regrésciu, regréssia, regréssu , nm, nf Definizione
genia de bregúngia, de duritu, chi po arrespetu o àteru consígiat a unu de fàere calecuna cosa
Sinonimi e contrari
dobidori,
recatamentu,
refrenu
Frasi
su malu fàchere creschet cada die e no bi at regréssia ◊ atatamacàndhesi bi ndhe at medas chene regréssia e a fatza de sola ◊ candho babbu e mama perdent su podere s'umanidade no at prus regréssia ◊ sos pitzinnos si ghetant chei sa musca a su mele e comintzant a carabbatare chene regrésciu perunu cantu prus recatu podent! (M.Gattu Soddu)◊ zente chentza regressu est sa càusa de sos disabios
Traduzioni
Francese
frein,
retenue
Inglese
qualm,
restraint
Spagnolo
miramiento,
recato
Italiano
rèmora,
ritégno
Tedesco
Schamgefühl.
reguàldu , nm: reguardu,
resguardu,
rigualdu,
riguardu Definizione
genia de arrespetu po is àteros, po sa salude o àteru
Sinonimi e contrari
arraspetu
/
culvenu
Modi di dire
csn:
a r. de… = pro su chi pertocat a…; èssere chene perunu r. = chentza rispetu nudha, pro neune e pro peruna cosa
Frasi
sos dominadores ant chérfidu reservare riguardu a sa Carta De Logu ◊ a Efisina sos minatores la salutaiant chin riguardu
2.
at faedhadu a reguardu de sa matessi chistione
Etimo
ctl., spn.
resguardo
Traduzioni
Francese
respect,
égard
Inglese
respect
Spagnolo
respeto,
miramiento
Italiano
riguardo
Tedesco
Achtung.
reguardài, reguardàre , vrb: arriguardai, resguardai Definizione interessare calecuna cosa o a ccn. po calecuna chistione; amparare, difèndhere, badrare de unu dannu, de unu male, tènnere contu calecuna cosa e mescamente sa salude Sinonimi e contrari pertocai / agguardai, badrare, cruvennare Frasi custas sunt cosas chi reguardant a tie 2. no si reguardat nudha, custu: ch'essit a fora iscurtzu mancari siat frochendhe! Etimo ctl., spn. resguardarse.
reguàrdu reguàldu
régula règla
régula 1 , nf: arrégula 1 Definizione crufessone manna de ànimas de mortos chi nanca iant a essire addenote Sinonimi e contrari réula, traigógiu.
regulàda , nf Definizione su regulare Frasi fatat sa regulada a sos faedhos malos, si no si cheret bídere presu! Etimo srd.
reguladòre , agt, nm Definizione chi régulat, serbit a regulare; aparíciu po regulare calecuna cosa (es. in sa mola régulat su tanti de granu chi calat in su mojolu a manera chi no siat ne tropu e ne tropu pagu)/ pianu r. = genia de lei po regulare totu s'atividade edilítzia de una bidha o citade.
regulàdu , pps, agt: arregulau,
regulau Definizione
de regulare; chi est postu o impreau su tanti giustu, a régula; nau de ccn., chi portat o ponet sa cosa a régula, ponet su tanti giustu de sa cosa chentza ndhe perdimentare, chi si cumportat a régula
Sinonimi e contrari
ammodidu,
arrisparmiosu,
mindigosu,
regradu
| ctr.
irreguladu
/
istrubberi,
sperdicieri
2.
zúghela regulada, s'abba, chi no bi at bisonzu de totu cussa! ◊ su binu, bufadu reguladu, faghet bene ◊ amigos mios, betade regulados sos faedhos! ◊ totu, in pesu e in misura, est bene reguladu in sa natura (A.Loy)◊ pensa meda e faedha reguladu! (Cubeddu)◊ in su ispèndiri est un'ómini regulau ◊ cun cussos andha regulada ca sunt malos!
Traduzioni
Francese
réglé,
parcimonieux
Inglese
regulated,
thrifty
Spagnolo
regulado,
reglado,
moderado
Italiano
regolato,
parsimonióso
Tedesco
geregelt,
mäßig.
regulài , vrb: arregulai,
regulare Definizione
pònnere o tènnere régula, fàere una cosa cunforma a una régula a su bisóngiu, manigiare sa cosa a manera de pònnere su tanti giustu chentza ndhe perdimentare; cambiare o pònnere una cosa cunforma a comente andhat méngius de fortza, de apertura o àteru / r. sa boxi = fàere sa boghe segundhu su bisóngiu
Sinonimi e contrari
afrenai,
medrare,
medrire,
moderai
Frasi
in sos andhonzos, nessi réguladi! ◊ régula s'abba, ca est falendhe a tropu! ◊ mi serbis cras manzanu a sas oto: réguladi, si as de fàghere àteru! ◊ faedhendhe ses una disaura: pensa a ti regulare! ◊ de candu si est regulau in su bufóngiu istat mellus ◊ pitzoca, réguladi sos passos!
Etimo
itl.
Traduzioni
Francese
régler,
calibrer
Inglese
to regulate,
to gauge
Spagnolo
regular,
calibrar
Italiano
regolare,
calibrare
Tedesco
regeln.
regulaméntu , nm Definizione
su regulare; arregorta de régulas, de normas cun valore de lei
Traduzioni
Francese
régularisation
Inglese
regulations
Spagnolo
regulación,
reglamento
Italiano
regolaménto
Tedesco
Regulierung,
Ordnung.
regulàre regulài
regulàre 1, regulàri , agt Definizione chi est cunforma a una régula.
regularizàre , vrb Definizione agiustare una cosa, fata fora o contras a una régula o lei, a manera chi arresurtet cunforma.
régulas , nf pl Definizione orroda de linna cun d-unu fusu a manovella: in su cricu portat de oto a batórdighi sonàgias de brunzu diferentes s'una de s'àtera chi sonant comente si faet girare s'orroda.
régulas 1 , nf pl Definizione po s'organísimu de sa fémina, tempus a fúrriu de trinta dies chi passat inter duas ovulatziones Sinonimi e contrari mese, regla 1.
regulàu regulàdu
regutzài , vrb Definizione torrare a postu sa téula móvia, castiare sa teulada torrandho a pònnere bene sa téula Sinonimi e contrari mendhare.
regutzaméntu , nm Definizione su regutzai Sinonimi e contrari mendhadura Terminologia scientifica dmo Etimo srd.
regutziànu , agt Definizione chi benit agoa, chi istat agoa, a úrtimu, a trigadiu Sinonimi e contrari coàinu, redadiu, sagotzianu, tricadibu.