baldàdu 1 , agt: bardadu 1,
baldau Definizione
nau de sa carena, a totu una perra o fintzes solu a calecunu arremu, chi no ndhe balet, chi no arrespondhet a su cumandhu po dannu chi at tentu su crebedhu / mesu bardau = chi li at faladu paràlisi a totu unu mesu de sa carena
Sinonimi e contrari
aggrauncidu,
baldu,
istropiadu,
rentesu,
tuglidu
Etimo
spn.
baldado
Traduzioni
Francese
hémiplégique
Inglese
hemiplegic
Spagnolo
baldado
Italiano
emiplègico
Tedesco
hemiplegisch.
baldagòro , nm: bardacore, bardagore Definizione genia de gunnedha a pinnigas, a gajas Frasi cari bianca che sa chera, sempre istrinta in su bardacore, fit giamada "Abbasantera" (T.Rubattu) Terminologia scientifica bst Etimo itl. guardacuore.
baldàlzu , nm Definizione logu leadu de su cardu, totu cardu / terra de b. = raschinarzu, terra romasa totu codina Etimo srd.
baldàna , nf: bardana 2 Definizione
tretu de muru; fintzes buidu o tretu buidu inter duos muros
Sinonimi e contrari
ala,
parte
/
bódiu,
imbaga
3.
de su chi apo imparadu mi ndh'at restadu una bardana in conca
Traduzioni
Francese
vide
Inglese
interspace
Spagnolo
intersticio
Italiano
intercapèdine
Tedesco
Zwischenraum.
baldànsa, baldàntza , nf: abbaldansa Definizione su si pàrrere de pòdere fàere cosa meda o difícile, su si pàrrere de pòdere bínchere Sinonimi e contrari alidantza, atrevimentu, balia, coragi, iscòcoro / àcia, barrosia, osadia | ctr. duritu, bregúngia Etimo itl. baldanza.
baldàu baldàdu 1
baldiàre badràre
bàldile , nf, nm: bàldule,
bàrdula,
bàrdule,
bàrdulu,
vàrdule Definizione
orrugu mannu e tostau de terra comente essit arandho o marrandho candho sa terra no est de bonu farigu, tostada; fintzes túturu de àtera cosa (es. bàrdules de nibe, de sàmbene)/ segare sas bàrdulas = iscrevare, sleorai
Sinonimi e contrari
cheba,
ibbàldula,
lea,
léura,
liutza
/
cepa
Frasi
s'aronzu est essindhe totu a bàrdulas ◊ in bidha si narat "bàrdulu de terrinu" e no "de terra"
2.
vi at bàrdulos apredaos
Etimo
ltn.
quadrulus, quadrula
Traduzioni
Francese
motte
Inglese
clod
Spagnolo
terrón
Italiano
zòlla
Tedesco
Scholle.
baldínzu , nm Definizione atentzione chi si giàt a calecunu o calecuna cosa Sinonimi e contrari aggordu, castiamentu, càstiu, miramentu, tentonzu, vardionzu Etimo srd.
baldiòne , nm Definizione chie abbarrat a castiare, abbaidandho ccn. cosa custodiandhodha Sinonimi e contrari bàrdia Frasi sos babbos puru, ignorantes, si ponent a baldiones, marchendhe sas atziones chi faghent sas damigellas!
baldíssa , nf Definizione tretu mannu, logu coment'e una doa, inter aidatone e pabarile.
bàldu , agt Definizione chi dhi at calau paràlisi Sinonimi e contrari baldadu 1.
bàldu 1 , nm: bardu Definizione
genia de erba ispinosa, de tantas calidades, medas bonas a papare, totu ispinosas / is partis de su cardu: sa soca, is pillonis, sa cima, is follas, sa conca o cranciofa, sa lanixedha de su frore; calidades de bardu: angioninu (Lupsia galactites), cabidhu (Carlina gummifera), candhela (Lirsium scabrum), capidhu (Scolymus maculatus), de anzone, matzone (Eryngium campestre), ispinosu (Carduus nutans), niedhu (Onopordum illyricum); baldu pianu = masedu, chentza ispina; onzi mata de bardu mi paret Nenardu = onzi mínima paràula o tzinnu paret befe e mineta, comente pessat unu afartadu pro carchi cosa
Sinonimi e contrari
cadru*
Frasi
sas trempas de sa ferrovia fint de bardu
Terminologia scientifica
rba, Carduus, Carlina e àteros
Traduzioni
Francese
cardon
Inglese
thistle
Spagnolo
cardo
Italiano
cardo
Tedesco
Distel.
baldúfula badrúfa
baldufulàgiu , nm Definizione maistu chi faet bardúfolas, moróculas Etimo srd.
bàldule bàldile
bàldule 1 , nm: bàrdule 1 Definizione calesiògiat cosa chi siat unu càrrigu (fintzes istrégiu); nau in cobertantza, fintzes sa bentre (manna) Sinonimi e contrari bardulete, imbodhicu / barriga Frasi lèadi sos bàldules e andhadiche! (M.Bua)◊ issa cuncoldat sos bàldules e comintzat a si pintare sa cara.
baldulète , nm: bardulete Definizione trastu béciu, pruscatotu arrimau, chi no serbit Sinonimi e contrari badàlciu, bagazu, bascaràmene, cadógiu, carramacina, imbaratzu, istivuzu, istrèpete, istrepu Frasi cantu chi est imboladu in cue, cussu bardulete fuliachelu! ◊ tenet su logu imbargadu cun barduletes.
balèna , nf Definizione
genia de animale de mare, mannu meda, longu fintzes binti metros; in su paracu, is ferritos (o fintzes pertighedhas de linna corriatza) chi de sa punta de sa màniga andhant a is oros de sa tela a manera de dha mantènnere bene istirada candho si aperit
2.
mi nci seu ghetau a paracu abertu, su paracu si est girau balenas a susu e ndi seu arrumbuau che unu coróngiu!
Terminologia scientifica
anra, balaena mysticetus, b. glacialis
Traduzioni
Francese
baleine
Inglese
whale
Spagnolo
ballena
Italiano
baléna
Tedesco
Wal.