A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z
Abbreviations Legenda | Symbols Legend

minoràre minorài

minoràtu , agt Synonyms e antonyms minorache, minore, minorile, picochile Etymon srd.

minòre , agt, nm: minori Definition de duas o prus cosas, personas o àteru, sa chi tenet in calecunu piessignu prus pagu mannària; de cosas chi creschent, sa chi tenet prus pagu tempus; nau solu de gente, chi no est in tempus de tènnere totu su càrrigu de diritos, doveres, responsabbilidade, chi no at lómpiu is degheoto annos / a/c. custu foedhu, candho est impreau po distínghere númenes chi inditant su èssere piticu de una cosa, in DitzLcs. est incurtzau a min. e númenes deosi agiummai sèmpere acabbant in -edhu, -edha (es.: ómine, omin-edhu, fémina, femin-edha), ma podent acabbare in -ichedhu, -ixedhu e var. (is agt. po impiticare de prus sa calidade in méngua podent fàere in -edhedhu, -edhutzu, che a minore: minoredhu, minoredhedhu, minoredhutzu, e bolendho inditare custa calidade ancora prus in méngua si arrepitit -edh cantu si bolet faendho unu superlativu microscópicu…); sa méngua in -edhu, -ichedhu si faet no solu cun is númenes ma fintzes cun is agetivos e pps. po giare a cumprèndhere chi sa cosa o sa calidade no dhu'est própriu o fintzes chi funt esageraos (es. un'apretixedhu a bessí cun cussu frius po bagamundai!…◊ informadedhus funt, in custu logu…, no t'iscínt narri mancu s'oràriu de unu trenu! ◊ bellixedhu, tui, andendi a passillai a pantalonis segaus!…)/ sos minores = is fillus, s'úrtima generatzioni Synonyms e antonyms acocoadu, bassu, minorache, minudu / giòvanu, piciocu, pisedhu 3 | ctr. mannu Sentences est pisedhu minore e no podet zúghere su cabu de sa pessone manna ◊ coment'e ómine ghetabat pacu pupa, ma cantu fit minore de carena fit mannu de coro ◊ sa frommiga est un'animaledhu minore ◊ deo no apo a èssere mannu mannu ma no so mancu minore minore! (Mura)◊ abarra aundi t'ant biu de minori crescendi! 2. at modos de unu carriarzu, no rispetat ne minores e ne mannos ◊ a su minore za bi cheret pagu a che lu conchinare! ◊ su prus minore tenet bisonzu de su prus mannu ◊ depides dare auditu a su minore comente a su mannu (Deut.)◊ Luisi est su minore de fizos meos 3. sos minores no votant Surnames and Proverbs smb: Minore / prb: abba minore no girat molinu Etymon ltn. minore(m) Translations French petit, mineur English small Spanish pequeño, menor de edad Italian pìccolo, minorènne German klein, niedrig, jung, Kleine.

minoredàdi , nf: minoridade, minoridadi Definition su èssere piticos, is piticos; su èssere is prus pagos Synonyms e antonyms minoria Sentences colza sa minoridade inue bi at gherra! Translations French minorité English minority Spanish minoría Italian minorità German Minderwertigkeit, Minorität, Minderheit, Minderzahl.

minoredhédhu , agt Synonyms e antonyms minoredhutzu, pirrichininiu Translations French très petit English very small Spanish muy pequeño, minúsculo Italian piccolíssimo German sehr klein.

minoredhútzu , agt Synonyms e antonyms minoredhedhu Sentences sas gianas fint fadas minoredhutzas.

minòri minòre

minoría , nf Definition sa parte minore, su prus pagu: postu unu css. tanti paris a chentu, in chentu prus pagu de 50 funt sa m., unu tanti prus pagu de sa metade (nau mescamente de personas, de assembleas) Synonyms e antonyms minoràntzia | ctr. majoria Translations French minorité English minority Spanish minoría Italian minoranza German Minorität, Minderheit, Minderzahl.

minoriànu , agt Definition chi est unu pagu piticu Synonyms e antonyms minorache, minorile Sentences est un'istànsia minoriana e iscardit deretu.

minoridàde, minoridàdi minoredàdi

minoríle , agt Definition chi est minore, unu pagu piticu Synonyms e antonyms minorache, minudu, picochile Etymon srd. Translations French minuscule English small, tiny Spanish minúsculo Italian minùscolo German sehr klein.

minoríu , nm Definition is minores, is piticos; su tempus de sa vida candho unu est piticu Synonyms e antonyms crialla, feduliu, minudia / picinnia Etymon srd. Translations French enfance English childhood Spanish infancia Italian infànzia German Kinder, Kindheit.

minorónzu , agt Definition minoredhu, prus piticu de comente serbit Synonyms e antonyms minorache Etymon srd.

minorròca menduarròca

mínsa , nf: míscia, missa Definition de totu is funtziones de sa Crésia cristiana, sa prus de importu, sa chi si faet po arregodu de sa morte e passiones de Cristos in sa grughe e arrengratziamentu a Deus Babbu Idioms csn: nàrrere sa m., andhare a m., èssere in m.; m. manna = missa mazore, cantada, missa de tardu; m. resada, pausada, rasa, lisa = chentza nudha de ispetziale, fintzas missa ’e chito, sa prima, su manzanu chito, chentza cantada; m. ’e pudhu = sa de mesanote a Pasca de nadale; m. ’e arbore = missa de chito; m. truncada = sa missa de sa zoja santa, "in coena Domini"; m. noa, sa prima m. = sa prima missa chi narat unu candho si est fatu a preíderu; leare sa m. a ccn. = proibbire a unu preíderu de sighire a nàrrere sa missa; torrare sa m. a ccn. = dàreli s'autorizatzione a torrare a nàrrere sa missa; m. de sos isposos, de mortu = sa chi si narat pro sos isposos cojendhe, pro unu mortu; m. de s'isprefundhu, de assentu = missa de s'arretiru, missa pro unu mortu chi, paret, no podet agatare pasu mancu in s'àteru mundhu… (lu narant a irrocu puru); sa m. est intrada = at comintzadu; sa m. est essida = at acabbau; preíderu so e missa canto = fato su dovere meu e donzunu si arranzet!, deo so postu pro fàghere custu e no mi chirchedas àteru!; m. de arregodu = sa missa de su mese pro unu mortu Sentences est festa manna chin míscia drinnida, ca benit fintzas su píscamu ◊ che fimus in missa ◊ sos zòvanos andhant a missa mazore, sos mannos a missa de chito ◊ a su mortu li ant fatu sa missa a corpus presente ◊ sa genti afestat su Santu cun missa cantada ◊ faghe impresse, no andhes a missa intrada!◊ po is ànimas si faent missas e promiténtzias Scientific Terminology prdc Etymon ltn. missa Translations French messe English mass Spanish misa Italian méssa German Messe, Gottesdienst, Amt.

minsennòre , nm: missegnore, missennori, monsignore, muncignori, munsignore, muntzennori, mussegnore, mussegnori, mussennore, mussennori, mussignori Definition títulu de arrespetu chi si giaet prus che àteru a is píscamos Synonyms e antonyms obispu, píscamu Etymon spn., itl. miseñor Translations French monseigneur English monsignor Spanish monseñor Italian monsignóre German Monsignore.

mintagói mentecói

mintapàre , nm Definition chie istat betandho apare, naendho cosas chi no funt, ponendho male de s'àteru, fintzes cunsiderau una manera de fàere Synonyms e antonyms afusadore, afuseri, limbibúdidu, missimpari, tragalleri / bodheta Sentences ístadi muda, mintapare! ◊ odheu, custu mintapare!… 2. sas lanas e su mintapare no faghiant parte de su mundhu sou Etymon srd. Translations French médisant English whisperer Spanish murmurador Italian sussurróne German Gerüchtemacher.

míntere , vrb: míntiri Definition totu is significaos de pònnere, imbarare, imbarrugare, lassare in d-unu logu, in d-unu tretu, apitzu de calecuna cosa, aintru; si narat fintzes in su sensu de fàere bènnere o intrare in corpus o in s'ànimu una fortza o unu sentidu / pps. míntidu, missu Synonyms e antonyms mintire, míssiri, pònnere | ctr. bocare, leai, picare Idioms csn: m. avriu = fàghere a timire meda; m. atropógliu = pesare burdellu, buluzu; m. briu, fortza = intrare brios, fortza; m. (laore) in ranu = fàghere ingranire Sentences cherzo chi mi mintas in parte de sos méritos tuos ◊ at fatu errore a che míntere tantos santos in d-una chéjia minore ◊ mintèndheche sa lana in su cannitu tesset aratzos ◊ míntemi in parte de sos milliones! ◊ míntere a modhe su linu in s'abba ◊ paret chi proat gustu a míntere su didu in sa ferida ◊ mentidí is carciones! ◊ mintimus manu a su tema de cantare 2. donzi forma de vita apunta a naschire li mintiat un'ispantu, unu ghiliore chi li fortzicaiat sos sentitos (A.Pau)◊ li at ammustradu su letu mintèndhelu in s'aposentu ◊ vinu bi cheret a bos míntere fortza! ◊ li aiat missu intro de su coro unu calore novu chi l'aiat prenata de isetos 3. Deus meu, mintidemilu in ranu custu laore! Etymon ltn. mittere Translations French mettre English to put Spanish poner, meter Italian méttere German stellen (in piedi, verticale), legen ( orizzontale), stecken (infilare),

mintevógu , nm Definition chie ponet o bogat fogos, nau in cobertantza in su sensu chi ponet sa gente a brigare, a gherrare, s'unu contr'a s'àteru Synonyms e antonyms bestivocos, imbrastieri, imprenidore, insulladori, piliseri, supuzadore, supuzeri, trebuleri, triuladore Sentences est unu mintevogu de sos mannos, e puru imbrastieri! Etymon srd. Translations French fauteur de troubles English instigator Spanish instigador Italian sobillatóre German Hetzer.