arródiu , nm: arrodu Definitzione su arrodare / pedra de arrodu = pedra addata pro arrodare ainas Sinònimos e contràrios arrodamentu, arrodonzu Frases si aunint a sa tropa a órulos e a arródios de dentes Ètimu srd.
arrodónzu , nm Definitzione su arrodare, acutzare ainas Sinònimos e contràrios acutadura, arrodamentu, arródiu Ètimu srd.
arródu arródiu
arródu 1 , nm Definitzione totu is de acanta, is de sa leada, is bighinos Sinònimos e contràrios bichinadu Frases si caligunu si at leadu s'apentu de mi che furare sa crabita, ponzo su giuramentu a totu s'arrodu! Ètimu srd.
arrodulàre , vrb: rodulare Definitzione
andhare a tróulu, orrúmbula orrúmbula; su si fàere a unu túturu, a bisura de cannedhu, nau de orrobba, paperi
Sinònimos e contràrios
arrembulai,
cadhinare,
codulare,
cullullare,
istirigare,
istrodhulare,
lodhurare,
rodhulare,
trodhulare,
trodulare
2.
sa pedhitza s'isterret creschendhe su tironzu fintzas a l'isnerviare a manera chi no aviscet a arrodulare
Ètimu
ltn.
rotulare
Tradutziones
Frantzesu
rouler
Ingresu
to roll
Ispagnolu
rodar
Italianu
rotolare
Tedescu
rollen.
arroédu arrodéu
arròele arròali
arròere , vrb: arroi 1, arròiri, orròiri, ròdere Definitzione coment’e arrasigare, ma cun is dentes: dhu narant prus che àteru de su chi faent s'arna, is sórighes; consumare a pagu a pagu, matziare bene, papare / pps. arrósiu, arrosu / arròiri is dentis = tzacarrai is dentis, arrodar'e dentes Sinònimos e contràrios arrosigai, conciumire Frases si est postu a arroi e arroit ossus e prupas ◊ nci at unu muturoni de cosa asuta de sa burra: is topis funt arroendidha ◊ cuss'ossu, balla, oi no dh'arrois! 2. beni a prandi: tengu calancuna cosa de arroi! Ètimu ltn. rodere.
arrofianài , vrb: arrufianai, arrufianare Definitzione fàere su rufianu, fàere rufiania, cricare acotzos po arrennèscere in ccn. cosa Ètimu itl. arruffianare.
arrofiànu , agt, nm: arrufianu, orrofianu, rofianu* Definitzione chi o chie, trasseri, istat sèmpere aifatu de ccn. cricandho cosa, ordindho cosa fintzes a dannu de s'àteru Sinònimos e contràrios rufa 1 Terminologia iscientìfica ntl.
arrogadòri , agt Definitzione chi arrogat, chi consumat o ispàciat tropu su bestimentu Ètimu srd.
arrogadúra , nf: orrogadura Definitzione su arrogai / andai a a. = a rugadura, incurtziendhe su caminu, stressiendi de su mòri a manera de lòmpiri innantis Sinònimos e contràrios secada, secadura Frases iat allonghiau su passu e, trunchendu a arrogadura, fut lómpiu asuta de is figus Ètimu srd.
arrogài , vrb: arrugae,
orrogai*,
urrugare Definitzione
segare, fàere a orrugos, a bículos, bogare de pare
Sinònimos e contràrios
agigotare,
ifasciare,
isciasciai,
iscorriolare,
istuturai,
ruciare,
secare,
staulai,
stronciai,
truncai
Maneras de nàrrere
csn:
arrogai su batísimu a unu = zenia de mineta: bisestrare, pònnere istrópiu; arrogaisí sa mola de su tzugu = rúere male meda, iscollàresi
Frases
depu segai linna, ca oi chi no arrogu cancuna cosa mi tzacu! ◊ lassamí andai, deghinou arrogu totu! ◊ s'imbírdiu si arrogat in milla incuedhedhus
2.
si ti pigu ti arrogu su batísimu: ti fatzu a fitas! ◊ sa morti de sa mulleri dh'iat arrogau su coru e su pentzamentu
Tradutziones
Frantzesu
casser,
briser
Ingresu
to break
Ispagnolu
quebrar,
romper
Italianu
rómpere,
infràngere
Tedescu
zerbrechen.
arrogàlla , nf: orrogàglia Definitzione
bículos, cosa fata a orrugos, totu segada a crantos piticos
Sinònimos e contràrios
afrantzuchena,
arremusulla,
biculaza,
cantzichedhaza,
chirchiza,
cífrinu,
fafaruza,
fanialla,
orrugàgia,
piciualla,
pispisa,
tzimuca,
vèglia
Frases
arrogalla de isprigu ◊ dhoi at arrogalla de tistivillus fuliaus ◊ is cardaneras funt andendi e benendi cun arrogalla de cosa in su bicu, fendi su niu
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
débris
Ingresu
scrap
Ispagnolu
añicos
Italianu
rottami,
frantumi
Tedescu
Bruchstücke.
arrogantàda , nf Definitzione su arrogantare Ètimu srd.
arrogantàre , vrb: arrogantziare Definitzione
foedhare male, arrespòndhere, brigare, coment'e faendho is prepotentes, is barrosos, is tostorrudos, chentza bòllere arreconnòschere s'arrexone de is àteros; fàere is prepotentes / a. su trotu = pretare su dortu, sighire a pretènnere sa resone ischindhe de no ndh'àere
Sinònimos e contràrios
abbetiae,
campaniare
Frases
arrogantat sena frenu e puntígliat pro dogni gnagneria ◊ cudhos sunt torrados a arrogantare cun issu, a bortas a briga e a bortas in paghe ◊ Rosina si los leit amore amore e sos balentes no apeint prus it'e arrogantare ◊ insistis e poi no la piantas, ischindhe chi as tortu e arrogantas! (T.Curcu)
2.
su fogu est arrogantziendhe: peri sa carrela sunt brujendhe pabilu, fozos, e sa zente fuit gridendhe
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
parler avec arrogance
Ingresu
to speak with arrogance
Ispagnolu
hablar con arrogancia
Italianu
parlare con arroganza
Tedescu
mit Anmaßung sprechen.
arrogantéri , agt, nm Definitzione chi o chie costumat a arrogantare Sinònimos e contràrios arrogantosu Terminologia iscientìfica ntl Ètimu srd.
arrogantía , nf Sinònimos e contràrios barrosia, campiania, orrugància Frases in s'arrogantia fint che zente atzesa de calore de feghe ◊ totu sos disàbios de sa vita nostra naschint dae s'arrogantia de s'ómine Ètimu srd.
arrogantósu , agt Definitzione nau de ccn. chi faet su barrosu, chi costumat a arrogantare Sinònimos e contràrios arroganteri Terminologia iscientìfica ntl Ètimu srd.