arródiu , nm: arrodu Definizione su arrodare / pedra de arrodu = pedra addata pro arrodare ainas Sinonimi e contrari arrodamentu, arrodonzu Frasi si aunint a sa tropa a órulos e a arródios de dentes Etimo srd.
arrodónzu , nm Definizione su arrodare, acutzare ainas Sinonimi e contrari acutadura, arrodamentu, arródiu Etimo srd.
arródu arródiu
arródu 1 , nm Definizione totu is de acanta, is de sa leada, is bighinos Sinonimi e contrari bichinadu Frasi si caligunu si at leadu s'apentu de mi che furare sa crabita, ponzo su giuramentu a totu s'arrodu! Etimo srd.
arrodulàre , vrb: rodulare Definizione
andhare a tróulu, orrúmbula orrúmbula; su si fàere a unu túturu, a bisura de cannedhu, nau de orrobba, paperi
Sinonimi e contrari
arrembulai,
cadhinare,
codulare,
cullullare,
istirigare,
istrodhulare,
lodhurare,
rodhulare,
trodhulare,
trodulare
2.
sa pedhitza s'isterret creschendhe su tironzu fintzas a l'isnerviare a manera chi no aviscet a arrodulare
Etimo
ltn.
rotulare
Traduzioni
Francese
rouler
Inglese
to roll
Spagnolo
rodar
Italiano
rotolare
Tedesco
rollen.
arroédu arrodéu
arròele arròali
arròere , vrb: arroi 1, arròiri, orròiri, ròdere Definizione coment’e arrasigare, ma cun is dentes: dhu narant prus che àteru de su chi faent s'arna, is sórighes; consumare a pagu a pagu, matziare bene, papare / pps. arrósiu, arrosu / arròiri is dentis = tzacarrai is dentis, arrodar'e dentes Sinonimi e contrari arrosigai, conciumire Frasi si est postu a arroi e arroit ossus e prupas ◊ nci at unu muturoni de cosa asuta de sa burra: is topis funt arroendidha ◊ cuss'ossu, balla, oi no dh'arrois! 2. beni a prandi: tengu calancuna cosa de arroi! Etimo ltn. rodere.
arrofianài , vrb: arrufianai, arrufianare Definizione fàere su rufianu, fàere rufiania, cricare acotzos po arrennèscere in ccn. cosa Etimo itl. arruffianare.
arrofiànu , agt, nm: arrufianu, orrofianu, rofianu* Definizione chi o chie, trasseri, istat sèmpere aifatu de ccn. cricandho cosa, ordindho cosa fintzes a dannu de s'àteru Sinonimi e contrari rufa 1 Terminologia scientifica ntl.
arrogadòri , agt Definizione chi arrogat, chi consumat o ispàciat tropu su bestimentu Etimo srd.
arrogadúra , nf: orrogadura Definizione su arrogai / andai a a. = a rugadura, incurtziendhe su caminu, stressiendi de su mòri a manera de lòmpiri innantis Sinonimi e contrari secada, secadura Frasi iat allonghiau su passu e, trunchendu a arrogadura, fut lómpiu asuta de is figus Etimo srd.
arrogài , vrb: arrugae,
orrogai*,
urrugare Definizione
segare, fàere a orrugos, a bículos, bogare de pare
Sinonimi e contrari
agigotare,
ifasciare,
isciasciai,
iscorriolare,
istuturai,
ruciare,
secare,
staulai,
stronciai,
truncai
Modi di dire
csn:
arrogai su batísimu a unu = zenia de mineta: bisestrare, pònnere istrópiu; arrogaisí sa mola de su tzugu = rúere male meda, iscollàresi
Frasi
depu segai linna, ca oi chi no arrogu cancuna cosa mi tzacu! ◊ lassamí andai, deghinou arrogu totu! ◊ s'imbírdiu si arrogat in milla incuedhedhus
2.
si ti pigu ti arrogu su batísimu: ti fatzu a fitas! ◊ sa morti de sa mulleri dh'iat arrogau su coru e su pentzamentu
Traduzioni
Francese
casser,
briser
Inglese
to break
Spagnolo
quebrar,
romper
Italiano
rómpere,
infràngere
Tedesco
zerbrechen.
arrogàlla , nf: orrogàglia Definizione
bículos, cosa fata a orrugos, totu segada a crantos piticos
Sinonimi e contrari
afrantzuchena,
arremusulla,
biculaza,
cantzichedhaza,
chirchiza,
cífrinu,
fafaruza,
fanialla,
orrugàgia,
piciualla,
pispisa,
tzimuca,
vèglia
Frasi
arrogalla de isprigu ◊ dhoi at arrogalla de tistivillus fuliaus ◊ is cardaneras funt andendi e benendi cun arrogalla de cosa in su bicu, fendi su niu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
débris
Inglese
scrap
Spagnolo
añicos
Italiano
rottami,
frantumi
Tedesco
Bruchstücke.
arrogantàda , nf Definizione su arrogantare Etimo srd.
arrogantàre , vrb: arrogantziare Definizione
foedhare male, arrespòndhere, brigare, coment'e faendho is prepotentes, is barrosos, is tostorrudos, chentza bòllere arreconnòschere s'arrexone de is àteros; fàere is prepotentes / a. su trotu = pretare su dortu, sighire a pretènnere sa resone ischindhe de no ndh'àere
Sinonimi e contrari
abbetiae,
campaniare
Frasi
arrogantat sena frenu e puntígliat pro dogni gnagneria ◊ cudhos sunt torrados a arrogantare cun issu, a bortas a briga e a bortas in paghe ◊ Rosina si los leit amore amore e sos balentes no apeint prus it'e arrogantare ◊ insistis e poi no la piantas, ischindhe chi as tortu e arrogantas! (T.Curcu)
2.
su fogu est arrogantziendhe: peri sa carrela sunt brujendhe pabilu, fozos, e sa zente fuit gridendhe
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
parler avec arrogance
Inglese
to speak with arrogance
Spagnolo
hablar con arrogancia
Italiano
parlare con arroganza
Tedesco
mit Anmaßung sprechen.
arrogantéri , agt, nm Definizione chi o chie costumat a arrogantare Sinonimi e contrari arrogantosu Terminologia scientifica ntl Etimo srd.
arrogantía , nf Sinonimi e contrari barrosia, campiania, orrugància Frasi in s'arrogantia fint che zente atzesa de calore de feghe ◊ totu sos disàbios de sa vita nostra naschint dae s'arrogantia de s'ómine Etimo srd.
arrogantósu , agt Definizione nau de ccn. chi faet su barrosu, chi costumat a arrogantare Sinonimi e contrari arroganteri Terminologia scientifica ntl Etimo srd.