trebidúra , nf: trobidura Definition su troboire, su pònnere sa trobea Synonyms e antonyms travadura, trobeida, tropedinzu Etymon srd.
trébie trébi
trebilàtzu , agt Synonyms e antonyms apicigosu, apitzigaditu, apodhosu Translations French glutineux, visqueux English sticky Spanish glutinoso Italian glutinóso, viscóso German klebrig.
trébini, trébiri trébi
trebíri trebeíre
trebíri 1 , vrb Synonyms e antonyms serbiri.
trebíu , pps, agt: trobeidu, trobidu, trobiu, tropediu tropeitu, tropeiu, tropitu Definition de trebiri; chi portat trobeas, chi no podet camminare po cosa chi si dhu impedit; chi si movet cun dificurtade Synonyms e antonyms peigonau / cdh. trubitu 2. is cuadhus mannus funt trebius, ma sa pudheca est iscapa ◊ est trobiu coment'e s'arrú cun su tintioni 3. su pobidhu paret unu pagu troboiu, ballandho, no tenet cudha lepidesa chi giughent is balladores ◊ at rispostu chin boche tropeita Translations French entravé English shackled Spanish trabado Italian impastoiato German gefesselt.
trébua , nm: trégulas, tréulas, tríbulas, trígulas, tríulas, tríura, trívulas Definition su de sete meses de s'annu, su mese de argiolas, su tempus chi si tréulant is laores / figu de tríulas = figu de prima Synonyms e antonyms alzolas Sentences in tríulas, finida sa messera, fut festa manna sa di'e s'arzola (S.Murgia Niola)◊ candho in sos meses de làmpadas e tríulas sa calura est tropu forte, aggradesso meda de mi sètzere suta de un'àlvure a lègere Scientific Terminology tpc Etymon srd. Translations French juillet English july Spanish julio Italian lùglio German Juli.
trebudhéri , agt, nm Definition chi o chie istat sèmpere criticandho s'àteru Synonyms e antonyms criticheri, giuricheri, porretànciu. Sentences tocat a istai aillargu de is trebudheris, ca funt a origa parada!
trebuléri , agt, nm: treuleri, treguleri Definition chi o chie ponet tréulu, pesat burdellu, ponet avolotu Synonyms e antonyms imprenidore, insulladori, piliseri, supuzadore, supuzeri, triulanu, trobbuscadore Sentences a cussa gelosa e tragallera dh'ant annomingiada treulera de professioni! Scientific Terminology ntl Etymon srd. Translations French agitateur, fauteur de troubles English instigator Spanish agitador Italian agitatóre, sobillatóre German Aufwiegler.
trebússu, trebútu trabútzu
trebutzàda , nf Definition cropu de treutzu; su tanti de cosa chi si podet pigare cun su treutzu Sentences una trebutzada de palla, de fenu ◊ cantu trebutzadas as dépiu bentulai po duas finiallas de pani!… Etymon srd.
trebutzéri , agt Definition unu chi si giaet bàntidos, chi si credet tropu e cricat chistiones fintzes a ingannia Synonyms e antonyms imbodhiosu Sentences cadrangiosu trebutzeri, presumiu, bantaxeri! ◊ gi est pagu trebutzeri, cussu!…
trebútzu trabútzu
trèca , nf Definition genia de idea, fintzes iscusa, arreghèscia, ingannu Synonyms e antonyms bibbirriu, bidhídhiri, billèlleres, bremmigorru, crichivellu, tzelevriada, zibbírriu / arraghèscia, iscóticu, iscúgia / trampa, transa, troga Sentences addaghi bos vintrat sa treca de bos giogare sa limba sezis unu fogu fuidu! (G.Ruju)◊ agataiant sa treca giusta pro che lu bogare dae mesu, a isse ◊ si cumprendhides sa treca podides cumprèndhere su chi no bos apo nadu puru ◊ donzi bolta agataiat una treca noa pro no muntènnere sa promissa.
trèca 1 , nf Definition seca, ispudu, carràschiu, lorodhu.
trecèntos, trechèntos , agt, nm: tregentos, tregentus, treghentos, trejentos, trexentus Definition tres bortas chentu (in números àrabbos 300, in números romanos CCC): coment'e agt. podet cuncordare cun su nm. Sentences tenet trechentas berbeches ◊ si podiat bendi po trexentus munedas de prata ◊ no teniat abbisóngiu de is trexentus francus ◊ in treghentos annos cantu ndh'as bistu passandho in cue mannos e pitios! Etymon ltn. trecentos Translations French trois cents English three hundred Spanish trescientos Italian trecènto German dreihundert.
trechèssa , nf Definition tússiu forte, mescamente cussu chi si faet prus aintru in su gúturu.
trechéssu , nm: trechetu Definition moida manna / fàghere abba a trechetu, pròiri a trechessu = aira, a stracia Synonyms e antonyms carralzu, chimentu, isbómbiu, sciumbullu, tronidarza Sentences in d-unu trechetu inferrorosu sos minadores si atapant e s'ispinghent in miniera ◊ una pitzinna ebbia no leaiat parte a su trechetu chi totu fint fatendhe, a carrasegare ◊ a su tàmbula tàmbula, a su rue rue, faghiat unu trechetu de totu sos diàulos ◊ su bentu falat a trechetu iscudendhe sas frunzas a sas matas Translations French fracas English din Spanish fragor Italian fragóre German Lärm.
trechetàda , nf: treghetada Definition su trechetare; chimentu, moida manna de cropos, fintzes iscutulada manna de abba Synonyms e antonyms sciumbullu, trachidada, trechessu Sentences sos bentos ndhe ghetant sas àgheras prus nighedhas chin órulos de traschias e trechetadas de lampos e de tronos ◊ geo solu no apo cumpresu mancu sas trechetadas e su chimentu de s'iferru de su sirbone sannicanu! Etymon srd.