat su sale a s'abba de mare e dha faet druche de dha pòdere impreare
Sentences
oe apo postu su dessaladore e mi che pigo s'abba 'e sa marina (Sozu)
Translations
French
installation de dessalage
English
desalinator
Spanish
desalinizadora (f)
Italian
dissalatóre
German
Entsalzungsanlage.
dessanànti , avb Synonyms e antonyms ananti, daenante | ctr. addaisegus, apabas.
dessessídu , pps, agt: desessidu,
disessidu Definition
de dessessire; chi est macu deunudotu, foras de se
Synonyms e antonyms
afoglietadu,
dischissiau,
disvariadu,
ilvariadu,
irzudissiadu
| ctr.
atinadu
Translations
French
fou
English
crazy
Spanish
desatinado
Italian
dissennato
German
unverständig.
dessessíre , vrb: disessire Definition
andhare a fora; essire fora de se, fàere a macu, a irbariadu
Synonyms e antonyms
essire
/
ammachiae,
dischissiare,
irbariare,
iscansae
Etymon
srd.
Translations
French
devenir fou
English
to go mad
Spanish
enloquecer
Italian
ammattire
German
den Verstand verlieren.
dessídiri decídiri
dessígnu , nm: disegnu,
disignu,
disinnu,
dissignu,
dissinnu,
dissinzu Definition
genia de figura chi si faet cun calecuna cosa chi iscriet, chi faet o lassat calecuna síngia, siat coment'e un'idea chi naschit de s'arte e siat po ammostare una cosa; cosa chi si cuncordat o chi si decidit de fàere / disignu a sa grussa = disegnu apenas comintzadu, tantu pro si comintzare a bídere; disegnus animaus = itl. cartóni animati
Synonyms e antonyms
disizu,
idea,
progetu,
sestu
Sentences
is tellas de su repranu cumponint unu disignu ◊ cheriat una munnedha fata cun d-unu dissignu pretzisu ◊ de is mantas de ajaja ndi apu bogau unu disegnu antigu
2.
bi ndhe at chi sunt prus acurtzu a sos dissignos de Deus ◊ destinu, fada o sorte truncant, istruncant o faghent isténiu, de s'umanu iscontzendhe onzi dissignu ◊ no ti benzat s'atrivida o su disinnu maladitu e feu de bochire sa zente!
Translations
French
dessin
English
drawing
Spanish
dibujo,
diseño
Italian
diségno
German
Zeichnung,
Plan.
dessinída , nf: discinida Definition su dessinire; genia de conclusione, fine, acabbada de calecuna faina, de unu fàere Synonyms e antonyms acabbu, congruida 2. si bufànt unas cantu tassas de binu e, a sa discinida, segundu sa gana dhoi tzacarrànt apitzus càncua fà arrustu Etymon srd.
dessiníre , vrb: disciniri,
dissinire Definition
precisare, decídere totu su chi pertocat una cosa o una chistione; fàere, batire a lompimentu calecuna cosa, pigare una decisione; torrare o giare un'arresposta segura
Synonyms e antonyms
definire,
fàchere,
irdiscinie
Sentences
no seu s'ómini giustu po chistionai de mei e de s'òpera chi apu disciniu ◊ circa de no disciniri nudha contras de cuss'ómini poita notesta, in su sonnu, apu patiu meda po càusa sua (Ev)◊ si fuant pinnigaus po disciniri mellus sa chistioni ◊ tocat a dha disciniri: o a iscola, o a intendi sulitus e tumborrus
2.
est mellus chi siat discinia sa volontadi de Deus (Ev)◊ seis discinendu su chi atrus ant cumentzau ◊ si est discinia sa promissa sua ◊ ant disciniu su chi fut pretzetau de sa lei ◊ ita depeus fai po disciniri is òperas de Deus?
3.
sa fémina torravat arrespostas chene impinnos e goi at mantesu su zòvanu meda tempus chene dessinire
Translations
French
achever,
définir
English
to finish,
to determine
Spanish
concluir,
rematar
Italian
ultimare,
cómpiere,
definire
German
beenden,
definieren.
dessintótu , avb Definition
de su in totu: deretu, totugantu
Synonyms e antonyms
arrotzu,
deunudotu
Sentences
su dotori dh'at abbandonau dessintotu ◊ cussu no est tontu dessintotu
Etymon
srd.
Translations
French
complètement
English
completely
Spanish
completamente
Italian
completaménte,
totalménte
German
ganz.
dessipèlla , nf: disipella,
dissipella Definition
mali molentinu, genia de maladia a sa pedhe chi si faet orrúbia e unfrada
Synonyms e antonyms
arrisipella,
isipèrela,
risipella
Sentences
portat una dessipella sentza de sanamentu
Scientific Terminology
mld
Etymon
itl.
Translations
French
érysipèle
English
erisypelas
Spanish
erisipela
Italian
erisìpela
German
Wundrose,
Erysipel.
dessisiòne decisiòne
destinài, destinàre , vrb: distinai, distinare Definition lassare o pònnere calecuna cosa po un'iscopu; pigare una decisione Synonyms e antonyms decídiri 2. sa dí chi mi distinu po sempri de ti lassai ◊ dh'at destinau Deus de andai aici ◊ a bonu contu si depiat distinare: o a iscola, o a iscultare sos pipiriolos ◊ distínadi: cheres tucare cun megus o nono?!
destinatàriu , nm Definition chie depet arrecire cosa chi si mandhat.
destinatziòne, destinatziòni , nf Definition de destinare; chi est postu de èssere deasi ca dhu bolet su destinu
destinàu , pps, agt Definition
de destinare; chi est postu de èssere deasi ca dhu bolet su destinu
Synonyms e antonyms
imprenetau
Sentences
si dogni cosa primu est destinada, de volontade, tandho, no bi ndh'at!
Translations
French
prédestiné
English
predestined
Spanish
predestinado
Italian
predestinato
German
vorausbestimmt,
prädestiniert.
destínu deltínu
destràle , nf: distrale Definition
aina manna acutza fata de un'atza lada e una màniga intrada in d-un'istampu (ogu): serbit pruschetotu a segare e a isperrare linna
Synonyms e antonyms
àscia 1,
bestrale,
segura
Etymon
ltn.
dextralis
Translations
French
hache
English
axe
Spanish
hacha
Italian
scure
German
Beil,
Axt.
déstrinu , agt Definition
chi manígiat de prus e méngius sa manu destra
Synonyms e antonyms
| ctr.
manchinu,
mancosu
Translations
French
droitier
English
right handed (person)
Spanish
diestro
Italian
destrimano
German
rechtsgängig.
destròssa , nf, nm: destrossu,
distròscia,
distrossa Definition
su distrúere o arruinare totu de mala manera / pròiri a distrossa = a dellúbbiu, a mala istropiadura
Synonyms e antonyms
arruinu 1,
degógliu,
derruta,
desacatu,
istralia,
istròscia,
macedhu,
sderrocu,
sderrota,
sderruimentu
Sentences
is domínius ant fatu destrossu insulendi chi sa língua sarda est nemiga de su progressu! (G.Lilliu)
Etymon
ctl.
destrossa
Translations
French
massacre
English
slaughter
Spanish
destrucción
Italian
eccídio,
scémpio
German
Blutbad,
Katastrophe,
Verunstaltung.
destrossài, destrossàre , vrb Definition
fàere destrossa, fàere a orrugos, arruinare totu
Synonyms e antonyms
agigotare,
degogliai,
ifasciare,
isciasciai,
iscruncassare,
secare,
truncai
Sentences
destrossada est sa cadena de s'ómine cautivadu
Etymon
ctl., spn.
destrossar
Translations
French
mettre en pièces,
massacre,
endommager
English
to brake to pieces (to tear),
to damage heavily
Spanish
destrozar
Italian
fare a pezzi,
scémpio,
disastrare
German
niedermetzeln.