A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z

abbadrinósu , agt Definizione nau de logu, chi est un'abbadrinu, chi dhue essit abba in tantos giassos Sinonimi e contrari benàtile, benatzosu Etimo srd.

abbadrínu abbadínu

abbadrúxa , nf: abbadúgine, abbadúgia, abbaduza Definizione genia de abba chi si faet in is bubburucas de abbruxaduras o in is freaduras, in sa carre Sinonimi e contrari ealolga / abbaoga, abbatiza, acuadrulla Frasi in sas manos buscicas de abbaduza lis tet essire paris a sos callos (Gv.Piredda) Etimo srd. Traduzioni Francese transsudat (med), transsudé Inglese transudated Spagnolo icor Italiano trasudato, icóre Tedesco Transsudat.

abbàdu , pps, agt: abbatu, abbau 1, acuau Definizione de abbare; nau de ccn., chi portat abba, nau fintzes in cobertantza de sa conca (crebedhos) po nàrrere chi dhue at machine o pagu cabu 2. s'ortu l'at àpidu abbadu ca che fit intrendhe s'abba a passiu 3. cun sa conca abbada chi portas, si est abbrugiada sa cassarola chi tenis in su fogu! ◊ conchi abbadu, no bi pessas a sas cosas, innantis de las fàghere, no?! ◊ chi no biat binu, ca dhi fait mali a su ciorbedhu abbau!…◊ tanti ge tenis s’arregoru ca su dotori ti at nau a dhu bufai acuau, su binu!… Traduzioni Francese arrosé Inglese watered Spagnolo regado Italiano innaffiato Tedesco begoßen.

abbadúgia abbadrúxa

abbadúgine abbadrúxa

abbadúra , nf: acuadura Definizione su abbare, sa manera de abbare; maladia de is brebès candho funt leadas a gremes Sinonimi e contrari abbada, abbamentu, arrusciada / abbarbuladura, abbavera, aranas, bivera, demma, verusímini Modi di dire csn: acuadura a istídhiu = zenia de abbadura fata in tubbos pro bi chèrrere pagu abba; abbadura a càssia = itl. idrotorace Frasi arratza de abbadura chi l'as fatu a s'ortu!…◊ li cheret fatu nessi duas abbaduras, a cussa cosa, ca sinono no bi creschet 2. li faghet male néula e lentore e no si salvat dae s'abbadura: sas píndulas li dao a sa dejuna e si las curo no ndhe morit una (Gv.Piredda) Etimo srd. Traduzioni Francese arrosage, distomatose Inglese sprinkling, distomatosis Spagnolo riego, distomatosis Italiano annaffiatura, distomatòsi Tedesco Besprengung, Leberegelkrankheit.

abbadúza abbadrúxa

abbàe, abbài , vrb: abbare, abbari, acuai Definizione betare o lassare andhare s'abba a sa cosa prantada; betare abba a su binu, a su licore; portare su bestiàmene a bufare o giare a bufare a su bestiàmene Sinonimi e contrari arrusciai, arrosiai, arrosinai Modi di dire csn: abbai, abbare a passiu = lassare andhare s'abba de posse sou in su terrinu, chentza èssere abbiada; abbare sas pudhas pioendhe = fai una cosa chi no serbit a nudha Frasi abbare s'ortu, sa prantaza, sos frores ◊ ndi tirat s'abba de unu putzu pro abbari s'ortu ◊ nosu fuedhaus a sa campidanesa ma naraus "abba" e "abbai"! 2. abbare sas berbeghes, sos boes, s'àinu ◊ est andau a s'arriu po acuai su cuadhu ◊ su lupu e s'angioni fiant andaus a s'acuai a su própiu arriu ◊ a mi abbare andhao a logu de putzu ◊ seus abbendu su bestiàmini duas bortas sa dí Etimo ltn. aquare Traduzioni Francese irriguer, arroser, abreuver Inglese to irrigate, to water Spagnolo regar, aguar, bautizar, abrevar Italiano irrigare, innaffiare, abbeverare Tedesco bewässern, begießen, tränken.

abbaeràre , vrb Definizione abarrare coment'e atontau, incantau Sinonimi e contrari abbabballocai, abbrabbalucai, abbucallotare, ammammalucai, apampallucare Etimo srd.

abbaèta , nf Definizione una de is duas alas de sa teulada candho custa est fata a betare abba a duas bandhas Sinonimi e contrari pagnada, sproidórgiu Terminologia scientifica dmo.

abbàfidu , pps Definizione de abbàlere.

abbafròca , nf Definizione abba ammesturada cun froca, abbanibe, tra niandho e proendho segundhu sa temperadura Sinonimi e contrari frochita 1, niatzoloa, nibichedhu, ranzola, sarighedhu, solloca Etimo srd.

abbagadiàre , vrb: bagadiare Definizione fàere bagadiu, fàere festa, no andhare a trebballare Sinonimi e contrari afestai Frasi su lunis m'abbagadio ca est printzípiu de chita, su martis so cossumita: no beto bucone a buca Etimo srd. Traduzioni Francese prendre congé Inglese to take a day off Spagnolo estar de vacaciones Italiano celebrare il giórno festivo, far vacanza Tedesco feiern.

abbagamundài , vrb Definizione fàere o essire bagamundhu Frasi custa picioca est abbagamundendisí: no mi praxit própriu! Etimo srd.

abbagantíu , nm: bacantinu Definizione tretu de terrenu buidu, chentza trebballau in oros de bíngia o àteru Sinonimi e contrari lascura, orada Etimo srd.

abbagànzu , nm: abbagazau Definizione pentzamentu, preocupatzione, pistighíngiu mannu Sinonimi e contrari pestighinzu Frasi murimenta in su ferru piús duru s'abbaganzu, s'afannu e sas penas imboligadas dae chentu cadenas pro chi si averet unu cras siguru! (G.Stara)◊ si ses collidore bonu, s'intrada de su trigu ti bastat pro no tennere abbagazu.

abbagàre , vrb Definizione intrare su butone in sa baga o trau de unu trastu Sinonimi e contrari abbutonai / acaltzonare Etimo srd. Traduzioni Francese boutonner Inglese to button Spagnolo abrochar, abotonar Italiano abbottonare Tedesco zuknöpfen.

abbagàzu abbagànzu

abbagianài , vrb: bagianai Definizione giare bàntidos Sinonimi e contrari abantai, alabai, alabantzai Etimo srd.