alalònga , nf Definizione
genia de pische chi faet fintzes de mesu cuintale, de colore asulu impratiau e sabore méngius de cussu de sa tonnina
Terminologia scientifica
psc, thunnus alalunga
Etimo
itl.
alalonga
Traduzioni
Francese
germon,
thon blanc
Inglese
albacore tuna
Spagnolo
atún blanco,
bonito del norte
Italiano
tónno alalunga
Tedesco
Weiße Thun.
alàlpe alàbri
alalzualàlzu , avb Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
timidement
Inglese
shyly
Spagnolo
tímidamente
Italiano
timidaménte
Tedesco
schüchtern.
alamài , vrb: lamai Sinonimi e contrari atzerriai, ciamare*, muntire Frasi s’Angioni Immaculadu po nos’àterus at derramau totu su sànguini e nos alamat a una eternidadi de vera glória (G.Loi)◊ issu at a èssiri alamau cun nòmini de Giuanni.
alamaràre , vrb Definizione
pònnere o fàere alamaros, pònnere o aciúngere ccn. cosa po bellesa / a. su pane = pintai, picai su pani
Sinonimi e contrari
bordai,
obrare,
orizare
2.
alamarendhe milli pensamentos apo intramadu litos de suore (L.Mudadu)◊ sunt fozas alamaradas a perlas de lughe ◊ sa fatzada de sa chéxia est alamarada cun colunnas
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
orner
Inglese
to adorn
Spagnolo
ornar
Italiano
ornare
Tedesco
schmücken.
alamaràu , agt Definizione chi portat alamaros.
alamàre, alamàri, alamàru , nm Definizione
cordonitu de materiale pretziau, po bellesa, fatu a trau po abbutonare unu bestimentu
Sinonimi e contrari
mustrina
2.
tue solu, o meritosa terra mia, cun alamaros de oro mi as frunidu sos pensamentos mios in su sentidu! (L.Mudadu)◊ de sole as a bídere s'avréschida e alamaros pintos de albore
Etimo
spn.
Traduzioni
Francese
brandebourg
Inglese
frog
Spagnolo
alamar
Italiano
alamaro
Tedesco
Verschnürung.
alambicài , vrb: lambicai* Definizione fàere cosa (cun àrculu) a lambicu po bufare Sinonimi e contrari abbardentare.
àlamu , nm Definizione canna o cambu de orruo Sinonimi e contrari tentalza Frasi sas istentinas si li fint trofijendhe che a sos àlamos de su rú.
alapàtu alabàtu
alapàtu 1 alabàtu 1
alapínna alabínna
alàrcu , nm Definizione genia de pigione mannu petzarolu Sinonimi e contrari falche 1.
alàre , nm Definizione is alas de fora de una mata, de una tupa, fintzes de unu logu Frasi apo apicau sa merendha in s'alare de una tupa (T.Ziranu)◊ sos tesoros los pones in s'alare e àtere si che falat sa cucagna!(G.Puddu)◊ incumintzade a binnennare dae s'alare de bassu de sa binza (G.Chessa) Etimo srd.
alàrgiu , nm Definizione pígiu de fora in is truncos, prus modhe (contrariamente a su coro, prus tostau); nau de persona o de animale, chi istat meda a dibbandha, alas alas Terminologia scientifica rbr.
alaróllu , nm: allarolu,
azaloru,
azarolu,
ozaloru* Definizione
istugighedhu de terra istangiada po pònnere ógiu
Sinonimi e contrari
umperollu
Frasi
piantinas, sementzas e matzocas ndhe at postu in azarolos e rugos de broca…
Terminologia scientifica
stz
Traduzioni
Francese
huilier
Inglese
oil cruet
Spagnolo
vinagrera
Italiano
utèllo
Tedesco
irdenes Töpfchen.
alàrpe, alàrpi, alàrpu alàbri
alàru , nm: araru,
laru Definizione
lau eru, genia de linna chi faet a mata fintzes manna: bogat una birilledha o pibionedhu tundhu chi candho coet si faet niedhu, sa fògia est fragosa e s'impreat in coghina mescamente cun pische, e s'impreat fintzes po cura
Sinonimi e contrari
laberi,
labru*,
làtiu,
lau,
loru 1
Terminologia scientifica
mtm, rbc, Laurus nobilis
Traduzioni
Francese
laurier
Inglese
laurel
Spagnolo
laurel
Italiano
allòro
Tedesco
Lorbeerbaum.
alàrxu , agt Definizione chi est furuncu, chi furat.
alàscia , nf, nm: alàscios Definizione
prus che àteru, is trastos chi serbint a una domo; fintzes ainas po trebballare
Sinonimi e contrari
aimas,
mobbíglia,
traste
/
aímine,
ferramenta
Etimo
spn.
alhaja
Traduzioni
Francese
objets
Inglese
furnishings
Spagnolo
enseres
Italiano
suppellèttili
Tedesco
Geräte.