A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z

badalciúmine , nm Definizione remiarzu, muntone de barduletes, de carramatzinas, de istrepos Sinonimi e contrari bascaràmene Etimo srd.

badalèdha , nf Definizione nau de fémina, prus che àteru giòvona, picioca, chi est unu pagu conchilébia, rundhella, istat tropu in giru chentza fàere faina Frasi unu zòvanu, po s'irviolare chin cussas badaledhas, est menzus a ch'èssere assecurau chin su cojuviu!

badalocàe, badalocài badabocài

badalocaméntu , nm Definizione su badalocare; cosa nada a brulla, a giogu, chentza cabu, a s'afaiu Sinonimi e contrari badalocu Etimo srd.

badalocàre badabocài

badalochímini , nm Sinonimi e contrari badalocu Etimo srd.

badalócu , nm Definizione cosa nada a brulla, a giogu, chentza cabu, a s'afaiu; persona leada a befa; bacanu e avolotu, boghes e tzarra Sinonimi e contrari badalocamentu, brúglia / avarioni, dellíriu, ibbarione, istentériu / badharocu, carralzu Frasi at lassadu pèrdere sos badalocos de sa bidha 2. boches e prantu prenabant su bichinau: fit unu badalocu mannu! ◊ sas sorres fint totu pranghendhe e isse at artziau sa boche pro fàchere sessare su badalocu ◊ si fint pesaos a una boche fachendhe unu badalocu chi no si cumprendhiat su babbu chin su fizu Etimo srd.

badalogàre, badalucài, badalucàre badabocài

badangiàre badagnàe

badàngiu badàgnu

badàngiu 1 , nm: balanzu 1, baràngiu, guadàngiu 1* Definizione linna de ias, genia de linna chi faet a cannàile e si che artzat a is matas: portat is fògias longhitas chi ue essint de su cambu (a duas impare in su matessi nodu) funt betadas a unu e portant sa punta atundhada, is frorighedhos chi faet, a matzitedhos, in is puntas funt finedhedhos e longos, coment'e a tubbu apertu in punta; a logos dhi narant erba cràbina, de cannedhus, de coronas, linna de pipas, ocru malu Sinonimi e contrari bidebbianca, erbagràbina, ligadorja 1, mamaechessa, mamaesida, mamasilva, mammelinna, sfundhabingiadas / cdh. vitiola Terminologia scientifica rbl, Lonicera implexa Traduzioni Francese chèvrefeuille Inglese honeysuckle Spagnolo madreselva Italiano madresélva, caprifòglio Tedesco eine Jelängerjeliebersorte.

badanzàre badagnàe

badànzu badàgnu

badèscia, badèssa , nf Definizione sa superiora in su cunventu de is mòngias Sinonimi e contrari abbadessa*.

badhàda , nf Definizione su badhare; fintzes furriada de istradas, de orrugas Sinonimi e contrari carronada, furriada Etimo srd.

badhadòre , nm Definizione madixedha groga Sinonimi e contrari coetaggroga Terminologia scientifica pzn Etimo srd.

badhadòri , agt, nm: badharoi, balladore 1, balladori, ballatore Definizione chi o chie ballat; chi girat (che a chie ballat); chi est in tàntaris o no est bene firmu; spigoni o ferru de porta, o de portone, chi postu in su tacu (o rana) dhos lassat girare e apèrrere cun facilidade / balladore de su lumbu (itl. tèsta del fèmore)= sa conca de s'ossu de sa cossa (su murudhale) ue intrat in s'ossu de su lumbu, e fintzas sa calanca de custu Sinonimi e contrari badharinu, ballarianu / arrodedha 1, càncara 1, grifone, rodighedha, ruédhula Frasi is badhadoris formant is cópias apasaus a duus a duus 2. naradhi chi arrangit s'isprigu balladori! Etimo srd. Traduzioni Francese danseur, pivot Inglese dancer, pin Spagnolo bailarino, inestable Italiano ballerino, pèrno Tedesco wackelnd, Zapfen.

badhadróxu , nm Definizione faendho unu camminu o un'istrada, s'úrtimu tretu, inue si fúrriat po torrare agoa a fàere sa torrada Sinonimi e contrari furriadolzu Traduzioni Francese terminal Inglese terminus Spagnolo terminal Italiano capolìnea Tedesco Endstation.

badhadrúfa , nf Definizione genia de giogu: unu bículu de linna trebballau a bisura de pira, cun sa punta de ferru, chi si faet girare betandhodha in terra (a sa parte de sa punta) ma poderandho su càbudu de una codriola (imbolicantinu) imbodhigada totu a inghíriu e a manera chi s'ispodhichet a cropu (s'àteru càbudu est líbberu) Sinonimi e contrari badharóculu, badrufa, baudha, crócua, marrócula Terminologia scientifica ggs Etimo srd. Traduzioni Francese toupie Inglese spinning top Spagnolo peonza, trompo Italiano tròttola Tedesco Kreisel.

badhài , vrb: badhari, ballae, ballai, ballare Definizione mòvere cun crabbu a sonu de sonete o de boghe, a dillu, po divertimentu; nau de s'ària, fàere coment'e a tremidura de su sole forte, o nau de cosa chi iat a dèpere istare firma, mòvere a tremidura, èssere pagu firma, a su move move Sinonimi e contrari dansai, istripizare, trinchitare / mòere, trèmere Modi di dire csn: ballare a sa tzivile = b. su ballu furisteri, chi est a cópias afranzadas (su ballu sardu est ballu tundhu, fintzas si si ballat a cópias puru, sos chi intrant a mesu); badhai che bagadius in festa = a piaghere, a cusséssia; fàghere b. sa perigoldina = donai un surra de si ndi arregordai; ballàresi in punta de agu = no ischire inue ndhe istare de sa cuntentesa; isse si cantat e isse si bàllada = fait totu cussu, scartedhu e cadinu (nadu mescamente de chie si cret unu pagu tropu o no cheret a neune); istare a su balla balla = a su moe moe, pagu frimmu; badhau mesunoti = comente passat mesanote, coladu mesanote Frasi in sa festa, in pratza, dhoi agatas genti badhendi ◊ fortza, piciocu: andeus a badhai! ◊ comenti fuant ballendi est passau su cummunigae, ma nemus si est imbanugau e sighiu ant a ballae 2. s'àghera si biet ballandhe: ite calore chi b'at! ◊ li ballat su terrinu in pes, de cantu est bella ◊ de su fritu li ballant sas dentes ◊ custa mesa ballat: depet zúghere unu pè in bóidu ◊ su tauladu ballat unu pagu Etimo ltn. ballare Traduzioni Francese danser Inglese to dance Spagnolo bailar Italiano ballare Tedesco tanzen.