ispoltinàda , nf: isportinada Definition unu tanti de olia mólia posta o de pònnere in is isportinos po dha prentzare Sentences sa maghinada de chentu chilos si ponet in duas isportinadas pro duas supressadas Etymon srd.
ispólu , nm Definition s'ispola candho est prena, cun su cannedhu cun su filu imbodhigau Sentences curret s'ispolu imbrocadu in sa trama ◊ sa fiza minore faghiat sos ispolos pro tèssere 2. s'achetu si ghindhat che ispolu contr'a bentu Etymon srd.
ispompetàda , nf Definition pompada de abba o àteru deasi Synonyms e antonyms iscannetada Etymon srd.
ispompetàre , vrb Definition pompare atesu cosa coment'e abba chi essit in pompa o in tubbu a fortza Synonyms e antonyms iscannetare Etymon srd.
ispompiàre , vrb Definition
cumenciare a bíere, essire, coment'e candho si essit de calecunu logu, abbaidare, arrennèscere a bíere
Synonyms e antonyms
bídere,
cumpàrrere
/
apompiare
Sentences
comente cudhu ispómpiat a cadhu, totus faghent su taitai e li tirant fotografias ◊ rughendhe s'istradone, totinduna ndh'ispómpiat una màchina càdria che balla! (S.Biccai)
2.
cudhu pitzinnu est abbaidendhe po ispompiare una pisedha! ◊ mi dh'apo ispompiadu de largu ◊ s'astore s'ispómpiat dae s'altu sa colora e si lampat!
Etymon
srd.
Translations
French
paraître
English
to appear
Spanish
aparecer
Italian
comparire
German
erscheinen.
ispómpiu , nm Definition su ispompiare, prus che àteru su si giare a bíere, su si ammostare / presentai o tenni una cosa a ispómpiu = abantaidha coment'e bona meda, meravizosa, nendhe chi est bella Synonyms e antonyms palleria Sentences in ispiàgia sunt totu a ispómpiu, ómines e féminas! ◊ mi ponzei a ispómpiu a manera de mi poder bídere bene Etymon srd.
ispomporài, ispomporiài , vrb: spamporai Definition essire che a su papore, pèrdere o fàere essire vapore o fintzes calore, arrancu, pigare aera; in cobertantza, passare s'arrennegu Synonyms e antonyms ibentiare, ispaporare*, ispaporedhare, ispaporicare Sentences su forru murigadhu, ma no dhi pòngias su fomajou ca podit ispomporai ◊ est impomporau su fragu de su trigu cumpriu…◊ at ispomporiau is arrancus suus in s'àiri 2. bandu a portai su lori, aici candu torru mulleri mia at giai ispomporau!
ispomporodhàre , vrb Definition fàere a bíere de èssere pomposu, unu, apompau, fàere braga, tènnere prexu meda (sèmpere cun nega, nau in su sensu de no si ndhe pòdere tzatzare, coment'e ndh'àere ancora gana) Synonyms e antonyms apompai, impomponare, impomporredhare Sentences no si ndhe potiat ispomporodhare (G.M.Cabras)◊ potimus bragare: de su travallu tuo no mi ndhe poto ispomporodhare coment'e chi siat meu! Etymon srd.
ispòngia ispògna
ispongiài , vrb: spongiai Definition suíghere sa pasta a meda po chi essat bene pesada, a manera chi su pane (grussu) candho est cotu essat totu a buidedhos, a bisura de ispòngia: si faet suighindho cun is púngios sa pasta (modhe meda) po fàere su civraxu Synonyms e antonyms apungiai Sentences una parti de sa símbula s'ispòngiat po fai su modhitzosu ◊ sa pasta s'ispòngiat a buciconis serraus ◊ sa pasta in is iscivedhas dha depestus ispongiai a manixadas de àcua po dha traballai bèni Etymon srd.
ispònnere , vrb Definition
pèrdere, passare o fàere pèrdere s'abbitúdine, su disígiu, s'idea de calecuna cosa, no ndhe fàere prus contu si no si ndhe tenet, fintzes solu cessare, tratènnere unu pagu; istare a dormire in domo angena / in poesia fintzas isponne; pps. ispostu
Synonyms e antonyms
disabesare,
disacostumai,
ibbortare,
scotiai,
storrai
/
tasire
/
aposentae,
ospedai
| ctr.
abbetuare,
imbisciare
Sentences
como mi che so ispostu e su binu no mi rechedit prus ◊ sa fémina a tota prima no ndhe cherfeit s'intesa, de ballare, ma Frantziscu no ndhe isponzeit s'idea ◊ no l'amus audidu, a fàghere cussa, ma mancu ispostu ndhe l'amus ◊ comintza a pagu a pagu a ti ndhe ispònnere, a m'ismentigare! ◊ tres o bàtoro bagadias li aiant torradu su "Chi nono" e isse fit pro ndhe ispònnere s'idea de si cojare ◊ a cudhu amante meu dau li apo su coro: no mi ndhe poto isponne ◊ sa cusséntzia sua non si che cheret ispònnere de sas richesas
2.
a punta de mesudie ant ispostu de messare, ma a sero li sunt torrados a intrare ◊ no at ispostu ancora de chigulare!
3.
isponzo in domo de su síndhigu
4.
de cosas gai ne seo ispostu
Etymon
ltn.
exponere
Translations
French
déshabituer,
se résigner
English
to wean away,
to accept
Spanish
desacostumbrarse,
resignarse,
hospedar
Italian
disassuefare,
rassegnarsi
German
abgewöhnen,
sich ergeben.
isponsorizàre , vrb Definition fàere propagandha a ccn. o fintzes giare una genia de agiudu (a bortas po ndh’àere calecunu torracontu puru).
ispontziài , vrb rfl Definition lassare is apóntzius, fintzes coitare, fàere impresse Synonyms e antonyms acoidai, sprobigai Sentences candu acostat fogu a peis tocat a s'ispontziai e a fai!
ispontziàu , pps, agt Definition de ispontziai; chi est singillu, francu Synonyms e antonyms francu, santzeru | ctr. fingidu.
ispóntziu , nm Definition manera de fàere cun naturalesa, chentza de apóntziu Synonyms e antonyms franchesa, naturalesa | ctr. apónciu Etymon srd.
isponzàtzu , agt, nm: ispugnatu,
spongiatzu Definition
nau pruschetotu de su pane grussu pesau bene, chi est bene ispongiau, chi paret un'ispòngia, modhe, chi est unu pagu coment'e ispòngia, totu a buidedhos; unu druche
Synonyms e antonyms
isbumburronadu,
modhanu,
pugnatu,
spongiosu
| ctr.
tipiu
/
matosu
Sentences
su casu cheret fitu, su pane ispugnatu ◊ candho su pane russu est cotu, sa matza est isponzatza
Etymon
spn.
esponjado
Translations
French
spongieux,
moelleux,
douillet
English
spongy,
soft
Spanish
pan bien fermentado
Italian
spugnóso,
sòffice
German
schwammig,
weich.
isponzòla ispanzòla 1
ispopàre , vrb Synonyms e antonyms ibentiare, ispaporedhare, ispaporare, ispomporai, poporare Sentences abberi sa màchina a ispopare ca fit ora meda serrada in su sole!
ispoporàre ispaporàre
ispoporedhàre ispaporedhàre