rubàrju ruàgiu
rubbaíre rebbaíre
rubbànu , agt, nm Definition nau de colore, chi est coment'e orrúbiu; su sarmentu, pruschetotu su pàmpinu, sa pértiga lómpia de sa bide po su colore orrubiastu chi portat Synonyms e antonyms aranginu, rujatu, rujonzu, subilinu / isammentu Surnames and Proverbs smb: Rubanu Scientific Terminology clr Etymon ltn. *rubanus.
rúbbia , nf: arrúbbia*, rúvia Definition r. tinzosa, genia de erba (e su frutu puru) bona po fàere tinta orrúbia, tinta de sorixedha, po intínghere orrobba o fintzes àteru Synonyms e antonyms atzotalimba, ciorisedha, pigalati, pitziculosa, ratalimba, rúgia, tintaruja Scientific Terminology rba, Rubia tinctorum, R. peregrina.
rubbínu , nm Definition genia de pedra orrúbia che binu: fata a prendha, essit lúghida Scientific Terminology mnr, prd.
rubbòni , nm Definition ispétzia de bestire antigu Scientific Terminology bst Etymon itl. robbone.
rubèschere , vrb: arrubèschere* Definition essire orrúbiu orrúbiu in cara Synonyms e antonyms arrabatzonare.
rubièsa , nf Definition su èssere orrúbiu Synonyms e antonyms rubiscori Etymon srd.
rubínzu , nm: arruíngiu,
orroghinzu,
rughintzu,
rughinzu 1,
ruinzu Definition
s'óssidu de su ferru, ossígenu cun ferru, genia de pígiu in colore de castàngia chi si faet in su ferru e chi si dhu papat fintzes a dhu segare
Synonyms e antonyms
arroina,
arrúngia 1,
orrúngiu
Sentences
cussu traste si est prenanne de rughintzu, imbolatu in palas de sa domo ◊ su ferru si lu mànigat su ruinzu ◊ custos ciois sunt garrigaos de rughinzu
Etymon
ltn.
*aerugineus
Translations
French
rouille
English
rust
Spanish
herrumbre
Italian
rùggine
German
Rost.
rubiòri , nm: arrubiori, orrubiore*, rubore Definition su èssere orrúbiu, orrúbios Synonyms e antonyms rubiesa, rubiscori.
rubisconài , vrb: arrubisconai* Synonyms e antonyms arrabatzonare, irrujire Sentences fiant domandas chi fiant rubisconai sa picioca.
rubisconàu , pps, agt: arrubisconau Definition de rubisconai; chi s'est fatu orrúbiu meda Synonyms e antonyms arruvischedhau, ingrujatzadu, rubiscu.
rubiscòri , nm: arrubiscori* Synonyms e antonyms arrubiori, rubiesa.
rubíscu , agt Synonyms e antonyms arrúbiu.
rúbiu , nm, agt: arrúbiu,
orrúbiu,
rúgiu,
ruju,
rúviu,
ruxu,
ruzu Definition
genia de colore, su de su sàmbene, de su fogu, prus o prus pagu cotu o càrrigu; chi est in colore inchesu, in colore de su sàmbene, de su fogu / genias de ruju: ruju pràchidu (colore de fràmula de fogu, r. che pudhu, che pumata, che coradhu), ruju meru, ispabajau (ruju deunudotu, totu, meda)
Synonyms e antonyms
porporinu,
rubiscu,
rusu
Idioms
csn:
fàgheresi ruju in cara de sa birgonza, fàghere sa fatza ruja = faisí arrúbiu, arrubèschere; bortàresi a su ferru ruju = no tènniri arrispetu po nudha e po nisciunus; frades rujos = su fogu fuidu; àrias rúgias de sole… faghet tempus malu!
Sentences
no s'ischit si est niedhu, rúviu o biancu ◊ si est fatu ruju ruju e no resultat a nàrrere paràula ◊ giuto sos càvanos ruxos che pumatos ◊ sas àgheras si sont fatas rujas dae sas lampitzatas ◊ issa fuit bene fata, galana, bianca e ruja che una mela rosa ◊ ite bellas chi sunt, chie niedha chie ruza, custas féminas! ◊ in bidha sa chéxia est ruxa
Surnames and Proverbs
smb:
Rubiu, Ruggiu, Rugiu, Ruiu, Ruju
Scientific Terminology
clr
Etymon
ltn.
rubeus
Translations
French
rouge
English
red
Spanish
rojo
Italian
rósso
German
Rot.
rubòre rubiòri
rubósu , agt: ruosu, ruvosu Definition nau de logu, chi est totu orruo, carragiau de tupas de orruo, fatu a ruedu Sentences fit istracu de s'ispinniare ifatu de sas crapas in sas andhatas rubosas ◊ est unu zassu ruvosu ◊ cussu est unu tirighinu ruosu Etymon srd.
rúbu rú
rúca , nf Definition genia de erba a frore grogo, bona po insalada Synonyms e antonyms arruchita Scientific Terminology rbz, Diplotaxis muralis, viminea Etymon itl.
rúca 1 , nf: arrucas Definition arruca a fògias mannitas chi assimbígiant a sa fògia de s'ambulartza (ma prus piticas) e faet su frore biancu cun bàtoro fogighedhas a grughe Scientific Terminology rba, Eruca vesicaria.