aíssa! , iscl: avissa! Sinonimi e contrari
aisa!,
ajó!,
atentzioni!,
coràgiu!
Frasi
avissa, su para, lah ca ndi arruit de cuadhu!
Traduzioni
Francese
du courage
Inglese
come on
Spagnolo
¡vamos!,
¡hombre!
Italiano
orsù!
Tedesco
wohlan!
aisségus , avb, prep: asegus,
assecus,
assegus Definizione
su tretu apalas de una cosa o de unu / avb. de tempus: a s'assegus = a úrtimu de totu, a fine e a candho, apustis; pigai a unu a lanas de asegus = leàrelu a purpedhas de culu
Sinonimi e contrari
acoacò,
addaesegus,
daesecus,
incuadas,
insegus
| ctr.
ananti
2.
si est giradu a dogni ala e at bidu, própiu aissegus de una foza, un'afarighedhu chi pariat una mela allizada ◊ su soldadedhu at detzisu tandho de si cuare aissegus de una tabbachera
3.
olvida, nessi, a s'assegus, s'amarigore de sa vida: ca no balet chi pentida ti boltes, poi, a insegus! ◊ a s'assecus sa bidha fit torrata unu burdellu niedhu che furesi
4.
creimí ca ti pigu a lanas de asegus!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
derrière
Inglese
back
Spagnolo
atrás,
detrás,
tras,
detrás de
Italiano
diètro
Tedesco
hinter,
hinten.
aíssu , nm: aito,
aitu Definizione
su frore de su lidone / mele de aitu = mele ranchitzu, marigosu, su chi s'abe faghet de su fiore de su lidone
Sinonimi e contrari
eritzàmene pruma 1
Terminologia scientifica
rbr
Etimo
srdn.
Traduzioni
Francese
fleur d'arbousier
Inglese
the flower of the strawberry-tree
Spagnolo
flor del madroño
Italiano
fiore del corbézzolo
Tedesco
Blume des Erdbeerbaums.
aissúbra , avb Definizione s'ala de subra, de pitzu, prus in artu, in d-unu logu Sinonimi e contrari aissusu, asuba, subra | ctr. giosso Etimo srd.
aissúsu , avb Definizione s'ala de pitzu de unu logu Sinonimi e contrari aissubra, asuba, subra | ctr. giosso Frasi che sunt aissusu, che sunt pigados a domo de Bodale Etimo srd.
aistésu , avb Sinonimi e contrari aillargu, atesu Frasi giòvanus andaus, isparius aistesu de domu Etimo srd.
aísu! aísa!
aíta, aíte, aitéu abbíte
aíto, aítu aíssu
àitu àghedu
aítzi aíci
aivérru , nm: aladerri,
aladerru,
alaverru,
aleverru,
aliderri,
aliderru,
alideru,
aliterru,
laderru Definizione
genia de linna chi faet, prus che a tupa, a mola e fintzes a mata manna
Sinonimi e contrari
arradebi
/
cdh. litarru
Frasi
bitu apo unu cerbu papendu aleverru
Cognomi e Proverbi
smb:
(Litarru, Littarru)
Terminologia scientifica
mt, Phillyrea latifolia, P. angustifolia
Etimo
ltn.
alaternus
Traduzioni
Francese
filaire à larges feuilles,
f. à feuilles étroites
Inglese
phillyrea angustifolia
Spagnolo
labiérnago
Italiano
lillatro
Tedesco
Steinlinde.
aixèdha , nf Sinonimi e contrari
aleta
Terminologia scientifica
crn
Traduzioni
Francese
nageoire
Inglese
fin
Spagnolo
aleta
Italiano
pinna del pésce
Tedesco
Flosse.
aíxi , nf: alixi,
oixi Definizione
pische chi assimbígiat a sa sardina, longu de 15 a 20 centímetros, birde asulatzu in s'ischina, colore de prata a parte e àtera e in sa bentre
Sinonimi e contrari
aciua,
anciova
Terminologia scientifica
psc, engraulis encrasicholus
Etimo
itl.
Traduzioni
Francese
anchois
Inglese
anchovy
Spagnolo
boquerón
Italiano
alice
Tedesco
Sardelle.
aizarédhu, aizédhu, aizighédhu , nm, avb Definizione
unu tanti pagu pagu, un'apenedha
Sinonimi e contrari
agigu,
atzítzigu,
izedhu,
pachedhu,
pachitzedhu,
talighedhu,
tzúniu
| ctr.
meda
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
un petit peu
Inglese
only a little
Spagnolo
un poquito
Italiano
pochino
Tedesco
wenig.
aízu addízu
ajà! aijà!
ajàja , nf: giàgia,
ijaja,
zaja Definizione
sa mama de su babbu o de sa mama
Sinonimi e contrari
aba* 1,
bisàgia,
donnamanna,
mannedha,
minnanna,
tiatia
Frasi
s'ajaja, a is fuedhus de sa neta, mússiat is lavras, si tocat sa braba, pensat e cumentzat a fuedhai ◊ ajaja Pepina si fiat cojada candu teniat dexesseti annus ◊ custu est unu contu de cussus chi ajaja si contàt candu fiaus sétzius in pratza me is notis de istadi ◊ "Lassadhu istare, ca ti farrancat!" nariat s’ajaja a su pitzinnu tocanno su batu
Terminologia scientifica
ptl
Etimo
ltn.
avia
Traduzioni
Francese
grand-mère
Inglese
grandmother
Spagnolo
abuela
Italiano
nònna
Tedesco
Großmutter.
ajàju , nm: giàgiu,
igiàgiu,
zaju Definizione
su babbu de su babbu o de sa mama
Sinonimi e contrari
abu,
bisàgiu,
donnumannu,
mannedhu,
mannoi,
minnannu,
nannai,
nonnoi 1,
tadaju
Frasi
ajaju si non fiat mortu si agatàt ancora ◊ babbu fit fizu de ajaju Zubanne, massaju chentza terra ◊ candu est arribbada a domu de ajaju miu sa sceda mi seu intristau ◊ ajaju andàt a cassa de crabious e sirbonis
Terminologia scientifica
ptl
Etimo
ltn.
avia
Traduzioni
Francese
grand-père
Inglese
grangfather
Spagnolo
abuelo
Italiano
nònno
Tedesco
Großvater.
ajàllu , avb, iscl: ejallu Definizione a. "n" annos = como "tantos" annos Sinonimi e contrari addeallu, allodhu, eallu, midhu Frasi ajallu chi no t'ides dae logu! ◊ e ajallu mortu! ◊ milla, ajalla! 2. cussu est mortu ajallu deghe annos ◊ sa pitzinna, chentza màndhigu ne bidu e chentza leare mezoru, fit ajallu chimbe dies.