aijà! , iscl: ajà! Definizione tzérriu chi si ghetat a is animales (cuadhos e boes) po dhos fàere andhare Sinonimi e contrari tpru!
ailànti, ailàntu , nm Definizione
linna furistera, forte e tostada, genia de mata de s'Austràlia o de s'Àsia
Sinonimi e contrari
nuxivuristera,
olanda
Terminologia scientifica
mtm, Ailanthus altissima
Traduzioni
Francese
ailante
Inglese
tree of heaven
Spagnolo
ailanto
Italiano
ailanto
Tedesco
Ailanthusbaum.
aíli adíle
aillàdru, aillàgru, aillàrgu, aillàrigu , avb: allalgu,
allàrghiu,
allargu,
illagru Definizione
a in largu, in logu o tretu atesu
Sinonimi e contrari
aistesu,
allarghitu,
atesu
/
cdh. allongaredhu
| ctr.
acanta,
acurtzu,
afúndhiu
Frasi
no fiat aillargu meda ◊ no as a bolli chi fillu tuu si ndi andit a terra frima aillàrigu de nosu?! ◊ fut aillargu de su meri ◊ allargu dae me, musas metzanas! ◊ tèneti allàrghiu de sas atziones malas!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
loin
Inglese
long away
Spagnolo
lejos
Italiano
lontano
Tedesco
weit.
ailógu aelógu
aíma , nf: aina Definizione
css. trastu chi serbit po giare (prus che àteru a is manos) capacidade o prus capacidade de fàere unu trebballu / genias de a.: po segare (es. lepa, bistrale/segure, fórtighes/ ferros, serra), umprire (es. terudha/turra, pala, cullera), acropare (es. martedhu, massa), púnghere e istampare (es. sula/lésina, agu), mòvere sa terra (es. marra), arrasigare (es. lima, raspa, pedra de arrodare), mantènnere (es. pintza, tonàgia)/ sa domu de is ainas = logu ue si arrimant sas ainas; boltàresi a sas aimas suas = agatare rimédiu in su chi unu tenet etotu, arrangiaisí a solu
Sinonimi e contrari
adressu,
aímine,
alàscios,
ferramenta,
traste
Frasi
me in su programma de sa computera dhoi est s'istrexu de is ainas ◊ candho un'aina est impitada male, sa faina essit istropiada ◊ custus duus bendiant ainas de sa messarítzia: furconis, pértias de istrúmbulu e forcidhas ◊ acuta sas aimas!
Cognomi e Proverbi
prb:
is ainas faint is fainas
Etimo
ctl.
ahina
Traduzioni
Francese
outil
Inglese
tool
Spagnolo
utensilio,
herramienta
Italiano
utensile,
struménto
Tedesco
Gerät,
Werkzeug.
aímine, aíminu , nm Definizione
totu su chi podet èssere cunsiderau aina, ma nau fintzes cun significau prus largu de css. imbentu chi serbit a un'iscopu
Sinonimi e contrari
adressu,
aima,
alàscios,
ammàniu,
ferramenta
Frasi
ancu andhent in fumu totu sos aímines de gherra!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
outil,
engin
Inglese
device,
implement
Spagnolo
herramienta,
utensilio
Italiano
attrézzo,
struménto,
ordigno
Tedesco
Gerät,
Werkzeug.
aimpustibràngiu , nm, avb: apustibràngiu Definizione su tempus luego apustis papau a mesudie Sinonimi e contrari daustadu.
aimútu abrúciu
aína aíma
àina àchina
àina 1 , nf Definizione
àinu fémina
Sinonimi e contrari
borrica
Traduzioni
Francese
ânesse
Inglese
hen-donkey
Spagnolo
burra
Italiano
àsina
Tedesco
Eselin.
ainàgiu, ainàgliu, ainàlzu, ainàrzu , nm: ainaxu Definizione chie tenet contu o est manigiandho molentes, àinos Sinonimi e contrari mobentraxu, poledhaju Frasi "unu ne fachet s’àinu e unu s’ainàgliu”, narat sa zente chi zuchet zudissu Etimo srd.
ainàta, ainàtza , nf: ainnatza Definizione
su chi abbarrat de s'àghina pustis bogau su mustu (fodhone, sèmene, iscovili o isporra)
Sinonimi e contrari
banatza*
Traduzioni
Francese
marc de raisin
Inglese
marc
Spagnolo
orujo
Italiano
vinàcce
Tedesco
Weintrester.
ainàxu ainàgiu
aínca , avb Definizione aundi, inue Sinonimi e contrari aba 2, acantu 3 Frasi est intrau ainca fut issa ◊ comente si navat sa bidha ainca istavas?
aincàntu acàntu 3
aínche abínche
aínci aíci
aíncu , nm Definizione cundhimentu bundhante, abbundhantza de cundhimentu / èssere ainc'aincu de sale, de píbere, de… = tropu salidu, tropu àspidu de píbere e gai, nadu de mànigu; nadu de isterzu cun cosa, prenu prenu, a cólumu.