A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z
Legenda Incurtzaduras | Legenda Sìmbulos

alalònga , nf Definitzione genia de pische chi faet fintzes de mesu cuintale, de colore asulu impratiau e sabore méngius de cussu de sa tonnina Terminologia iscientìfica psc, thunnus alalunga Ètimu itl. alalonga Tradutziones Frantzesu germon, thon blanc Ingresu albacore tuna Ispagnolu atún blanco, bonito del norte Italianu tónno alalunga Tedescu Weiße Thun.

alàlpe alàbri

alalzualàlzu , avb Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu timidement Ingresu shyly Ispagnolu tímidamente Italianu timidaménte Tedescu schüchtern.

alamài , vrb: lamai Sinònimos e contràrios atzerriai, ciamare*, muntire Frases s’Angioni Immaculadu po nos’àterus at derramau totu su sànguini e nos alamat a una eternidadi de vera glória (G.Loi)◊ issu at a èssiri alamau cun nòmini de Giuanni.

alamaràre , vrb Definitzione pònnere o fàere alamaros, pònnere o aciúngere ccn. cosa po bellesa / a. su pane = pintai, picai su pani Sinònimos e contràrios bordai, obrare, orizare 2. alamarendhe milli pensamentos apo intramadu litos de suore (L.Mudadu)◊ sunt fozas alamaradas a perlas de lughe ◊ sa fatzada de sa chéxia est alamarada cun colunnas Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu orner Ingresu to adorn Ispagnolu ornar Italianu ornare Tedescu schmücken.

alamaràu , agt Definitzione chi portat alamaros.

alamàre, alamàri, alamàru , nm Definitzione cordonitu de materiale pretziau, po bellesa, fatu a trau po abbutonare unu bestimentu Sinònimos e contràrios mustrina 2. tue solu, o meritosa terra mia, cun alamaros de oro mi as frunidu sos pensamentos mios in su sentidu! (L.Mudadu)◊ de sole as a bídere s'avréschida e alamaros pintos de albore Ètimu spn. Tradutziones Frantzesu brandebourg Ingresu frog Ispagnolu alamar Italianu alamaro Tedescu Verschnürung.

alambicài , vrb: lambicai* Definitzione fàere cosa (cun àrculu) a lambicu po bufare Sinònimos e contràrios abbardentare.

àlamu , nm Definitzione canna o cambu de orruo Sinònimos e contràrios tentalza Frases sas istentinas si li fint trofijendhe che a sos àlamos de su rú.

alapàtu alabàtu

alapàtu 1 alabàtu 1

alapínna alabínna

alàrcu , nm Definitzione genia de pigione mannu petzarolu Sinònimos e contràrios falche 1.

alàre , nm Definitzione is alas de fora de una mata, de una tupa, fintzes de unu logu Frases apo apicau sa merendha in s'alare de una tupa (T.Ziranu)◊ sos tesoros los pones in s'alare e àtere si che falat sa cucagna!(G.Puddu)◊ incumintzade a binnennare dae s'alare de bassu de sa binza (G.Chessa) Ètimu srd.

alàrgiu , nm Definitzione pígiu de fora in is truncos, prus modhe (contrariamente a su coro, prus tostau); nau de persona o de animale, chi istat meda a dibbandha, alas alas Terminologia iscientìfica rbr.

alaróllu , nm: allarolu, azaloru, azarolu, ozaloru* Definitzione istugighedhu de terra istangiada po pònnere ógiu Sinònimos e contràrios umperollu Frases piantinas, sementzas e matzocas ndhe at postu in azarolos e rugos de broca… Terminologia iscientìfica stz Tradutziones Frantzesu huilier Ingresu oil cruet Ispagnolu vinagrera Italianu utèllo Tedescu irdenes Töpfchen.

alàrpe, alàrpi, alàrpu alàbri

alàru , nm: araru, laru Definitzione lau eru, genia de linna chi faet a mata fintzes manna: bogat una birilledha o pibionedhu tundhu chi candho coet si faet niedhu, sa fògia est fragosa e s'impreat in coghina mescamente cun pische, e s'impreat fintzes po cura Sinònimos e contràrios laberi, labru*, làtiu, lau, loru 1 Terminologia iscientìfica mtm, rbc, Laurus nobilis Tradutziones Frantzesu laurier Ingresu laurel Ispagnolu laurel Italianu allòro Tedescu Lorbeerbaum.

alàrxu , agt Definitzione chi est furuncu, chi furat.

alàscia , nf, nm: alàscios Definitzione prus che àteru, is trastos chi serbint a una domo; fintzes ainas po trebballare Sinònimos e contràrios aimas, mobbíglia, traste / aímine, ferramenta Ètimu spn. alhaja Tradutziones Frantzesu objets Ingresu furnishings Ispagnolu enseres Italianu suppellèttili Tedescu Geräte.