A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z

minúzos , nm pl Definizione is istentinas fines Sinonimi e contrari beraditos, garaitzos, iltentina, stintinigu, stintiritzu / cdh. minúciu Frasi mancari ndhe bufes, de custu binu, no ndhe faghes sos minuzos ◊ za sunt tra babbu e fizu, mancari si ndhe furent sos minuzos! ◊ fint ómines de vàglia: pro s'amigu daiant sos minuzos! Etimo itl. minugio.

mínzi! , iscl: mizi, mizide Definizione mih bois!, labai!: foedhu chi si narat avisandho, naendho a prus de unu o fintzes a una persona manna Sinonimi e contrari abbaidade!, castiai! Frasi minzi chi sunt drommendhe! ◊ mizi chi poi tet èssere tardu s'arrepentimentu! ◊ mizi ite zente, ite atza!…

miódhu maódhu

miopía , nf Definizione su èssere gliuscos, su portare vista curtza, bíere male atesu Sinonimi e contrari liuscúmini Terminologia scientifica mld.

miópuru , nm Definizione genia de tupighedha (benit de s'Austràlia) chi prantant po fàere a cresura in logos de mare Terminologia scientifica mt, Myoporum tenuifolium.

míos mèos

míra méria

mirabí! , iscl Definizione no siat chi puru!…, fata si no!… = no fait própiu nudha Sinonimi e contrari fata! Frasi mirabí chi no mi ghetu àcua de fragus, a conca, no m'istorrit sa fémina, puru!

miracantònes , nm Definizione chie istat abbaidandho is contonadas, in giru chentza fàere faina Sinonimi e contrari ibbàidu, irberzadu, sfainau Etimo srd.

miraculàdu , agt, nm Definizione chi o chie at tentu calecunu miràculu.

miraculósu meraculósu

miràculu maràculu

miràda , nf: mirara, mirata Definizione su mirare, su castiare, pruschetotu is abbaidadas chi si faent a unu o a una chi s'istimat / tènniri sa mirada a… = pessare, istare semper pessendhe a… (iscopu, logu o cosa a ue lòmpere) Sinonimi e contrari abbaidada, castiada, ocrada, oghia, slampiada Frasi candu dhus càstias parit chi ti torrint sa mirada ◊ dae tue m'iseto una mirada sola pro mi fagher cuntentu ◊ mi at rispostu a sa mirada ◊ no sunt debbadas cussas tuas miradas chi mi faghes dognora! ◊ si su pitzinnu fit rude… sa mirata de babbai e mammai bastait, nariat totu! ◊ at fatu una mirada incillia ◊ tenit gana de fuedhai, ma sa mirada de su babbu dhu firmat ◊ est de mirada firma po infilai agus Etimo srd. Traduzioni Francese regard Inglese glance Spagnolo mirada Italiano sguardo Tedesco Blick.

miràdhu , agt, nm Sinonimi e contrari bisticurtzu, gréciu, gliuscu, ocrimodhe.

miradòra , nf Definizione fémina chi giaet atentzione a calecunu ca tenet bisóngiu de agiudu Traduzioni Francese assistante, aide-soignant Inglese assistant Spagnolo asistente, mandadera Italiano assistènte, badante Tedesco Helferin, Assistentin.

miradòre, miradòri , nm Definizione chie abbarrat a giare atentzione, tenet s'impreu de castiare e custodiare calecuna cosa Sinonimi e contrari badrianu, bardiadore, castiadore, tentadore / agasone, bennidore, padraxu Etimo srd. Traduzioni Francese gardien Inglese guardian Spagnolo guardián, guarda Italiano custòde Tedesco Wächter.

mirài , vrb: mirare Definizione abbaidare po bíere, po giare atentzione e contivigiare, po ammiru e istima, po làstima: s'impr. si narat fintzes coment'e avertimentu / impr.: mih!, millu!; mirare sa conca = labare, castiai is pilus po dhus illimpiai de sa malesa Sinonimi e contrari abbadiai, allutzare, annotare, apompiai, cadebai, castiai, labai / cultodiare, tentare Frasi mirat sa domo che una mama ◊ e proite mi mirades, ojos chi deo no miro?! (Grolle)◊ bastat chi cussas féminas mi mirent un'istante pro chi mi passent su coro che balla! ◊ si mi bolis domanda, no passis mira mira! ◊ sete cravellos d'oro bi los miro in s'altare adorèndhesi a Deu…◊ pentza a fai bèni e no miris a chini 2. mira, una cosa ti naro: o triballas comente si tocat, o ti che andhas deretu! ◊ mirai de cust'ómini: a puntu bellu est torrau!… 3. e cantas boltas bi lu aia nadu: Míradi s'onestade, fizu meu! ◊ cun s'iscusa ca dhi miràt is pipius, si nci est posta meri Cognomi e Proverbi prb: faghe bene e no mires a chie! Etimo ltn. mirare Traduzioni Francese garder, regarder Inglese to guard, to look at, to admire Spagnolo mirar Italiano mirare, custodire Tedesco betrachten, bewachen.

miràllu , nm Definizione isprigu, imbidru adatu de si pòdere castiare e bíere craru / lúchidu che m. = luxenti, límpiu meda Sinonimi e contrari ispligu.

miramentàre , vrb Definizione tènnere contu, contivigiare Sinonimi e contrari acastiai, cultodiare, aggordai, coltoire, mirai Frasi sa domo bi la miramentat una fémina bona ◊ in sos órdines de sa vintza no bi aiat mancu unu tzufu de erva, dontzi funnu fit bene arraicatu e bene miramentatu ◊ su pitzinnu no miramentat vene su bestiàmene ca li piaghet su caentu e no si abbitzat de nudha Etimo srd. Traduzioni Francese garder, gouverner, soigner (aver cura di) Inglese to preserve, to control Spagnolo guardar, cuidar Italiano custodire, governare Tedesco bewachen, besorgen.

miraméntu , nm Definizione su mirare, su castiare po custódiu Sinonimi e contrari aggordu, castiamentu, càstiu, tenta 3, tentonzu / contibizu Frasi pro su malu miramentu ndhe morint prus de chentu ◊ iscura sa robba chi no at miramentu ◊ dae miramentu a cussu malassortadu! Etimo srd. Traduzioni Francese vigilance, surveillance, gouvernement Inglese direction, vigilance Spagnolo cuidado, custodia, vigilancia Italiano vigilanza, govèrno Tedesco Aufsicht, Überwachung, Besorgung.