Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

imposturài, imposturàre , vrb Definition ingannare cun fàulas; nàrrere male de unu, ponendho in giru cosas chi no funt Synonyms e antonyms allimbare, foghigiai, innorare, irfamiare, tragagiai Etymon itl. imposturare Translations French calomnier English to calumniate Spanish calumniar Italian calunniare German verleumden.

impovài , vrb Synonyms e antonyms apojai 1, orivetai, orulare 1 Translations French ourler, border English to hem Spanish orillar Italian faldare, orlare German säumen.

imprabastulài, imprabastulàre , vrb: imprapastulare Definition fàere is cosas impresse e male, a atzorodhadura, cunfúndhere, betare apare; foedhare agiummai a truncu de limba truncandho is foedhos Synonyms e antonyms acoredhai, improdhai, infilumestare / abbrabugliai, ammusciare, atrobodhiare, impapulare, imprabastai, raganzare, traganzare Sentences imprapàstulat sos bervos pro no bi los cumprèndhere Translations French mâchouiller, baragouiner English to drool Spanish chapucear, mascullar Italian biascicare German stammeln.

impraitzài , vrb: impreissai, impreitzai Definition fàere o essire mandrone, preitzosu Synonyms e antonyms acochinai, acovardai, ammandronae, ammandronire, apreitzai, arraigai, immandronatzare, impreitiosire Sentences su maistu de pannu immoi si est impraitzau e no at postu prus unu puntu Etymon srd. Translations French rendre ou devenir paresseux English to make lazy Spanish emperezar Italian impigrire German faul werden.

imprasonài , vrb: imprejonare, impresonai, impresonare, imprixonare Definition acorrare a presone, pònnere aintru de galera Synonyms e antonyms ingalerare, ingiabbulare, ingribbiai | ctr. bocare, iscapare Sentences faimí imprasonai, toca: ma arragodadí ca ti pòngiu in bregúngias! ◊ dhu depiant impresonai e iscramentai! ◊ passant a sos arrestos e ndh'ant impresonadu prus de trinta ◊ manna una buza de pedhe mi desit e sos bentos intro impresonesit Etymon srd. Translations French emprisonner English to imprison Spanish encarcelar Italian imprigionare, carcerare German einkerken.

impreicàre , vrb: impreigare Definition incumandhare forte, meda Synonyms e antonyms incumandai, apretzetai Sentences at fatu una parlata impreicanne a votare pro fraicare su molinu Etymon srd. Translations French recommander vivement English to entrust Spanish recomendar, encomendar Italian raccomandare vivaménte German aufs wärmste empfehlen

imprendài , vrb: imprendhare, imprennare Definition giare in prendha, impromítere o giare calecuna cosa po ndhe garantire o assegurare calecun'àtera Synonyms e antonyms impegnai Sentences no as a crere chi m'imprendho sa domo pro comporare bestires bellos a tie?! ◊ aia chérfidu imprendhare a sos versos sas boghes piús beras atogadas in sa zente (C.Puddu)◊ deo ti apo imprendhadu su coro Etymon ctl. emprendar Translations French donner en gage English to pawn (stg.) Spanish dejar en prenda Italian dare in pégno, ipotecare German etw. jdm. als Pfand geben.

imprènere, imprèni , vrb: imprènniri Definition prenare, mescamente prènnere a unu de ideas o fintzes de fàulas bastat de dhu pònnere contra a un'àteru o fintzes po dhu cumbínchere de calecuna cosa e dhu tènnere a favore Synonyms e antonyms infertzire 1, pienare, plèniri, reprenare / cumbínchere, improssimare, intrúxiri Sentences imprenu de sa pobidha, a innòi no nci fiat prus torrau e aditzu aditzu mi salludàt (A.Garau)◊ iant imprenu sa genti po nci dhus bogai de is làcanas insoru ◊ est issu chi dhus at imprenus, promitendidhus maris e montis! ◊ candho deo no che so imprenent a issu contr'a mie Etymon srd. Translations French plagier, endoctriner English to subjugate motally Spanish influir, adoctrinar Italian plagiare, indottrinare German plagiieren, indoktrinieren.

imprentài, imprentàre , vrb Definition pònnere, lassare o fàere s'imprenta, ma nau mescamente in su sensu de iscríere líbberos, giornales e àteru cun machinàrios Synonyms e antonyms puncionai Sentences deo istimo cussas manos de pastore e cussa cara ue bentos fritos e suore bi ant iscritu su prétziu de su pane cun líteras imprentadas in sa pedhe (S.Corriga)◊ cussu líbberu at imprentadu in s'ammentu de sos Sardos sos versos de Mereu ◊ portant su mari sardu imprentau in is ogus Etymon spn. emprentar Translations French imprimer, graver English to print Spanish imprimir Italian stampare German drucken.

impressionài, impressionàre , vrb Definition lassare coment'e un'imprenta in calecuna cosa (es. sa lughe de una figura in sa pellícula); fàere impressione in s'ànimu de unu, fàere naschire unu sentidu, fàere mèglia, ispantu, meravíglia, fintzes coment'e timendho Synonyms e antonyms imprentai / spantai 2. comente at bidu totu cudhu sàmbene si est impressionadu e si est intesu male Translations French impressionner English to move, to expose Spanish impresionar Italian impressionare, suggestionare German beeindrucken.

impressíre, impressíri , vrb Definition tènnere o pònnere presse Synonyms e antonyms allestai, allestire, apressare, apressibbiri, apressurai, impressare, impressurare | ctr. abbacai, abblandai Sentences candho est arribbau, unu de sos cumpanzos lu fit impressindhe a contare s'istória de su Costerinu Etymon srd. Translations French presser, insister English to hasten Spanish apresurar Italian affrettare German beschleunigen, sich beeilen.

imprestài, imprestàre , vrb Definition giare, lassare o pigare cosa a impréstidu, po dha torrare a su mere apustis de su bisóngiu, de s'impreu Synonyms e antonyms prestai Sentences nemos nos at imprestau trigu po sa cota ◊ mi so ingramesciadu a sa chilandra chi mi imprestet su bolu sou (G.Fiori)◊ po tui nc’imprestu sa personi mia!◊ Bustianu at secau sos códules chin ferramenta chi li aiant imprestau ◊ no ti giris de palas si calincunu si bolit imprestai de tui ◊ ti as imprestadu su dinare po comporare cosa noa ◊ s'amigu chi dh'ia imprestau su dinare… Bernardu mi at bistu, iscovas de forru! ◊ seo bennia si mi imprestais s'orrosonita ca seo preparandhe culurzones Translations French prêter English to lend Spanish prestar Italian prestare German leihen, verleihen, ausleihen.

imprignàre , vrb: impringiai, impringiare, imprinzare Definition bènnere príngia, prena de unu fedu nou, nau de sa fémina o de s'animale fémina; nau de s'ómine o de s'animale mascu, fàere impringiare; nau de àteru, imprènnere de ccn. cosa o idea Synonyms e antonyms improssimare, ingrabidare | ctr. agnare, illierare, springiai Sentences nàrami cun tzertesa chie imprinzat: su chi restat in bàsciu o su de susu? ◊ cussa est fémina chi no impríngiat ◊ e ite timiat, a dh'impringiai sa fígia? 2. cudha machinedha si fiat tanti impringiada de àcua de no ndi podi prus de caminai Scientific Terminology ssl Etymon srd. Translations French rendre grosse English to make pregnant Spanish embarazar, preñar Italian ingravidare German schwängern.

impriutzài , vrb Definition fàere atzudhare is pilos, pònnere sa tzudha, intrare su fritu de s’assíchidu, de sa timoria Synonyms e antonyms aciuciudhae, apriutzai, altudhare, altudhire, arpilare, assunciudhai, aturtudhire, atzultzudhare, impilurtzai Translations French frissonner English to shudder Spanish estremecerse Italian rabbrividire German schaudern.

impromíntere, impromíntiri , vrb: impromítere, impromiti, impromítiri Definition giare su foedhu, assegurare cun antibitzu de fàere o de giare calecuna cosa / pps. impromítiu, impromissu; ger. impromitindho, impromitinno; èssi a chini donat e a chini impromitit (nau de ccn) = sèmpere ammeletzandho candho a s'unu e candho a s'àteru Synonyms e antonyms aparagulare, aprumítere, promíntere Sentences babbu cricàt de dha brecherare impromitindhodhi ca a pitzu de cussu logu no dhue piat artziare ◊ impromitimí chi custus dus fillus mius si ant a setzi unu a manu manca tua e s'atru a manu dereta tua! (Ev. M.Vargiu)◊ iscurtat sa paristória de comare Madalena e l'impromitit de bi pònnere rimédiu ◊ impromiteit subra de sa tumba de su frade chi aiat sighidu a ispeculitare (N.Falconi) 2. dha tzérriant pillonis a pinnas randinadas cun lusingas de nius de sa terra impromítia (F.Carlini)◊ custu no est impromítiu a bosatrus! ◊ sendhe impromissu a mie, su traitore su coro a àtere at dadu Etymon itl. impromettere Translations French promettre English to promise Spanish prometer Italian prométtere German versprechen.

improsàe, improsài, improsàre , vrb Definition pigare in giru, cullonare, fàere a crèdere una cosa po un'àtera, cricare de si fàere s'àteru a sa manu cun bellos foedhos, bàntidos, cricandho de dhi fàere praxere Synonyms e antonyms abbovai, coglionai, coluvronare, imbaucare, imbusterai, imbuvonare, ingrangugliare, istusciare, scafai / allisai, allosingai, frandhigare, insabonai, lígnere Sentences narat tantis bellus fuedhus po impiocai sa genti, ca est unu grandu imbrollioni e improsat a totus ◊ duas bortas mi at improsau, cussu remitanu!◊ cussu matzabbruta est improsendi sa genti cun promissas! Translations French illusionner, leurrer, tromper English to deceive Spanish ilusionar, engatusar Italian illúdere, imbonire German täuschen.

improssimàre , vrb Definition bènnere príngia, prena de unu fedu nou, nau de sa fémina o de s'animale fémina; nau de s'ómine o de s'animale mascu, fàere impringiare; imprènnere de ccn. cosa, fintzes fàere sa terra bona a prodúere; nau de is frores, ingendrare po efetu de su podhibodhi de su frore mascu Synonyms e antonyms aprossimare, imprignare, ingrabidare | ctr. iglierare, iscendiai Sentences cuss'animale no bi at improssimadu mancari li apant betadu su mascru 3. su chinisu de su fogu de Sant'Antoni impróssimat sa terra Scientific Terminology ssl Etymon srd. Translations French engrosser English to make pregnant Spanish quedar embarazada, preñar Italian ingravidare German schwängern.

imprujàre , vrb: impurgiare, impurjare Definition fàere male, ispirtire, iscardire un'arremu Synonyms e antonyms agghegiare Sentences no ant a saghinare prus sos ocros impurjaos de dolore ◊ zuchet sos ocros impurjaos de su bentu, de su sonnu Translations French s'irriter English to fester Spanish irritarse Italian irritarsi, inciprignire German sich ärgern.

imprumonàre , vrb: impulmonare Definition giare, pigare o fàere pigare múngia, arrennegu o tzacu meda Synonyms e antonyms abbrodhiare, abbuscinare, acasidhare, acubare, afelonare, amprudhiare, annicare, aprummonare, pirmare, strugnai / aciopai, auntzare, inciulai, insissiligai, intzullire, umprigare Sentences si est impulmonada ca no l'amus cumbidada a s'afidu ◊ l'ant impulmonadu contr'a su mastru Etymon srd. Translations French se vexer English to resent Spanish resentirse Italian risentirsi German sich beleidigt fühlen.

imprupài, imprupàre , vrb: impulpare Definition pònnere prupa, crèschere de prupas, nau de animales, gente e fintzes frutos Synonyms e antonyms ammaciociae, imprupire, impurpatzire Sentences chini papat bèni e bufat mellus s'imprupat e ingrassat Etymon srd. Translations French remplumer, reprendre de l'embonpoint English to fill out Spanish engordar Italian rimpolpare German Fleisch ansetzen.