A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z
Abbreviations Legenda | Symbols Legend

isbúvulu , nm Definition genia de moida, de sonu, chi faet su buvone o muscone Synonyms e antonyms isbuvonada, múghida Etymon srd. Translations French bourdonnement English rumble, grumbling Spanish zumbido Italian rómbo, bofonchiaménto German Dröhnen, Brummen.

isbuzàre , vrb Synonyms e antonyms immatare, isbuserigare Etymon srd.

isbuzarràre , vrb: sbuzarrai Definition cobèrrere ómines cun ómines, o féminas cun féminas Synonyms e antonyms ilviolare, inculare, isburbare Scientific Terminology ssl Etymon itl., spn. buggerare + bujarrón Translations French violer, sodomiser English to rape, to sodomize Spanish sodomizar Italian stuprare, sodomizzare German vergewaltigen, sodomisieren.

ísca , nf: íscara, íschia, íscia, iscla, iscra Definition terrenu de terra grussa, frisca, in paris o aparigiada, mescamente ororu de errios, in logu bàsciu, bonu po fàere ortalítzia / min. iscrizola, iscrizolu, iscrighedha Synonyms e antonyms bàtica, cannàrgiu, cavora Idioms csn: terrinu de i. = bellu, de terra bona po fai a ortu; pònnere iscra = prenare, semenare terrinu de iscra, fai s'ortu; èssiri totu a un'isca che figumorisca (nadu de sa carena de unu, e mescamente de fémina) = chi no zughet chitu, prantzadu che una tàula de morisca; èssiri totus a un'isca (nadu de duos o de medas) = totus a un'origa, de sa matessi idea Sentences creschent ervas bundhantes in dogni íscia ◊ bidendhe in s'isca de su riu sàlighes e àlinos si sentit afritzadu de aziu ◊ in sas iscras sos trutzos de sa chipudha fint ancrucados ◊ sas cosas de contivizare fint medas: iscras, binza, olivàriu ◊ in s'ortu bi fint sas iscras de abbare Surnames and Proverbs smb: Isca Etymon ltn. ins(u)la.

iscàba , nf: iscala, issala, scaba Definition genia de aparatu chi serbit po pesare e calare in pagu tretu, fatu a iscalinas o a travedhas (pedarzos) totu paríviles ue si ponet su pei; logu de monte o serra inue si podet passare de una bandha a s'àtera; sinnu de bestiàmene: in s'origa, una segada a L de mesania a punta, a denanti, o a desegus; ispartzidura de unu valore in partes oguales, paríviles, inditadas cun intacas (es. is chentu partes, o grados, de sa temperadura intremesu de su fritu chi faet cagiare s'abba e su calore chi dha faet budhire cun sa pressione a paris de su mare); su raportu chi serbit a inditare in is cartinas chi arrapresentant unu territóriu cantas bortas sa mannària de su logu dh'ant impiticada po dhu arrapresentare (es. 1:100 – de lígere unu a chentu – ue su 1 est su logu e 100 s'impiticamentu e po cussu sa misura 1 in su disegnu currespondhet a 100 bortas sa matessi misura in su logu, 1 millímetru in sa cartina = 100 millímetros in su logu)/ min. iscalita, iscalighedha (custu fintzes a isfrégiu o a disprétziu); genias de iscala: a caragolu, de linna, dópia, fraigada, a manu; partes de un'iscala: iscalina o travedha, su pè (parte chi comintzat de terra), conca (sa parte prus in artu), cossales (de i. a manu), is duos currentes inue intrant is travedhas; iscala musicale = su sonu segundhu s'artària ispartziu in sete 'grados' de su grae o bàsciu a su acutzu o pibidosu comente benit arrapresentau cun is notas in s'arriga musicale o pentagramma Idioms csn: i. de fune = iscala de gatu; i. de fustes = iscala a manu a unu cossale o bighiciola cun traessas intradas de parte in parte; i. de carru = sa timona, truncu de preustinu nébidu, isperradu in duos (sas duas cambas) e muntesu abbertu in s'ala prus russa, est sa parte prus importante de sos carros a boes; Iscalaejoga = pigada a s'intrada de Tàtari totu a furriadas curtzas; i. de santu Zagu = sa ’ia de sa palla; èssiri chei su ciurpu chi at agatau un’iscala ’e carru = bídere una cosa chi…no bi at mancu bisonzu de zúghere ogros pro l’agatare, gai meda est ladina e manna Sentences pro lòmpere a cue bi cheret iscala ca est in artu meda ◊ ant postu iscabas po artziai a campanibi 4. issu puru podit binci, ma est coment'e cudhu ciurpu chi at agatau un'iscala de carru! Scientific Terminology dmo, ans Etymon ltn. scala Translations French escalier, échelle English stair Spanish escalera Italian scala German Treppe.

iscabàciula , nf, nm: iscabàtzulu Definition iscaligione, gurdonedhu piticu, ma nau prus che àteru in su sensu de parte de unu gurdone: iscabàtzulu dhu narant fintzes a sa carena o sporra ebbia Synonyms e antonyms campaninu, cicillone, iscalúgia, pimpillia, popurustu, scrichilloni, tzitzicra / cdh. iscapàciula, ttrs. iscabàtzura.

iscabadèsa , nf Definition su èssere iscabados, chentza cabu, farta de abbistesa Synonyms e antonyms iscabadoria | ctr. abbistesa Etymon srd.

iscabadhàre , vrb Definition betare de cuadhu Synonyms e antonyms iscabadhicare Etymon srd.

iscabadhicàda , nf Definition foedhandho, essire de s'argumentu, cricare àteras allegas chi pagu dhue intrant cun su chistionu Etymon srd.

iscabadhicàre , vrb Definition betare o fàere orrúere de cuadhu Synonyms e antonyms iscabadhare Etymon srd. Translations French désarçonner English to unsaddle Spanish derribar, desarzonar Italian disarcionare German aus dem Sattel werfen.

iscabadínu , avb Definition a i. = a s'iscabada, cun pagu cussideru, a sa maconatza Sentences comintzeint a li muizare sas últimas peràulas betadas a iscabadinu.

iscabadoría , nf Definition su èssere chentza cabu, trotos, revessos; isciolóriu, cosa chi no tenet sétiu Synonyms e antonyms arrevesciori, dortine, revessura, trotímene / bambiore, isabidóriu, isciallóriu Etymon srd. Translations French sottise English obtuseness Spanish necedad Italian stoltézza German Torheit.

iscabàdu , agt Definition nau de ccn., chi est chentza cabu / avb. a s'i. = a sa maconatza, chentza cabu Synonyms e antonyms iscabiladu, iscabudadu | ctr. acabadu, cabosu, giudisciosu Sentences fit un'ómine iscabadu e a sa bona de Deus ◊ sos sentidos catigados bidimos dae concas iscabadas ◊ a ue at a giúghere custa cursa iscabada? ◊ un'iscabadu e atrividu podet fàghere machines ◊ si at fatu machine gai est candho fit pisedhu iscabadu Etymon srd. Translations French sot, idiot, insensé English foolish Spanish insensato Italian sènza giudízio, stólto, insensato German töricht, unbesonnen.

iscabàre , vrb Definition pèrdere sa conca, su cabu, su giudítziu Etymon srd.

iscabarronàre , vrb Definition segare a sbiàsciu, a istúturu; foedhandho, segare de tressu, brigare a unu Synonyms e antonyms sbiasciai / abbruncai, irmurrare Etymon srd.

iscabarròne, iscabarròni , nm Definition orrugu mannu de orrobba Synonyms e antonyms ispitúlliu Sentences cussu est teracu chi sestat sas ragas cun iscabarrones de bandhera italiana…

iscabàtzulu iscabàciula

iscabbéssu , nm: iscambessu, scabbessu Definition ciafu, cropu forte giau cun sa manu a cara Synonyms e antonyms bofetada, bussinada, ibbatulada, irbirroncu, iscantargiara, iscantulada, istuturada, mantuada, sporsugada Sentences su pitzinnu l'istrochet pro l'afutare, ma cudhu li daet un'iscabbessu ◊ s'abba de s'erriu paret pigandhe is perdas a iscabbessos 2. s'iscabbessu de sa morte tua mi at fertu ghighinandhe sos ratos de su coro Etymon srd. Translations French revers de main English backhander Spanish revés Italian manrovèscio German Ohrfeige.

iscàbbu , nm Definition genia de giogu: giogandho a bardúfolas, su fèrrere o cracare cussa de su cumpàngiu Synonyms e antonyms isgabbu*.

iscabbúllere, iscabbúlli, iscabbúlliri , vrb: scabbulli Definition pigare de manos (de un'àteru) a fortza, illimpiare, arrennèscere a si ndh'essire o a si ndhe libberare de una chistione, de una dificurtade, de ccn., arrennèscere a fàere calecuna cosa de profetu / pps. iscabbúlliu (e iscabbulliu puru), iscabbultu, iscabburtu; i. ccn. cosa de una chistioni = bogar'e ragas, lòmpere a carchi resurtadu Synonyms e antonyms afranchire, allibberai, disgagiai, ifrancare, illertire, irfroculare, iscabulire, iscabutzire, iscampulire, iscatavidai, iscrúfere, scadamessi, schighitzí / ischire Sentences dh'at iscabbúlliu a costu de sa vida ◊ una surra de genti fiat impitada a iscabbulli unu paghedhu de terra po bivi ◊ tue non cres cantu fut aunnau s'erriu, epuru mi ne seo iscabbulliu Etymon ctl., spn. Translations French dégager English to free oneself Spanish escabullirse Italian svincolare, svincolarsi, districarsi, divincolarsi German losmachen, sich befreien, sich entwirren.