A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z
Abbreviations Legenda | Symbols Legend

iscíxiu , agt: scéxiu Definition nau de ccn., chi at isturdiu s'imbriaghera, nau fintzes in su sensu de èssere in sensos, atuindho Etymon srd. Translations Italian cosciènte

íscla ísca

isclamài, isclamàre , vrb: iscramare, iscramiare, isgramare, scramai Definition foedhare, abboghinare cun boghe lastimosa coment'e de chie est pedindho agiudu, afrigiu disigiandho calecuna cosa o frastimandho; nàrrere sa cosa cun meravíglia, cun ispantu, coment'e ispantasiaos Synonyms e antonyms abbochinare, atzerriai, giaculare, iscramorai Sentences notas de focu mandho allutas ca su lúmene tou isclamo ◊ dae ora isgramas, pedendhe agiudos (M.Canu)◊ sos tuos ant a bènnere isgramendhe, pianghendhe e fatèndhedi su dolu ◊ sos mortos de dirgràscia iscramant mindhitas ◊ isgrama dae sa tumba, antzis pesadindhe e istròtzala, sa betadomos! ◊ est iscramandhe a Deus pro sos pecatos issoro ◊ a Deus meu mi so iscramadu ◊ s'ingurdu no at birgonza de su disunore e de chie isclamat no ndhe faghet contu! ◊ paret iscramanne dustítzia ◊ su chercu iscramat dai s'annixinu a bistrale fichida in su pojolu (G.Fiori) 2. sa ebreghe iscrammat ◊ depit iscrammiai fogu de totu is partis, oi, su serghestanu! Etymon ltn. exclamare Translations French invoquer English to invoke, to moan Spanish clamar, quejarse gritando Italian lamentarsi urlando, sospirando, invocare German sich beklagen, anflehen.

isclamatívu , agt: escramativu Definition chi serbit o s'impreat po isclamare, po inditare intonu o manera de ispantu naendho sa cosa: mescamente si narat de una genia de puntu /!/ chi si ponet a singiale iscriendho fràsias chi giaent a bíere meravíglia, ispantu, afuta.

isclamentàre iscalmentàre

isclàmu , nm: iscramu Definition boghe lastimosa de chie sentit bisóngiu mannu de agiudu, ma fintzes boghe po meravíglia, ispantu Synonyms e antonyms iscramore Sentences in sos dolores est a isclamos ◊ in su coro nos durat s'iscramu de tantas sorres deldiciadas ◊ sunt surdos a sos iscramos de sos disamparados ◊ apo una boghe de iscramu intesu: boghe de pitzinnu fit, mi so seradu, daghi at sa mama, su babbu giamadu, pro l'aer libberadu abboghinendhe (G.G.Fadda)◊ su pizinnu fit famidu e sa mama pianghendhe a iscramu ca no teniat it'e li dare 2. comente intendheit cussu si ndhe peseit a iscramu nendhe "No podet èssere!" Etymon srd. Translations French plainte, imploration English lament, entreaty Spanish queja, clamor Italian laménto, implorazióne German Klage, Flehen.

isclarài , vrb: iscrarai Definition fàere craru, bogare a craru, fàere prus in colore craru (o fintzes ispiegandho cosa a foedhos)/ iscrarai sa boxi = ispertai sa boxi Synonyms e antonyms ilgiarare, isclarire, iscrariai*, ispanigai, scampiai / ispiegare Sentences oi su mengianu est imburrascau: funt is otu e no at iscrarau ancora ◊ as a biri un'ispéndula de luxi e s'ànima ti at a iscrariai ◊ unu lampu at iscrariau su logu 2. candu eus iscrarau sa coja portamu una fardeta imprestara! ◊ est un'argumentu difítzili a isclarai Translations French éclairer, faire jour English to light up, to clear Spanish aclarar, clarear Italian schiarire, illuminare, albeggiare German aufhellen, erleuchten, dämmern.

isclaressíre , vrb Synonyms e antonyms crarire, isclarèssiri*, ilgiarare | ctr. cufúndhere Sentences como s'arcanu s'est isclaressidu, cun totu su chi mi as ispiegadu.

isclarèssiri , vrb: esclarèssiri*, scraressi Definition fàere craru, fàere prus in colore craru, essire prus craru Synonyms e antonyms isclarire, ispalaciae, ispanigai, scampiai.

isclaría iscària

isclarída , nf: iscraria 1, iscrarida, ixarida Definition su àere iscrariu s'aera, nau siat po s'iscuru e siat po is nues chi s'istésiant e lassant intrare prus lughe; su àere fatu o su fàere una cosa prus crara Synonyms e antonyms artziada, ilgiariada, iscrariada, ispalatada, ispannuscada, scampiamentu Sentences est essidu su manzanu a s'isclarida de s'orizonte ◊ sunt tucaos a s'impudhile e a s'iscraria che fint a mesu caminu ◊ a s'iscrarida de s'aera est essidu s'arcubbalenu 2. a su móbbile li cheret dadu un'iscrarida ca est tropu cotu Etymon srd. Translations French éclaircie English clearing up Spanish escampada, claro Italian schiarita, rasserenaménto German Aufheiterung.

isclariméntu , nm: iscrarimentu Definition su iscrarire, fintzes ispiegatzione de calecuna cosa o chistione Synonyms e antonyms isclarida 2. de pòdere afirmare su futuru no ndhe podimos dare iscrarimentos puite, Remundhu, no ndhe ses siguru! (Sale) Etymon srd.

isclaríre , vrb: iscrarire, sclariri Definition fàere prus craru, nau pruschetotu de su chelu candho abbarrat límpiu de nues Synonyms e antonyms ilciarire, illaschiare, iscampiai, ispalaciae | ctr. annuai 1, imbujare Sentences s'aera a manzanu fit annuada ma a bortaedie che at iscraridu ◊ custu colore est tropu cotu: cheret iscraridu Etymon srd. Translations French éclaircir English to clear up Spanish clarear Italian schiarire German aufhellen.

isclavài , vrb: isclavare, iscravare Definition pigare e bogare is craos, calare s'incravau de sa grughe; ispicigare, istacare sa cosa cravada, incravada o bene firma, istesiare o pigare e bogare a unu cun sa fortza Synonyms e antonyms desclavai, desenclavai, irdobbilae, iscabbúllere, istacare, leare | ctr. cravai, inclavai Sentences sunt in duos pro ndhe iscravare a Zesugristu dae sa rughe, sa chenàbura santa 2. teneis trebballu assegurau iscravendu de manu a is isfrutadoris totugantu su ci os ant furau ◊ cudhu fut po torrari a cumenciai su giogu e ci no ndi dh'iant iscravau fut ancora incuni! Etymon srd. Translations French déclouer English to unnail Spanish desclavar Italian schiodare German aufnageln.

isclavaméntu ilgravaméntu

isclavàre isclavài

isclàvu isciàu

iscoaciàda , nf Definition sa fine, s'úrtimu tempus de una sumana, de una faina Synonyms e antonyms acabbada, finitia Sentences cun s’agiudu de parentes e amigos a s’incúngia, a s’iscoaciada, béntulat cun treutzu e cun cherrigu (A.Barra) Etymon srd.

iscoaciólu , agt Definition chi est s'úrtimu, de coa, prus che àteru nau de surcu comente ndhe arresurtat prus curtzu de is àteros in logu de isca chi faet a cugigone, in tretu prus istrintu.

iscoadúra , nf Definition su iscoare; cosa segada de is coas, orrugos Synonyms e antonyms mutzinadura 2. a sa tusura ndhe pigiaiat finas s'iscoadura de sa lana Etymon srd.