agiupàre , vrb Sinonimi e contrari agiuponare.
agiuponàre , vrb Definizione bestire o abbutonare su giupone Sinonimi e contrari agiupare Etimo srd.
agiurài agiadài
agiuramentàdu , agt, nm: azuramentadu Definizione chi o chie giurat su frassu Sinonimi e contrari addistimonzadu, giuradore, giurafalsu, irgiuramentadu, libbrone, zuramentone Etimo srd. Traduzioni Francese parjure Inglese perjured Spagnolo perjuro Italiano spergiuro Tedesco meineidig.
agiuramentàre , vrb: azuramentare Definizione giurare su frassu, fàere o nàrrere su contràriu de su chi s'est giurau Sinonimi e contrari isgiuramentare, ispreurare Frasi si sunt agiuramentados Etimo srd. Traduzioni Francese se parjurer Inglese to perjure oneself Spagnolo perjurar Italiano spergiurare Tedesco falsch schwören.
agiúru agiúdu
agiustàda , nf: azustada Definizione su agiustare; genia de cuntratu de fàere unu trebballu po unu tanti / fàghere un'a. = comporare a sa russa Sinonimi e contrari adderetada, istagilu, scarada Etimo srd. Traduzioni Francese travail à la pièce (aux pièces) Inglese job contract Spagnolo destajo Italiano còttimo Tedesco Akkordarbeit.
agiustadòre , nm Definizione medianeri, chie buscat o faet cuntratos po trebballos a s'agiustu Sinonimi e contrari medianeri Etimo srd.
agiustadúra , nf: azustadura Definizione su azustare Sinonimi e contrari adderetada Etimo srd.
agiustài , vrb: agiustare, azustare Definizione fàere giustu, pònnere o fàere bene, méngius, una cosa, pònnere de acórdiu, adatare una cosa a un'àtera; cuncordare sa paga de unu trebballu; rfl. parare fronte a una dificurtade comente si podet: a logos, nau de is frutos e laores, lòmpere de èssere a puntu giustu po papare o arregòllere Sinonimi e contrari achidare 1, acodomai, aconciai, adaretzai, adecuare, agghitire, arragnare, assantai, assetiai Modi di dire csn: agiustai sa coja = dare sa peràula, fàghere s'asseguronzu; agiustai cun su maistu de linna = ammanitzàresi a mòrrere Frasi azusta cussa cosa ca ndh'est ruindhe! ◊ bazi, za mi azusto mancari a sa sola! ◊ si nos azustamus in su prétziu ti la còmporo deo sa cosa! 2. coment'eis agiustau, meda ti donat su meri tuu? ◊ chi agiustaus, cust'annu torraus a tenni predicadori de lussu! (A.Garau)◊ agiustant po fai e po trigu ◊ beni a teraca po su chi amus agiustadu! 3. s'àgina non fut galu agiustada e no ndhe apo bodhiu Etimo srd. Traduzioni Francese ajuster Inglese to mend Spagnolo ajustar, arreglar Italiano aggiustare Tedesco justieren.
agiustaméntu , nm Definizione su agiustai / a. de coja = asseguronzu Sinonimi e contrari agiustadura, agiustu Etimo srd.
agiustàre agiustài
agiustàu , pps, nm Definizione de agiustai; foedhandho de trebballu, sa paga cuncordada Sinonimi e contrari paca 2. s'agiustau est doxi mois de trigu.
agiustèra , nf Definizione su si pònnere de acórdiu po calecuna diferéntzia Sinonimi e contrari agiustamentu, agiustu Etimo srd. Traduzioni Francese accord, arrangement Inglese to settle a quarrel Spagnolo arreglo, avenencia Italiano accomodaménto di divergènze, accòrdo Tedesco Vergleich.
agiústu , nm: azustu Definizione su agiustare; genia de cuntratu, de acórdiu Sinonimi e contrari acódriu, agiustamentu, agiustera, convéniu Modi di dire csn: leare o fàghere a s'agiustu = leare a iscarada; ómines de azustu = cussos chi períssiant carchi cosa pro istabbilire un'iscàmbiu, un'acordu 2. s'agiustu chi tenia cun cudhu dhu torru a fai cun tui ◊ si picant su messonzu a s'azustu ◊ candu femu acordau, po agiustu babbu cun su meri istabbiliat ca mi depiat mandai a domu una borta a sa cida ◊ tratant is agiustus e cuncordant su de fai Etimo srd. Traduzioni Francese accord, convention Inglese convention, agreement Spagnolo acuerdo Italiano accòrdo, convenzióne Tedesco Übereinstimmung, Übereinkommen.
agiutóriu agitóriu!
agiutulàre agiotulàre 1
agiuventàre , vrb: azuventare Definizione giare azuventu, agiudu, cambiare in méngius, ispínghere coment'e po fàere pigare su bólidu Sinonimi e contrari agiadai, ajuai, atuai, atzumentare / abboniare, ammellorai Frasi s'ómine, si est ómine, si picat su chi li benit, ma acatat sèmpere sa manera de si azuventare ◊ li at azuventau unu sacu a codhu ◊ su risu ammajaditu mi azuventat sos brios 2. zente atacada a terra, apustis de unu prioratu si est azuventada ◊ sos crapitos si poniant a súghere e candho si ndhe fint azuventaos si torrabant a pònnere in sos ediles ◊ po si azuventare in sas iscalas de sos ricos de Londra si fut postu in conca de cuare s'identidade sua.
àglia , nf: alza, àrgia, arza, arxa, àrxara Definizione àrgia ispitzuladora o arza pinta, bobboi malu, arangiolu velenosu chi candho móssigat dolet meda e a tempus longu chi unu agiummai s’imbortighinat: cust'arangiolu faet su niu in terra, in mesu de s'erba, est iscuriosu de colore, portat tréighi marchighedhos orrúbios in sa parte de sa bentre (a parte de pitzu); in calecunu logu su matessi númene dhu narant a una genia de frommiga velenosa ma chi no faet deasi male; a logos narant àrgia a dónnia arangiolu e sa velenosa est ispitzuladora / s'àrgia est de tres arratzas: bagadia (froria, colore de orrosa), cojada (orrúbia), fiuda (niedha) Sinonimi e contrari acuasantera 1, assàrgia, bàrgia* Modi di dire csn: fàghere su ballu de s'arza a unu = fai su ballu pro unu chi dh'at ispitzuau s'àrgia; èssere ferenau che un'àrgia = crependhe de su fele Frasi arza niedha pinta fatesit fizos trinta ◊ mossu de arza, tocu de campana! ◊ s'est sadhiu pariat chi dh'iat puntu s'àrgia ◊ su spítzulu de s'àrgia fait bènni iscimíngius de conca ◊ sa puntura de s'àrgia mascu dolet de prus 2. su ballu de s'arza chi ti fetant! ◊ zai ses maseda… paret chi ti at mossigadu un'arza de ballos! Terminologia scientifica crp, latrodectus tredecim-guttatus, myrmilla erythrocephala Traduzioni Francese veuve noire méditerranéenne Inglese Mediterranean black widow Spagnolo araña sangrienta, viuda negra europea Italiano malmignatta Tedesco Mediterrane Schwarze Witwe.
agliagài , vrb: (a-gli-a-ga-i) alliagai gliagai*, liagai Definizione fàere a freaduras, totu a liagas Sinonimi e contrari apiagare, apragastare, friai 2. dh'at fata flagellai ispollada po chi su corpus siat alliagau Traduzioni Francese blesser, ulcérer Inglese to wound, to ulcerate Spagnolo llagar, ulcerar Italiano piagare, ulcerare Tedesco verwunden, ein Geschwür erzeugen in.