abbacàbbile , agt Definizione
chi si podet abbacai, menguare de fortza, de fuliesa
Traduzioni
Francese
qui peut se calmer
Inglese
peaceable
Spagnolo
que se puede calmar
Italiano
calmàbile
Tedesco
beruhigbar.
abbacàda , nf Definizione
su abbacare
Sinonimi e contrari
abbrandhada,
apasigada,
arida,
asseliada,
asserenada
| ctr.
acradiada
Frasi
at fatu s'abbacada, at dadu s'abbacada sa calura
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
soulagement,
ralentissement,
atténuation
Inglese
relief
Spagnolo
alivio
Italiano
alleviaménto,
rallentaménto
Tedesco
Erleichterung,
Milderung.
abbacadòre , agt, nm Definizione chi o chie abbacat Etimo srd.
abbacàdu , pps Definizione de abbacare Sinonimi e contrari asselenadu, asseliadu.
abbacadúra , nf Definizione su abbacare, nau prus che àteru de sa manera / fàghere s'a. = fai andendi e abbachendi, menguendi Sinonimi e contrari abbacada Etimo srd.
abbacài, abbacàre , vrb: abbacuai,
abbacuare,
abbracare Definizione
fortzare prus pagu, menguare, abbasciare de calecuna cosa, nau mescamente de fortzas o de cosas chi faent fortza; tròchere e abbasciare sa parte prus arta, incrubare
Sinonimi e contrari
abblandai,
abbonantzai,
allentai,
ammellare,
assebiai,
assussegai,
illebiare,
imbacari
/
abbambiai 1
/
abasciai,
imbasciai,
muciare
| ctr.
acadriare,
afortiai,
apretai,
incrispai
Frasi
testimonzas de isperas gallizant lieras pro sempre saidadas dae unu bentu chi niune at a poder abbacare (C.Puddu)◊ su ventu at abbacatu ◊ abbacare su dolore ◊ su temporali est abbacau ◊ abbàcala sa barra! ◊ sos boes ant abbacau su passu ◊ abbacuit su fogu! ◊ che li fut morta sa muzere e pro abbracare su dispiaghere corcaiat cun sa teraca
2.
abbaca sa fune!
3.
fuit abbacanne sa conca po saludu ◊ colanne at abbacadu sa bannera pro saludu a sas autoridades ◊ prus ti abbacas e prus su culu si paret!
Traduzioni
Francese
calmer,
ralentir,
diminuer
Inglese
to calm,
to slow down,
to diminish
Spagnolo
calmar,
reducir,
bajar
Italiano
calmare,
rallentare,
scemare
Tedesco
beruhigen,
abnehmen.
abbachedhàre , vrb Definizione acostire, arrimare, pònnere cosa, fintzes pònnere unu puntedhu po agguantare Sinonimi e contrari arremai 1, pònnere / apontedhae Frasi Remundha si est acoltziada pro abbachedhare una lama de late in su chizone (R.Calvone)◊ at abbachedhadu cudh'isterzu in s'iscala, lu depet àere postu male e che li est trouladu.
abbachidhadúra , nf Definizione
su tempus chi unu depet andhare a bachidhu, candu est sanandho de calecuna maladia
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
convalescence
Inglese
convalescence
Spagnolo
convalecencia
Italiano
convalescènza
Tedesco
Genesung.
abbachidhàre , vrb Definizione camminare a bachidhu, aguantandhosi a sa matzoca Sinonimi e contrari abbaculare, abbaculitai Frasi su fuste lis serbit pro si abbachidhare sendhe in caminu ◊ est bénnidu abbachidhandhe che un'istropiadu Etimo srd.
abbacòrra , nf: abbagorra Definizione
abba de corra: s'abbighedha chi essit de su nasu candho unu est arremadiadu
Sinonimi e contrari
arrema,
abbanasu
Frasi
lentore, pèrelas, làgrimas de sa note, abbagorra de su chelu (N.Demurtas)
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
glaire
Inglese
drainage from the nose
Spagnolo
moquita
Italiano
catarro,
scólo nasale
Tedesco
Nasenlaufen.
abbacòta , nf: abbagota,
acuagota Definizione
cosa picigosa fata cun abba po atacare impare cosas diferentes (mescamente linnàmene)
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
colle
Inglese
glue
Spagnolo
pegamento,
cola
Italiano
còlla
Tedesco
Leim.
abbacotàre , vrb: abbagotare Definizione atacare cun abbacota Sinonimi e contrari apodhai Frasi cussa cadrea cheret torra abbacotada Etimo srd.
abbacràsta , nf: abbagrasta,
acuagrasta Definizione
s'abba chi portat s'olia e chi, candho est mólia, si ndhe iscèberat e si fúliat po chistire s'ógiu límpiu; s'abba de su giodhu, sa chi s’iscèberat faendho su butiru; nau in cobertantza, cosa de pagu valore, machine
Frasi
pro chirriare bene s'ozu dae s'abbagrasta a sos isportinos lis cheret betadu abba budhindhe
2.
tue in conca bi giughes abbagrasta, bellu meu!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
eau restante du procéde de préparation des olives
Inglese
water remnants of olives processing
Spagnolo
oleaza
Italiano
àcqua residuata dalla lavorazióne delle olive
Tedesco
nach der Bearbeitung von Oliven oder Milchprodukten entstandene Flüssigkeit.
abbacuài, abbacuàre abbacài
abbaculàre , vrb Definizione camminare a bàculu, nau de ccn. Sinonimi e contrari abbachidhare, abbaculitai Frasi ch'est essidu abbàcula abbàcula (Z.Porcu)
abbaculitài , vrb Definizione camminare a bàculu, nau de ccn. Sinonimi e contrari abbachidhare, abbaculare Frasi ciu Giuanni est abbaculitendi (S.D'Arco) Etimo srd.
abbacullitàre , vrb Definizione coment'e magiare, iscúdere, in su sensu de pigare s'àteru a foedhos malos faendhodhu a bregúngia.
abbàda , nf: acuada Definizione
su betare abba pruschetotu po abbare cosa prantada (e si faet fintzes mandhandho s’abba a cora)
Sinonimi e contrari
abbadura,
arrusciada
Frasi
a s'ortu li cheret dadu una bella abbada, a mascare sa terra de abba
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
arrosage,
arrosement
Inglese
watering
Spagnolo
riego
Italiano
annaffiata
Tedesco
Begießen.
abbadalocài , vrb: badabocai* Definizione foedhare a brétiu.
abbadédhu , nm Definizione
genia de matighedha chi ponent a tínghere lana o orrobba in colore grogo
Sinonimi e contrari
catedhina 1,
durche 1,
eremeri,
iscolabadedhas,
trobiscu,
truvúlciu
Terminologia scientifica
rbl, Daphne gnidium
Traduzioni
Francese
garou,
daphné sainbois
Inglese
thymelaea,
flax-leaved daphne
Spagnolo
torvisco
Italiano
laurèlla,
èrba còrsa,
dittinèlla
Tedesco
Herbst-Seidelbast,
Seidelbastgewächse.