baghianía bachianía
baghiànu bachiànu
baghíglia bachíglia
baghigliài , vrb rfl: baghillai Definizione
ammostare abbilidade, fàere is cosas impresse (ma si narat fintzes in su sensu de pèrdere tempus, istare faendho e chentza fàere, divertindho)
Sinonimi e contrari
manizare
Frasi
est trigadiu e tocat a si baghillai! ◊ mi podia baghillai cun tui, o conca mia, che pilloni mi paríasta de podi bolai! ◊ su prefetu si setzit in su postu de onori e si narat chi si siat baghillau diaderus ◊ agiudamí a mi ndi bogai sa camisa, ca no mi potzu baghillai cun s'artrosi chi tengu!
2.
a cust'ora cussa at fatu, bastit chi no si siat baghillada andendu e benendu!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
se débrouiller
Inglese
to manage
Spagnolo
ingeniarse
Italiano
destreggiarsi
Tedesco
sich durchwinden.
baghílla bachíglia
baghillài baghigliài
baghíllia bachíglia
bagiài , agt, nm Definizione chi o chie si credet, chi si giaet importu mannu, a bàntidu (e fintzes chentza chi su chi narat siat beridade) Sinonimi e contrari abagiau, bagianeri, bagianu 1, bragosu, ispazeradore, pageri Frasi cussu est unu bagiai, no dhi pongiais in mente!◊ issa sighit a fàere sa bagiai candho intrat a crésia e camminat totu a tzinchírrios! (L.Mura)
bagiàna bachiàna
bagianài , vrb: abbagianai Definizione
giàre bàntidos a sèi etotu
Sinonimi e contrari
abantai,
alabai,
isciorai,
isfartzare,
ladrare
Frasi
ti bagianas che poberitu de gherra arrichiu (L.Cocco)
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
se vanter
Inglese
to boast
Spagnolo
alabarse,
jactarse,
presumir
Italiano
millantarsi
Tedesco
sich rühmen.
bagianéri , agt Definizione chi est bellu, de ammostare a bàntidu Sinonimi e contrari bagianu 1, bragosu Frasi de tzertu a su pedulianu no si lu ponet a corcare in cussos papizones de letos bagianeris chi bi at! (M.Gattu Soddu) Etimo srd.
bagianería , nf: Definizione
manera de fàere de chie si giaet bàntidos, su chi faent is pageris
Sinonimi e contrari
blaga,
barrosia,
bràglia,
cogorone,
fanfarronia,
iscòcoro,
ispudrédhiu,
lantarja,
madérria
/
scioru
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
gloriole,
vanité,
ostentation,
parade
Inglese
boastfulness
Spagnolo
ostentación
Italiano
vanaglòria,
ostentazióne
Tedesco
Eitelkeit.
bagiànu bachiànu
bagiànu 1 , agt: bogianu Definizione
chi si credet, chi si giaet importu mannu
Sinonimi e contrari
abagiau,
agiogatzadu,
bagianeri,
bantageri,
brafanteri,
frallusteri,
gioguanu,
ispacone,
marietadore,
piberudu,
scaviau,
ventulanu
Frasi
cantendi bagianu, gosat de s'oghianu, pinnas doradas bogat: gei est unu caboniscu!…(E.Pintor Sírigu)◊ su bagadiu est connotu a su passu bagianu ◊ no bis aundi ti ghetas, bagadiu bagianu!
Terminologia scientifica
ntl
Etimo
itl.
baggiano
Traduzioni
Francese
vaniteux
Inglese
vain
Spagnolo
vanidoso,
presumido
Italiano
vanitóso,
civettuòlo
Tedesco
eitel.
bagiariótu , agt, nm: bazariotu Definizione
piciochedhu malu, chi istat giaendho istrobbu, chi istat cricandho piciochedhas
Sinonimi e contrari
brisca,
mauchedhu,
petziotu,
pigliete,
serpellucu,
tribbuletu,
tzacarrete
/
ammoratzadore,
malechischiau
Frasi
brutu bazariotu iscurregiu!
Etimo
itl.
bazzariotto
Traduzioni
Francese
gamin,
petit polisson,
petit coquin,
petit voyou
Inglese
rascal,
naughty
Spagnolo
pilluelo
Italiano
monèllo,
birba,
birichino
Tedesco
schelmisch,
Spitzbube.
bagiòne , nf: bajone, bejone Definizione si est pitica, conchedha de ortigu, genia de istrégiu a bisura de terudha po pigare abba a bufare in su sartu; ortigu comente essit de sa mata a bisura de canale po pònnere cosa a papare; istrégiu mannu de ortigu, cun su fundhu Sinonimi e contrari conchedha 1 / avagione, butzichedhu, cobedina, giona, taulatzinu Modi di dire csn: fatu a b. = inconchedhadu; chercu a b. = tuvudu, cun su truncu sbuidu; sa bajone de sas manos = sa zunta (de sa manu), sa manu cun sos pódhighes unu pagu pinnigados, fata a zisa de terudha tupada, o fintzas ambas manos postas a zisa de terudha Frasi fit chin su tazeri de sa peta arrostia e sa bajonedha de sas ispianadas ◊ de ficumurisca bi ndhe teniant una bejone prena ◊ zuchet sa cara lada che bajone ◊ bi aiat una barca pariat bete bejone Terminologia scientifica stz.
bagiòne 1 , nf Definizione genia de lóriga de corria chi si ponet a su giuale po dhue fàere intrare sa punta de sa timona de su carru o de s'arau Sinonimi e contrari agione, alasoni, cajone 1, gussòrgia, sesúgia.
bàgiu , agt: baju,
baxu 1 Definizione
colore orrubiastu de su pilu, nau de is cuadhos o de is mulos / calidades diferentes de su matessi colore: b. ispanu, castàngiu, tintu o uscrau
Modi di dire
csn:
bandat baju e benit murru = nau de fémina chi càmbiat fancedhu cun facilidadi; ómine o fémina baja = traitore, chi zughet sa traitoria a s'àteru
Frasi
subra de s'achetu bellu pili baju tue mi fist gropera ◊ iscí, bàgiu, bastante currella amus fatu!
Cognomi e Proverbi
smb:
Baggiu, Bagiu, Baiu
Terminologia scientifica
clr
Etimo
ltn.
badius
Traduzioni
Francese
bai
Inglese
bay
Spagnolo
bayo
Italiano
bàio
Tedesco
rotbraun.
bagiulài, bagiulàre , vrb: bajulare,
baxulare,
bazulare,
vajulare Definizione
peleare, padire, suportare cun passiéntzia, aguantare a is dificurtades, a is sacrifícios, a is dolores, a is ifados e istrobbos
Sinonimi e contrari
abbabiai,
agguantai,
arrampanare,
dighire
Frasi
bàgiulet puru sa musca cadhina (S.Baldino)◊ sas crapitas no bajulabant s'acamu e comintzabant a iscradedhiare ◊ custos pitzinnos no si podent bazulare ◊ candho l'avio domada bazulavat sa manu in mesu de ancas ◊ ca so malu a sentire bàjulo totucantu a bonugoro ◊ custos annos no lu so baxulendhe su caldu! ◊ no bàgiulo mancu a mimi!
Cognomi e Proverbi
prb:
chini non bàgiulat brulla no intrit in giogu
Etimo
ltn.
baiulare
Traduzioni
Francese
supporter,
tolérer
Inglese
to tolerate
Spagnolo
aguantar
Italiano
tollerare
Tedesco
ertragen.
bàgliara , nf Definizione genia de birilla Sinonimi e contrari bachica, cucurudhú, dhàdhara, gàdhara, varvaríssia.