aijà! , iscl: ajà! Definizione tzérriu chi si ghetat a is animales (cuadhos e boes) po dhos fàere andhare Sinonimi e contrari tpru!
ailànti, ailàntu , nm Definizione linna furistera, forte e tostada, genia de mata de s'Austràlia o de s'Àsia Sinonimi e contrari nuxivuristera, olanda Terminologia scientifica mtm, Ailanthus altissima Traduzioni Francese ailante Inglese tree of heaven Spagnolo ailanto Italiano ailanto Tedesco Ailanthusbaum.
aíli adíle
aillàdru, aillàgru, aillàrgu, aillàrigu , avb: allalgu, allàrghiu, allargu, illagru Definizione a in largu, in logu o tretu atesu Sinonimi e contrari aistesu, allarghitu, atesu / cdh. allongaredhu | ctr. acanta, acurtzu, afúndhiu Frasi no fiat aillargu meda ◊ no as a bolli chi fillu tuu si ndi andit a terra frima aillàrigu de nosu?! ◊ fut aillargu de su meri ◊ allargu dae me, musas metzanas! ◊ tèneti allàrghiu de sas atziones malas! Etimo srd. Traduzioni Francese loin Inglese long away Spagnolo lejos Italiano lontano Tedesco weit.
ailógu aelógu
aíma , nf: aina Definizione css. trastu chi serbit po giare (prus che àteru a is manos) capacidade o prus capacidade de fàere unu trebballu / genias de a.: po segare (es. lepa, bistrale/segure, fórtighes/ ferros, serra), umprire (es. terudha/turra, pala, cullera), acropare (es. martedhu, massa), púnghere e istampare (es. sula/lésina, agu), mòvere sa terra (es. marra), arrasigare (es. lima, raspa, pedra de arrodare), mantènnere (es. pintza, tonàgia)/ sa domu de is ainas = logu ue si arrimant sas ainas; boltàresi a sas aimas suas = agatare rimédiu in su chi unu tenet etotu, arrangiaisí a solu Sinonimi e contrari adressu, aímine, alàscios, ferramenta, traste Frasi me in su programma de sa computera dhoi est s'istrexu de is ainas ◊ candho un'aina est impitada male, sa faina essit istropiada ◊ custus duus bendiant ainas de sa messarítzia: furconis, pértias de istrúmbulu e forcidhas ◊ acuta sas aimas! Cognomi e Proverbi prb: is ainas faint is fainas Etimo ctl. ahina Traduzioni Francese outil Inglese tool Spagnolo utensilio, herramienta Italiano utensile, struménto Tedesco Gerät, Werkzeug.
aímine, aíminu , nm Definizione totu su chi podet èssere cunsiderau aina, ma nau fintzes cun significau prus largu de css. imbentu chi serbit a un'iscopu Sinonimi e contrari adressu, aima, alàscios, ammàniu, ferramenta Frasi ancu andhent in fumu totu sos aímines de gherra! Etimo srd. Traduzioni Francese outil, engin Inglese device, implement Spagnolo herramienta, utensilio Italiano attrézzo, struménto, ordigno Tedesco Gerät, Werkzeug.
aimpustibràngiu , nm, avb: apustibràngiu Definizione su tempus luego apustis papau a mesudie Sinonimi e contrari daustadu.
aimútu abrúciu
aína aíma
àina àchina
àina 1 , nf Definizione àinu fémina Sinonimi e contrari borrica Traduzioni Francese ânesse Inglese hen-donkey Spagnolo burra Italiano àsina Tedesco Eselin.
ainàgiu, ainàgliu, ainàlzu, ainàrzu , nm: ainaxu Definizione chie tenet contu o est manigiandho molentes, àinos Sinonimi e contrari mobentraxu, poledhaju Frasi "unu ne fachet s’àinu e unu s’ainàgliu”, narat sa zente chi zuchet zudissu Etimo srd.
ainàta, ainàtza , nf: ainnatza Definizione su chi abbarrat de s'àghina pustis bogau su mustu (fodhone, sèmene, iscovili o isporra) Sinonimi e contrari banatza* Traduzioni Francese marc de raisin Inglese marc Spagnolo orujo Italiano vinàcce Tedesco Weintrester.
ainàxu ainàgiu
aínca , avb Definizione aundi, inue Sinonimi e contrari aba 2, acantu 3 Frasi est intrau ainca fut issa ◊ comente si navat sa bidha ainca istavas?
aincàntu acàntu 3
aínche abínche
aínci aíci
aíncu , nm Definizione cundhimentu bundhante, abbundhantza de cundhimentu / èssere ainc'aincu de sale, de píbere, de… = tropu salidu, tropu àspidu de píbere e gai, nadu de mànigu; nadu de isterzu cun cosa, prenu prenu, a cólumu.