iscobiànte , agt, nm Definition
chi o chie iscóviat totu, chi andhat in giru contandho a totus su chi ischit, fintzes su chi no si depet nàrrere
Synonyms e antonyms
contaredhu,
iscopione,
iscoviadori,
iscoviargiolu,
lendharzu,
pirodha,
pissinete,
rofianu,
scoviànciu,
scoviaredhu
Etymon
srd.
Translations
French
rapporteur
English
telltale
Spanish
chismoso,
chivato,
acusón
Italian
svesciatóre,
spióne
German
Spion.
iscobiàre , vrb: iscopiare 1,
iscoviai,
iscoviare,
scoviai Definition
fàere connòschere o torrare a nàrrere is cosas de is àteros, is segretos o cosas chi no si bolent o no si depent nàrrere; essire in iscóviu, a craru de totus; fàere ischire, o fintzes arrennèscere a ischire / iscobiare a ccn. = iscobèrriri calecuna cosa de ccn., calecunu segretu
Synonyms e antonyms
bugai 1,
irmendhare,
iscassetare,
ispiare,
lendhare
/
iscobèrrere
Sentences
naiant is brebos, ma nesciuna maista boliat iscoviare e abbarrànt segretos ◊ si fit a ti ndhe iscobiare, ndhe as furadu piús de su matzone! ◊ ant iscopiatu chi mi aiant bistu chin issu ◊ no fatzas sa trassera, ca mi dh'ant iscoviau! ◊ cun su tempus s'iscóbiat dogni cosa ◊ su sonu de sa campana iscóbiat totu ◊ sa cosa no depet essire a campu, no dha depes iscoviare a nemos! ◊ no podides sighire a s'acua, bois: una die o s'àtera bos podent iscobiare
2.
ca iat passau sa note imbriagu dh'iscoviàt su nasu, orrúbiu che unu chibudhu mascu
3.
sunt custas sas novas seguras chi so reséssidu a iscobiare de sa bidha mia de àteros tempos
Translations
French
dévoiler,
révéler
English
to reveal
Spanish
revelar,
airear
Italian
spifferare,
svelare,
palesare
German
ausplaudern,
enthüllen,
offenbaren.
iscobilàre , vrb: iscoilare, iscubilare, iscuiai, iscuilare, iscuvilare, scoilai Definition essire de su cubile, de su crocadórgiu, nau mescamente po pesare, essire o brincare de su letu, essire de domo Synonyms e antonyms assagnare, essire, irfusare / pesare Sentences iscubilae dae inoche! ◊ a sa ganosa fera inchietu zúbilo e ussiàndhela de mala manera dae supra de mene che l'iscúbilo (A.G.Solinas)◊ cras mantzanu devimus iscuilare a s'arvorinu ◊ issos iscuvilant chito, su manzanu ◊ is istrias trigant a iscuiai ◊ a mimi de su letu mi fenta iscuiai de chici! Etymon srd.
iscobíle, iscobíli , nm: iscopile,
iscupile Definition
genia de iscovitu po mundhare su forru; domo po bèndhere binu, cun s'iscovitu apicau fora po iscóviu
Synonyms e antonyms
frucone
/
cdh. scupili
/
bendhijolu
Sentences
su pamentu fit de tzimentu romasu chi cada pacas dies bi cheriat un'iscopile a lu mundhare
2.
in s'iscopile bi aiat pacos ómines bufàndhesi una tassa de binu ◊ cussu est bibidore e no lassat iscopile chene bisitau
Etymon
srd.
Translations
French
écouvillon
English
ovenbroom
Spanish
barredero
Italian
spazzafórno
German
Ofenbesen.
iscobióngiu , nm Definition iscóviu, nau fintzes in su sensu solu de fàere ischire cosa a craru coment'e dovere, costuma (es. fidantzamentu) Synonyms e antonyms iscóbiu, ispaleju, ispalesonzu Sentences sos parentes fiant bennios a domo de sorgos mios po nos fàere sos augúrios e pigae su cúmbidu chi si faiat a s'iscobióngiu (Mu.Maxia)
iscobiscài , vrb: scabiscai Definition bogare o tirare su cabiscu (lassa o lànsana) e totu is àteras erbas de mesu de is laores Synonyms e antonyms irderbai Sentences in beranu si torràt a passai in mesu de is trigus a tirai ebra maba, a iscobiscai Etymon srd.
iscobitónzu , nm Definition mundhadura fata cun iscobita Etymon srd.
iscóbiu , nm: iscóviu,
scóviu Definition
su iscobiare; css. cosa chi ndhe inditet o siat singiale de un'àtera
Synonyms e antonyms
irmendhu,
indíscia,
uspile
Sentences
iscóbiu nos fatesit de s'ingannu
2.
sighendhe a custu puntu inoghe no che restat iscóbiu de ae ◊ de su chi ant fatu bi ant lassadu s'iscóbiu ◊ bi est abbarradu s'iscóbiu de comente bi ant fatu cosa ◊ innantis o apustis custa cosa at a essiri a iscóviu!
Etymon
srd.
Translations
French
empreinte
English
trace
Spanish
huella,
señal
Italian
tràccia,
rèsto
German
Spur,
Rest.
iscobulàda , nf: iscopulada Definition cropu de iscóbulu, passada de iscova mundhandho o ispruinandho Synonyms e antonyms ttrs. iscuburada Etymon srd.
iscobulàju , nm Definition maistu chi faet iscóbulos Etymon srd.
iscobulàre , vrb: iscopulare, iscovulare Definition passare s'iscova de domo in is murus po su pruine, po sa napa / iscovulare a ccn. = bogaincedhu, fàere essire fora Synonyms e antonyms scovitai Sentences innanti de illatare sos muros cherent iscobulados 2. iscòvulu e ghetu a sa bértula sa figumorisca ◊ preparei un'iscovuledhu de atentu pro iscovulare sa figumorisca Etymon srd.
iscobulónzu , nm Definition mundhadura fata a iscóbulu Etymon srd.
iscóbulu , nm: iscópulu,
iscóvulu Definition
iscova de domo, aina de pramma o de àtera cosa finevine acapiada a matzu tundhu e intrada in d-unu fuste po mundhare o pinnigare àliga passandhodha a tragadura / sa parte de s'i. ue s'intrat su bàculu: tanaxi; su pl., iscóbulos, itl. saggina, calidade de Sorghum vulgare, genia de laore chi faet artu che a su moriscu (e dhi assimbígiat puru) ma cun su frore a iscoba, totu a chimas finedhedhas e longas ue faet su sèmene a meda, e bonu po fàere iscobas mannas ciatas a sa parte de mundhare; lassare a ccn. chin s'iscóbulu in mesu domo = in campu e in crachi (itl. piantare in asso)
Synonyms e antonyms
iscoba
Sentences
inoghe che cheret dadu una colada de iscóbulu a che collire s'arga ◊ fue in lestresa o ti bisestro a corpos de iscóbulu! ◊ dadhi una passadedha de iscóvulu po ne arregòllere sa lana! ◊ si intrat unu póveru ndhe lu vocant a corfos de iscópulu
Etymon
srd.
Translations
French
balai
English
broom
Spanish
escoba
Italian
scópa
German
Besen.
iscòca , nf: scoca* Definition su abbarrare a càstiu, o iscurtandho, po bíere o ischire calecuna cosa / portai a iscoca = a càstiu, zúghere a oretu Synonyms e antonyms ascurtu Sentences s'areu fut bellu e sighiat a s'ispraxi genti in costera, in padenti, in su pranu, nuraxis a iscoca in cúcuru (D.Maccioni)◊ notis claras de luna passadas in iscoca povinas a sa una… (Gd.Piras)◊ fut a iscoca po iscurtare e intzertare po chie fut sa cantada.
iscòca 1 , nf: iscroca 1 Definition
essidura chi si faet in matéria, in sa carre, fruschedha manna, e fintzes infetu / ghetare i. = fàghere infetu (nadu de una fruschedha)
Synonyms e antonyms
brúgula,
cicione 2,
lanturra,
sangiolu,
tzoedhu
Sentences
cust'ómine ciughiat sa lara de suta sèmpere piena de iscrocas chi istaiant semper falendhe (S.Saba)
Etymon
srd.
Translations
French
scrofule,
écrouelles
English
scrofulosis
Spanish
escrofulosis
Italian
scrofolòsi
German
Skrofulose.
iscocài, iscocàre , vrb: iscrocai 1,
scocai Definition
istare abbandha abbaidandho o iscurtandho su chi faent is àteros, faendho finta de àteru, coment'e osservandho po bíere calecuna cosa
Synonyms e antonyms
afantanai,
crasteare,
iscuciare,
oretare,
orixedhai,
ospiare
Sentences
mi agatu girugirus, iscochendu tra matas e tra molas de arrú, ascurta ascurta (Gd.Piras)◊ est origas a sa porta de sa càmbara po iscocai sa filla ◊ sa mama est iscrochendi su piciochedhu po biri ita fait
Etymon
srd.
Translations
French
lorgner,
épier
English
to glance at,
to spy on
Spanish
espiar,
acechar,
atisbar
Italian
sbirciare,
spiare,
origliare
German
verstohlen betrachten,
spähen nach.
iscochidài , vrb: scochidai Definition
fàere un'iscóchidu, iscóchidos
Synonyms e antonyms
tzacarrai
Sentences
iscochidendi parit una bricicheta de fogu! ◊ isparatórias a grória avatu de s'una s'àtara iscóchidant e tzacarrant ◊ fragu bellu friendi de pisci friscu de mari e in s'ollu iscochidendi tríllias e callammaris
Translations
French
crépiter
English
to crackle
Spanish
chisporrotear,
crepitar
Italian
scoppiettare
German
knistern.
iscóchidu , nm: iscocu 1 Definition genia de tzàcurru chi faet unu trastu de orrobba ispratu candho dhu movet bentu forte a cropu (o s'iscutulat a cropu), ma fintzes de àteru / basare a iscocu = a tzocu; prànghere a iscocu = a supedhos Synonyms e antonyms tzacàrridu, tzàchida Sentences est timendi is lampus e is iscóchidus de is tronus.