bàilcu , nm: balcu,
barcu,
bascu Definizione
genia de frore: viola orrúbia
Sinonimi e contrari
bascubalau,
sonca 1,
violedha
Frasi
in sa pastera su bàilcu, a sa prima lumera de su die, faghet su risitu a su beranu
Terminologia scientifica
rba, matthiola incana, sinuata, tricuspidata
Etimo
crsn.
balcu
Traduzioni
Francese
giroflée
Inglese
gillyflower
Spagnolo
alhelí
Italiano
violacciòcca
Tedesco
Levkoie,
Levkoje.
bàilu Definizione its, metàtesi de "balia, bàlia"? Frasi su tzapadore a colpos de túsciu chena bàilu faghet cumpagnia a su cantu puzoninu.
baína , nf Definizione sa sustàntzia modhe chi dhu'est aintru de is corros.
bàina , nf, nm: bàinu,
bània Definizione
beste o istúgiu prus che àteru de pedhe po un'aina segante mescamente puntuda; sa pedhighedha chi ammontat sa conchedha de sa natura de s'ómine (sa bàina de sa conchedha)
Sinonimi e contrari
bata 1,
gaina
Modi di dire
csn:
torrare una cosa in bàina = allogaidha aintru de s'istúgiu; bogai bànias = bogare o chircare iscusas; portai prus bànias chi no gortedhus = agatare iscusas pro donzi farta
Frasi
su ortedhu de su mele fit sentza bàina ◊ dae sa bàina ndhe boghei s'ispada ◊ ndi at bogau su gortedhu de su bàinu
2.
ecu chi su predi cumentzat a bogai bànias po no dhus isposai
Terminologia scientifica
stz
Traduzioni
Francese
gaine,
fourreau
Inglese
sheath
Spagnolo
vaina
Italiano
guàina,
fòdero
Tedesco
Scheide.
bainète , nm Definizione genia de pane modhe; in cobertantza, fintzes giogu, ispàssiu 2. ti l'as picau su bainete!… Terminologia scientifica pne.
baínta , nf: banita Definizione
una genia de sacone prenu a pígiu grussu parívile de cosa modhe (lana, crinu, àteru) po letu, largu e longu su matessi tanti, cun puntos de tretu in tretu a manera de mantènnere su prenimentu istérriu chentza si ammuntonare o fàere a fossu; a logos est sa bàina po chistire una ferramenta acutza / agu de b. = agu manna po fai matalafus, longa meda de pòdiri passai de una parti a s'àtera
Sinonimi e contrari
ballita,
istrabunta,
mantabafu,
sabanita,
sacone,
tramata 1
Frasi
faghendhe de su letu sa grabbada a coguzu li ponet sa banita, a isterrer li ponet sa fressada! ◊ sa banitedha de su pipiu est prena de lana ◊ sa banita est totu a búngios: est po cussu chi non drommo ◊ preniant sa banita de lana, de paxa, de arvutzu, de crinu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
matelas
Inglese
mattress
Spagnolo
colchón
Italiano
materassa
Tedesco
Matratze.
bàinu bàina
Baínzu , nm Definizione númene de ómine: Gabinu* Cognomi e Proverbi smb: Bainzu.
bairèsa , nf: bariesa Definizione muschighedha a iscussura chi apretat a su chitzo e a s'scurigadórgiu, in tempus de messa e de binnenna Sinonimi e contrari muscedra, muschina, muschita, scaparrosu Frasi a iscurigau, una manu depiat èssi líbbera po su sínsulu e sa bariesa, ca furiat callada! Terminologia scientifica crp.
baixíca! , iscl Definizione ba'ischi si… bai e cica si…: foedhu chi si narat candho unu est dudosu Sinonimi e contrari atamore, baischi!, intemore.
bàjada! , iscl Definizione boghe chi si betat candho si depet fortzare o tzucare impare.
bajàna bachiàna
bajanía bachianía
bajànu bachiànu
bajòca , nf, nm: bajocu Definizione una moneda sarda antiga; a logos, tzintzigorru boveri / bendi sa cera a b. = fai su culu duas tres (a unu), èssere caghèndhesi de sa timoria Frasi non ant a èssi bajocas chi as a tenni in possessu!(Spiga) Etimo itl. baiocco.
bajócu , agt: bajoncu Definizione
chi est a una lúmina, a un'ogu (e a logos fintzes lértzinu, a ogos trotos)
Sinonimi e contrari
bisogru,
cadrogu,
mancioglu
Frasi
si no mi creis, intzandus ses surdu e bajocu! ◊ e ita ses, istronada o bajoca: no dhu bis ca no nc'est nisciunus?!
Cognomi e Proverbi
smb:
Baioccu
Traduzioni
Francese
borgne
Inglese
one-eyed
Spagnolo
tuerto
Italiano
monòcolo
Tedesco
einäugig.
bajócu 1 bajòca
bajólu , nm Definizione unu de is legúmenes prus connotos, cotu a friscu e a sicu / b. petudu = chíghere, basolu tundhu Sinonimi e contrari basolu Frasi custu est bajolu de cara de monza.
bajóncu bajócu
bajòne bagiòne