bènzachi bènechi
benzía , nf: binghia,
bínghia,
binzia,
venzia Definizione
sa carre chi carràgiat s'arraighina de is dentes, totu a inghíriu; orrugu o tretu piticu istrintu e longu de terrenu o àteru
Sinonimi e contrari
ghinghia*,
sénsia,
zenzia
Frasi
sa lavra li cucuzaiat sas binghias ◊ si che andhant sas dentes ca lis mancant sas bínghias
2.
in cussu zassu bi tenimus una binzia de terra ◊ est apenas una binzia de cosa
Terminologia scientifica
crn
Traduzioni
Francese
gencive
Inglese
gingiva
Spagnolo
encía
Italiano
gengiva
Tedesco
Zahnfleisch.
bénzichi bénechi
benzína , nf: binzina Definizione
ammesturu de idrocarburos imperau mescamente po motores coment'e carburante; in cobertantza, binu, bufóngiu / fàghere b. = pònnere binzina in su serbatoju
Frasi
bi at motores chi andhant a binzina ◊ li annaiat unu fracu putinne de binzina ◊ cussa màchina cheret binzina meda ◊ mi seu firmau in unu distribbudori de benzina
Etimo
itl.
Traduzioni
Francese
essence
Inglese
petrol
Spagnolo
gasolina
Italiano
benzina
Tedesco
Benzin.
benzinàju , nm Definizione chie bendhet benzina.
bénzu , nm: abbenzu*, enzu Sinonimi e contrari defeta, inzenzu, mendhea, menisprésiu Frasi agataiat benzos e difetos fintzas in sas cosas fatas prus menzus.
beolàre , vrb: beulai Definizione
istare a bélidos, a iscràmios, comente faent su paru brebeghinu e cràbinu
Sinonimi e contrari
belai,
melare,
meulare,
miaurai
Frasi
sa crabita est bénnida beolendhe beolendhe ◊ crabas e crabitos sunt beulendhe ◊ pares un'arbeghe beulandhe ◊ in sa terra anca si amparat su muvroni no béulit prus s'angioni!
Traduzioni
Francese
bêler
Inglese
to baa,
to bleat
Spagnolo
balar
Italiano
belare
Tedesco
blöcken,
meckern.
bèolo, bèolu , nm: béulu Definizione boghe de animales, mescamente de brebès Sinonimi e contrari bebbéchinu, bébidu, ilbéulu, mammàrgiu, mélida, méliu Frasi si la miràt che cane a oju tortu, a béulos, a túncios (P.Casu)◊ in custas badhes s'intendhet béulos e apédhidos ◊ ndi arribbant is boxis cun sa pitiolada e is béulus Terminologia scientifica bga Etimo srd.
beótzia , nf Definizione vítziu de bufare, su istare bufandho cosas cun àrculu Sinonimi e contrari abbumbu, bufognu Frasi festat sos annos cun sos cumpanzos de beótzia in su tzilleri.
bèra , nf: avere*, vera 1 Definizione su pane de chera totu buidedhos paríviles ue s'abe ponet su mele Sinonimi e contrari arrega, bresca, melarègia, tipa 1.
beràda , nf Definizione genia de istrégiu: cascita, iscàtula Frasi su bastimentu fit bàrriu de peta posta in beradas de istagnu.
beradítos , nm pl: biraditos,
viraditzu Definizione
s'istentina fine / biraditos altarados = itl. ileite
Sinonimi e contrari
beladitos,
busellos,
garaitzos*,
iltentina,
mannaditzus,
stintinigu
Terminologia scientifica
crn
Traduzioni
Francese
intestin grêle
Inglese
small intestine
Spagnolo
intestino
Italiano
intestino tènue
Tedesco
Dünndarm.
beràle , agt: verale Sinonimi e contrari veldaderu Frasi élighes, chercos, piantas berales chi mai a intro coladu bi at bentu de cantu sunt russas (P.Filia).
beranàre , vrb Definizione passare beranu, fàere su tempus de beranu Frasi sos terrinos postos in altu sunt addatos pro su pastore a beranare e istiare.
beranía , nf Definizione una de is bàtoro istagiones Sinonimi e contrari banau Frasi sena cumprire degheoto beranias benit cramadu a premmanentare ◊ carínnios eciseris m'isbéliant in berania… Etimo srd.
beraníciu , agt: beranitu Definizione
de beranu, chi naschit in beranu
Sinonimi e contrari
beranile
Frasi
su sole beranitu li poniat in chizos su suore pistidhosu (A.M.Pinna)
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
printanier,
du printemps
Inglese
springlike
Spagnolo
primaveral
Italiano
primaverile
Tedesco
Frühlings.
beranilàre , vrb Definizione fàere su beranile, s'aríngiu de beranu Frasi fizu meu fit beranilendhe sa terra rotia, preparendhe sas tulas pro s'atunzu Etimo srd.
beraníle, beraníli , agt, nm: veranile Definizione
chi est de beranu; aríngiu chi si faet in beranu; ladamíngiu de animales comente dhu faent in beranu a erba modhe; conca de moru, genia de pigione / fàghere beranile = arai sa terra in beranu po dh'aprontare
Sinonimi e contrari
beraníciu
/
balvatu
/
conchinighedhu,
filomena
/
cdh. branili
Frasi
sas arveghes dassant sa mandra pro su paschinzu beranile…◊ custu est bentu beranile ◊ cherimus un'àrbore de luche beranile! (P.Mura)
2.
in sos beraniles sos pitzinnos currillabant in mesu de iscrarésias e mudrecos ◊ in montes, in sos beraniles birdes, bi at bestiàmine
3.
sa crapa mi at fatu zirare in totu s'aggorru imbratàndhemi a beranile ◊ si est iscutzinandhe sas camberas imbratadas de nibe e de beranile
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
printanier,
du printemps
Inglese
springlike
Spagnolo
primaveral
Italiano
primaverile
Tedesco
Frühlings...,
Nachtigall.
beranítu beraníciu
berànu banàu