A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z

iscobiànte , agt, nm Definizione chi o chie iscóviat totu, chi andhat in giru contandho a totus su chi ischit, fintzes su chi no si depet nàrrere Sinonimi e contrari contaredhu, iscopione, iscoviadori, iscoviargiolu, lendharzu, pirodha, pissinete, rofianu, scoviànciu, scoviaredhu Etimo srd. Traduzioni Francese rapporteur Inglese telltale Spagnolo chismoso, chivato, acusón Italiano svesciatóre, spióne Tedesco Spion.

iscobiàre , vrb: iscopiare 1, iscoviai, iscoviare, scoviai Definizione fàere connòschere o torrare a nàrrere is cosas de is àteros, is segretos o cosas chi no si bolent o no si depent nàrrere; essire in iscóviu, a craru de totus; fàere ischire, o fintzes arrennèscere a ischire / iscobiare a ccn. = iscobèrriri calecuna cosa de ccn., calecunu segretu Sinonimi e contrari bugai 1, irmendhare, iscassetare, ispiare, lendhare / iscobèrrere Frasi naiant is brebos, ma nesciuna maista boliat iscoviare e abbarrànt segretos ◊ si fit a ti ndhe iscobiare, ndhe as furadu piús de su matzone! ◊ ant iscopiatu chi mi aiant bistu chin issu ◊ no fatzas sa trassera, ca mi dh'ant iscoviau! ◊ cun su tempus s'iscóbiat dogni cosa ◊ su sonu de sa campana iscóbiat totu ◊ sa cosa no depet essire a campu, no dha depes iscoviare a nemos! ◊ no podides sighire a s'acua, bois: una die o s'àtera bos podent iscobiare 2. ca iat passau sa note imbriagu dh'iscoviàt su nasu, orrúbiu che unu chibudhu mascu 3. sunt custas sas novas seguras chi so reséssidu a iscobiare de sa bidha mia de àteros tempos Traduzioni Francese dévoiler, révéler Inglese to reveal Spagnolo revelar, airear Italiano spifferare, svelare, palesare Tedesco ausplaudern, enthüllen, offenbaren.

iscobilàre , vrb: iscoilare, iscubilare, iscuiai, iscuilare, iscuvilare, scoilai Definizione essire de su cubile, de su crocadórgiu, nau mescamente po pesare, essire o brincare de su letu, essire de domo Sinonimi e contrari assagnare, essire, irfusare / pesare Frasi iscubilae dae inoche! ◊ a sa ganosa fera inchietu zúbilo e ussiàndhela de mala manera dae supra de mene che l'iscúbilo (A.G.Solinas)◊ cras mantzanu devimus iscuilare a s'arvorinu ◊ issos iscuvilant chito, su manzanu ◊ is istrias trigant a iscuiai ◊ a mimi de su letu mi fenta iscuiai de chici! Etimo srd.

iscobilàre 1 , vrb Definizione mundhare a iscobile Sinonimi e contrari iscobare, mundai Etimo srd.

iscobíle, iscobíli , nm: iscopile, iscupile Definizione genia de iscovitu po mundhare su forru; domo po bèndhere binu, cun s'iscovitu apicau fora po iscóviu Sinonimi e contrari frucone / cdh. scupili / bendhijolu Frasi su pamentu fit de tzimentu romasu chi cada pacas dies bi cheriat un'iscopile a lu mundhare 2. in s'iscopile bi aiat pacos ómines bufàndhesi una tassa de binu ◊ cussu est bibidore e no lassat iscopile chene bisitau Etimo srd. Traduzioni Francese écouvillon Inglese ovenbroom Spagnolo barredero Italiano spazzafórno Tedesco Ofenbesen.

iscobiòne , nm Sinonimi e contrari bugoni, ospia.

iscobióngiu , nm Definizione iscóviu, nau fintzes in su sensu solu de fàere ischire cosa a craru coment'e dovere, costuma (es. fidantzamentu) Sinonimi e contrari iscóbiu, ispaleju, ispalesonzu Frasi sos parentes fiant bennios a domo de sorgos mios po nos fàere sos augúrios e pigae su cúmbidu chi si faiat a s'iscobióngiu (Mu.Maxia)

iscobiscài , vrb: scabiscai Definizione bogare o tirare su cabiscu (lassa o lànsana) e totu is àteras erbas de mesu de is laores Sinonimi e contrari irderbai Frasi in beranu si torràt a passai in mesu de is trigus a tirai ebra maba, a iscobiscai Etimo srd.

iscobitónzu , nm Definizione mundhadura fata cun iscobita Etimo srd.

iscóbiu , nm: iscóviu, scóviu Definizione su iscobiare; css. cosa chi ndhe inditet o siat singiale de un'àtera Sinonimi e contrari irmendhu, indíscia, uspile Frasi iscóbiu nos fatesit de s'ingannu 2. sighendhe a custu puntu inoghe no che restat iscóbiu de ae ◊ de su chi ant fatu bi ant lassadu s'iscóbiu ◊ bi est abbarradu s'iscóbiu de comente bi ant fatu cosa ◊ innantis o apustis custa cosa at a essiri a iscóviu! Etimo srd. Traduzioni Francese empreinte Inglese trace Spagnolo huella, señal Italiano tràccia, rèsto Tedesco Spur, Rest.

iscobulàda , nf: iscopulada Definizione cropu de iscóbulu, passada de iscova mundhandho o ispruinandho Sinonimi e contrari ttrs. iscuburada Etimo srd.

iscobulàju , nm Definizione maistu chi faet iscóbulos Etimo srd.

iscobulàre , vrb: iscopulare, iscovulare Definizione passare s'iscova de domo in is murus po su pruine, po sa napa / iscovulare a ccn. = bogaincedhu, fàere essire fora Sinonimi e contrari scovitai Frasi innanti de illatare sos muros cherent iscobulados 2. iscòvulu e ghetu a sa bértula sa figumorisca ◊ preparei un'iscovuledhu de atentu pro iscovulare sa figumorisca Etimo srd.

iscobulónzu , nm Definizione mundhadura fata a iscóbulu Etimo srd.

iscóbulu , nm: iscópulu, iscóvulu Definizione iscova de domo, aina de pramma o de àtera cosa finevine acapiada a matzu tundhu e intrada in d-unu fuste po mundhare o pinnigare àliga passandhodha a tragadura / sa parte de s'i. ue s'intrat su bàculu: tanaxi; su pl., iscóbulos, itl. saggina, calidade de Sorghum vulgare, genia de laore chi faet artu che a su moriscu (e dhi assimbígiat puru) ma cun su frore a iscoba, totu a chimas finedhedhas e longas ue faet su sèmene a meda, e bonu po fàere iscobas mannas ciatas a sa parte de mundhare; lassare a ccn. chin s'iscóbulu in mesu domo = in campu e in crachi (itl. piantare in asso) Sinonimi e contrari iscoba Frasi inoghe che cheret dadu una colada de iscóbulu a che collire s'arga ◊ fue in lestresa o ti bisestro a corpos de iscóbulu! ◊ dadhi una passadedha de iscóvulu po ne arregòllere sa lana! ◊ si intrat unu póveru ndhe lu vocant a corfos de iscópulu Etimo srd. Traduzioni Francese balai Inglese broom Spagnolo escoba Italiano scópa Tedesco Besen.

iscòca , nf: scoca* Definizione su abbarrare a càstiu, o iscurtandho, po bíere o ischire calecuna cosa / portai a iscoca = a càstiu, zúghere a oretu Sinonimi e contrari ascurtu Frasi s'areu fut bellu e sighiat a s'ispraxi genti in costera, in padenti, in su pranu, nuraxis a iscoca in cúcuru (D.Maccioni)◊ notis claras de luna passadas in iscoca povinas a sa una… (Gd.Piras)◊ fut a iscoca po iscurtare e intzertare po chie fut sa cantada.

iscòca 1 , nf: iscroca 1 Definizione essidura chi si faet in matéria, in sa carre, fruschedha manna, e fintzes infetu / ghetare i. = fàghere infetu (nadu de una fruschedha) Sinonimi e contrari brúgula, cicione 2, lanturra, sangiolu, tzoedhu Frasi cust'ómine ciughiat sa lara de suta sèmpere piena de iscrocas chi istaiant semper falendhe (S.Saba) Etimo srd. Traduzioni Francese scrofule, écrouelles Inglese scrofulosis Spagnolo escrofulosis Italiano scrofolòsi Tedesco Skrofulose.

iscocài, iscocàre , vrb: iscrocai 1, scocai Definizione istare abbandha abbaidandho o iscurtandho su chi faent is àteros, faendho finta de àteru, coment'e osservandho po bíere calecuna cosa Sinonimi e contrari afantanai, crasteare, iscuciare, oretare, orixedhai, ospiare Frasi mi agatu girugirus, iscochendu tra matas e tra molas de arrú, ascurta ascurta (Gd.Piras)◊ est origas a sa porta de sa càmbara po iscocai sa filla ◊ sa mama est iscrochendi su piciochedhu po biri ita fait Etimo srd. Traduzioni Francese lorgner, épier Inglese to glance at, to spy on Spagnolo espiar, acechar, atisbar Italiano sbirciare, spiare, origliare Tedesco verstohlen betrachten, spähen nach.

iscochidài , vrb: scochidai Definizione fàere un'iscóchidu, iscóchidos Sinonimi e contrari tzacarrai Frasi iscochidendi parit una bricicheta de fogu! ◊ isparatórias a grória avatu de s'una s'àtara iscóchidant e tzacarrant ◊ fragu bellu friendi de pisci friscu de mari e in s'ollu iscochidendi tríllias e callammaris Traduzioni Francese crépiter Inglese to crackle Spagnolo chisporrotear, crepitar Italiano scoppiettare Tedesco knistern.

iscóchidu , nm: iscocu 1 Definizione genia de tzàcurru chi faet unu trastu de orrobba ispratu candho dhu movet bentu forte a cropu (o s'iscutulat a cropu), ma fintzes de àteru / basare a iscocu = a tzocu; prànghere a iscocu = a supedhos Sinonimi e contrari tzacàrridu, tzàchida Frasi est timendi is lampus e is iscóchidus de is tronus.