minúzos , nm pl Definition is istentinas fines Synonyms e antonyms beraditos, garaitzos, iltentina, stintinigu, stintiritzu / cdh. minúciu Sentences mancari ndhe bufes, de custu binu, no ndhe faghes sos minuzos ◊ za sunt tra babbu e fizu, mancari si ndhe furent sos minuzos! ◊ fint ómines de vàglia: pro s'amigu daiant sos minuzos! Etymon itl. minugio.
mínzi! , iscl: mizi, mizide Definition mih bois!, labai!: foedhu chi si narat avisandho, naendho a prus de unu o fintzes a una persona manna Synonyms e antonyms abbaidade!, castiai! Sentences minzi chi sunt drommendhe! ◊ mizi chi poi tet èssere tardu s'arrepentimentu! ◊ mizi ite zente, ite atza!…
miódhu maódhu
miopía , nf Definition su èssere gliuscos, su portare vista curtza, bíere male atesu Synonyms e antonyms liuscúmini Scientific Terminology mld.
miópuru , nm Definition genia de tupighedha (benit de s'Austràlia) chi prantant po fàere a cresura in logos de mare Scientific Terminology mt, Myoporum tenuifolium.
míos mèos
míra méria
mirabí! , iscl Definition no siat chi puru!…, fata si no!… = no fait própiu nudha Synonyms e antonyms fata! Sentences mirabí chi no mi ghetu àcua de fragus, a conca, no m'istorrit sa fémina, puru!
miracantònes , nm Definition chie istat abbaidandho is contonadas, in giru chentza fàere faina Synonyms e antonyms ibbàidu, irberzadu, sfainau Etymon srd.
miraculàdu , agt, nm Definition chi o chie at tentu calecunu miràculu.
miraculósu meraculósu
miràculu maràculu
miràda , nf: mirara,
mirata Definition
su mirare, su castiare, pruschetotu is abbaidadas chi si faent a unu o a una chi s'istimat / tènniri sa mirada a… = pessare, istare semper pessendhe a… (iscopu, logu o cosa a ue lòmpere)
Synonyms e antonyms
abbaidada,
castiada,
ocrada,
oghia,
slampiada
Sentences
candu dhus càstias parit chi ti torrint sa mirada ◊ dae tue m'iseto una mirada sola pro mi fagher cuntentu ◊ mi at rispostu a sa mirada ◊ no sunt debbadas cussas tuas miradas chi mi faghes dognora! ◊ si su pitzinnu fit rude… sa mirata de babbai e mammai bastait, nariat totu! ◊ at fatu una mirada incillia ◊ tenit gana de fuedhai, ma sa mirada de su babbu dhu firmat ◊ est de mirada firma po infilai agus
Etymon
srd.
Translations
French
regard
English
glance
Spanish
mirada
Italian
sguardo
German
Blick.
miràdhu , agt, nm Synonyms e antonyms bisticurtzu, gréciu, gliuscu, ocrimodhe.
miradòra , nf Definition
fémina chi giaet atentzione a calecunu ca tenet bisóngiu de agiudu
Translations
French
assistante,
aide-soignant
English
assistant
Spanish
asistente,
mandadera
Italian
assistènte,
badante
German
Helferin,
Assistentin.
miradòre, miradòri , nm Definition
chie abbarrat a giare atentzione, tenet s'impreu de castiare e custodiare calecuna cosa
Synonyms e antonyms
badrianu,
bardiadore,
castiadore,
tentadore
/
agasone,
bennidore,
padraxu
Etymon
srd.
Translations
French
gardien
English
guardian
Spanish
guardián,
guarda
Italian
custòde
German
Wächter.
mirài , vrb: mirare Definition
abbaidare po bíere, po giare atentzione e contivigiare, po ammiru e istima, po làstima: s'impr. si narat fintzes coment'e avertimentu / impr.: mih!, millu!; mirare sa conca = labare, castiai is pilus po dhus illimpiai de sa malesa
Synonyms e antonyms
abbadiai,
allutzare,
annotare,
apompiai,
cadebai,
castiai,
labai
/
cultodiare,
tentare
Sentences
mirat sa domo che una mama ◊ e proite mi mirades, ojos chi deo no miro?! (Grolle)◊ bastat chi cussas féminas mi mirent un'istante pro chi mi passent su coro che balla! ◊ si mi bolis domanda, no passis mira mira! ◊ sete cravellos d'oro bi los miro in s'altare adorèndhesi a Deu…◊ pentza a fai bèni e no miris a chini
2.
mira, una cosa ti naro: o triballas comente si tocat, o ti che andhas deretu! ◊ mirai de cust'ómini: a puntu bellu est torrau!…
3.
e cantas boltas bi lu aia nadu: Míradi s'onestade, fizu meu! ◊ cun s'iscusa ca dhi miràt is pipius, si nci est posta meri
Surnames and Proverbs
prb:
faghe bene e no mires a chie!
Etymon
ltn.
mirare
Translations
French
garder,
regarder
English
to guard,
to look at,
to admire
Spanish
mirar
Italian
mirare,
custodire
German
betrachten,
bewachen.
miràllu , nm Definition isprigu, imbidru adatu de si pòdere castiare e bíere craru / lúchidu che m. = luxenti, límpiu meda Synonyms e antonyms ispligu.
miramentàre , vrb Definition
tènnere contu, contivigiare
Synonyms e antonyms
acastiai,
cultodiare,
aggordai,
coltoire,
mirai
Sentences
sa domo bi la miramentat una fémina bona ◊ in sos órdines de sa vintza no bi aiat mancu unu tzufu de erva, dontzi funnu fit bene arraicatu e bene miramentatu ◊ su pitzinnu no miramentat vene su bestiàmene ca li piaghet su caentu e no si abbitzat de nudha
Etymon
srd.
Translations
French
garder,
gouverner,
soigner (aver cura di)
English
to preserve,
to control
Spanish
guardar,
cuidar
Italian
custodire,
governare
German
bewachen,
besorgen.
miraméntu , nm Definition
su mirare, su castiare po custódiu
Synonyms e antonyms
aggordu,
castiamentu,
càstiu,
tenta 3,
tentonzu
/
contibizu
Sentences
pro su malu miramentu ndhe morint prus de chentu ◊ iscura sa robba chi no at miramentu ◊ dae miramentu a cussu malassortadu!
Etymon
srd.
Translations
French
vigilance,
surveillance,
gouvernement
English
direction,
vigilance
Spanish
cuidado,
custodia,
vigilancia
Italian
vigilanza,
govèrno
German
Aufsicht,
Überwachung,
Besorgung.