subésciu 1 subélciu
subésiu , pps Definition de subènnere Synonyms e antonyms ammentau, arregordau Sentences cosa dh'at subésiu… funt passaus tres annus! ◊ si est subésiu ca in s'inferru dhue fut una cosa ci caentat…
subetàre , vrb Definition its Sentences dhedhé, pómpia e ammenta, ca candho benit s'ora de subetare totu su chi as bidu, cantu as imparau, ti as abbitzare ricu ◊ so subetadu cun isperiéntzias de importàntzia e de sabiesa incunzada in sos annos de sa vida (N.Demurtas).
subétu , pps, agt Definition de subíghere / ancu sias subetu! = pistu, cariadu a corpos Synonyms e antonyms cariadu, ciuetu, suetu.
subidhósu , agt Synonyms e antonyms
addojaditu,
addrojanu,
apupaditu,
assumbrósigu,
aumbraditu
Etymon
srd.
Translations
French
ombrageux
English
shady
Spanish
umbroso
Italian
ombróso
German
schattig.
súbidu , nm: súlidu,
súliru Definition
s'ària chi si bogat de prumones torrandho àlidu, mescamente fatu a forte, fintzes su surbare de su bentu: a bortas, súrbiu, suspidura bufandho cosa
Synonyms e antonyms
àbidu,
alenu,
isúfiu,
suidu,
sulu,
tzúfiu
/
bentu
Idioms
csn:
èssiri unu s. (nadu de tempus/durada) = unu sinnu, una furriada de ogus; pigai o torrai súlidu = torrare àlidu, respirare coment'e pasendhe unu pagu faghindhe cosa; aspetai a súlidu tentu = azummai chentza torrare àlidu pro istare atentos
Sentences
at pérdiu su súlidu tzerriendi meda ◊ candu passu ingunis mi tocat de aguantai súliru, po no mi allupai de fragu de bassa
2.
sa temporada mala est infruschendhe cun súlidos de bentu bidhiarzu ◊ su súbidu de su bentu
3.
cussas dexi dis fiant istétias unu súlidu
4.
cun d-unu súlidu nci at ingúrtiu unu pisu de préssiu… (F.Carlini)
Etymon
srd.
Translations
French
souffle
English
breath
Spanish
aliento,
soplo
Italian
fiato,
respiro,
sóffio
German
Atem,
Atemzug,
Blasen.
súbidu 1 , agt Synonyms e antonyms aumbraditu, timigiolu.
subíghere soíghere
subíles , nm pl Definition
in s'animale mascu, is cundhutos de is butones ue passat su sèmene po ndh'essire
Synonyms e antonyms
bitas,
saita
Scientific Terminology
crn
Translations
French
cordon spermatique
English
spermatic cords
Spanish
cordón espermático
Italian
cordóni spermàtici
German
Samenstränge.
subilínu , agt: suvilinu Definition chi est de colore múrtinu cotu, fintzes in colore de tzintziedhu Synonyms e antonyms aranginu, múltinu Scientific Terminology clr. Etymon srd.
subínnuru , nm Synonyms e antonyms gheníperu, trubénneru, tziníbiri.
subíschere subèschere
subòre , nm Definition
suba, su tènnere gana, disígiu de unu mascu (o de fémina), su èssere in calore, in more
Synonyms e antonyms
assuadura,
sciovu,
sua 1,
suacione
Sentences
sos poledhos isfainados si auniant pro irfocare su subore ◊ cun sa fémina isfocaiat sos subores
Etymon
srd.
Translations
French
rut
English
heat
Spanish
celo
Italian
frégola
German
Brunst.
súbra súba
subrabàle, subrabàre, subràbari , avb: subrapare,
suprapare Definition
asuba a pare, unu in pitzu de s'àteru
Synonyms e antonyms
impissebari
/
cdh. subbraparu,
innantaparu
Sentences
no ponzas cosa díliga subràbari, ca si guastat! ◊ cussos trastes prantzados postos subràbari si sunt aprigados torra ◊ in sa gherra sos montes fint cenos de mortos suprapare
Etymon
srd.
Translations
French
empilé
English
pile up
Spanish
amontonado,
apilado
Italian
accatastato
German
aufgestapelt.
subracélu subacélu
subradamènte , avb Definition
a tropu, in manera de sobrare, in manera esagerada
Translations
French
excessivement
English
excessively
Spanish
excesivamente
Italian
eccessivaménte
German
zuviel,
übermäßig.
subraèra , avb Definition in manera ladina, crara, a craru, chentza impedimentu perunu Etymon srd.
subrafàci , nf Definition
su pígiu de pitzu, de fora, própriu su chi si podet bíere de una cosa, distintu de duas mannàrias: largària e longària
Synonyms e antonyms
pígiu
Translations
French
surface
English
surface
Spanish
superficie
Italian
superfìcie
German
Oberfläche.