regrésciu, regréssia, regréssu , nm, nf Definition genia de bregúngia, de duritu, chi po arrespetu o àteru consígiat a unu de fàere calecuna cosa Synonyms e antonyms dobidori, recatamentu, refrenu Sentences su malu fàchere creschet cada die e no bi at regréssia ◊ atatamacàndhesi bi ndhe at medas chene regréssia e a fatza de sola ◊ candho babbu e mama perdent su podere s'umanidade no at prus regréssia ◊ sos pitzinnos si ghetant chei sa musca a su mele e comintzant a carabbatare chene regrésciu perunu cantu prus recatu podent! (M.Gattu Soddu)◊ zente chentza regressu est sa càusa de sos disabios Translations French frein, retenue English qualm, restraint Spanish miramiento, recato Italian rèmora, ritégno German Schamgefühl.
reguàldu , nm: reguardu, resguardu, rigualdu, riguardu Definition genia de arrespetu po is àteros, po sa salude o àteru Synonyms e antonyms arraspetu / culvenu Idioms csn: a r. de… = pro su chi pertocat a…; èssere chene perunu r. = chentza rispetu nudha, pro neune e pro peruna cosa Sentences sos dominadores ant chérfidu reservare riguardu a sa Carta De Logu ◊ a Efisina sos minatores la salutaiant chin riguardu 2. at faedhadu a reguardu de sa matessi chistione Etymon ctl., spn. resguardo Translations French respect, égard English respect Spanish respeto, miramiento Italian riguardo German Achtung.
reguardài, reguardàre , vrb: arriguardai, resguardai Definition interessare calecuna cosa o a ccn. po calecuna chistione; amparare, difèndhere, badrare de unu dannu, de unu male, tènnere contu calecuna cosa e mescamente sa salude Synonyms e antonyms pertocai / agguardai, badrare, cruvennare Sentences custas sunt cosas chi reguardant a tie 2. no si reguardat nudha, custu: ch'essit a fora iscurtzu mancari siat frochendhe! Etymon ctl., spn. resguardarse.
reguàrdu reguàldu
régula règla
régula 1 , nf: arrégula 1 Definition crufessone manna de ànimas de mortos chi nanca iant a essire addenote Synonyms e antonyms réula, traigógiu.
regulàda , nf Definition su regulare Sentences fatat sa regulada a sos faedhos malos, si no si cheret bídere presu! Etymon srd.
reguladòre , agt, nm Definition chi régulat, serbit a regulare; aparíciu po regulare calecuna cosa (es. in sa mola régulat su tanti de granu chi calat in su mojolu a manera chi no siat ne tropu e ne tropu pagu)/ pianu r. = genia de lei po regulare totu s'atividade edilítzia de una bidha o citade.
regulàdu , pps, agt: arregulau, regulau Definition de regulare; chi est postu o impreau su tanti giustu, a régula; nau de ccn., chi portat o ponet sa cosa a régula, ponet su tanti giustu de sa cosa chentza ndhe perdimentare, chi si cumportat a régula Synonyms e antonyms ammodidu, arrisparmiosu, mindigosu, regradu | ctr. irreguladu / istrubberi, sperdicieri 2. zúghela regulada, s'abba, chi no bi at bisonzu de totu cussa! ◊ su binu, bufadu reguladu, faghet bene ◊ amigos mios, betade regulados sos faedhos! ◊ totu, in pesu e in misura, est bene reguladu in sa natura (A.Loy)◊ pensa meda e faedha reguladu! (Cubeddu)◊ in su ispèndiri est un'ómini regulau ◊ cun cussos andha regulada ca sunt malos! Translations French réglé, parcimonieux English regulated, thrifty Spanish regulado, reglado, moderado Italian regolato, parsimonióso German geregelt, mäßig.
regulài , vrb: arregulai, regulare Definition pònnere o tènnere régula, fàere una cosa cunforma a una régula a su bisóngiu, manigiare sa cosa a manera de pònnere su tanti giustu chentza ndhe perdimentare; cambiare o pònnere una cosa cunforma a comente andhat méngius de fortza, de apertura o àteru / r. sa boxi = fàere sa boghe segundhu su bisóngiu Synonyms e antonyms afrenai, medrare, medrire, moderai Sentences in sos andhonzos, nessi réguladi! ◊ régula s'abba, ca est falendhe a tropu! ◊ mi serbis cras manzanu a sas oto: réguladi, si as de fàghere àteru! ◊ faedhendhe ses una disaura: pensa a ti regulare! ◊ de candu si est regulau in su bufóngiu istat mellus ◊ pitzoca, réguladi sos passos! Etymon itl. Translations French régler, calibrer English to regulate, to gauge Spanish regular, calibrar Italian regolare, calibrare German regeln.
regulaméntu , nm Definition su regulare; arregorta de régulas, de normas cun valore de lei Translations French régularisation English regulations Spanish regulación, reglamento Italian regolaménto German Regulierung, Ordnung.
regulàre regulài
regulàre 1, regulàri , agt Definition chi est cunforma a una régula.
regularizàre , vrb Definition agiustare una cosa, fata fora o contras a una régula o lei, a manera chi arresurtet cunforma.
régulas , nf pl Definition orroda de linna cun d-unu fusu a manovella: in su cricu portat de oto a batórdighi sonàgias de brunzu diferentes s'una de s'àtera chi sonant comente si faet girare s'orroda.
régulas 1 , nf pl Definition po s'organísimu de sa fémina, tempus a fúrriu de trinta dies chi passat inter duas ovulatziones Synonyms e antonyms mese, regla 1.
regulàu regulàdu
regutzài , vrb Definition torrare a postu sa téula móvia, castiare sa teulada torrandho a pònnere bene sa téula Synonyms e antonyms mendhare.
regutzaméntu , nm Definition su regutzai Synonyms e antonyms mendhadura Scientific Terminology dmo Etymon srd.
regutziànu , agt Definition chi benit agoa, chi istat agoa, a úrtimu, a trigadiu Synonyms e antonyms coàinu, redadiu, sagotzianu, tricadibu.