baghianía bachianía
baghiànu bachiànu
baghíglia bachíglia
baghigliài , vrb rfl: baghillai Definitzione
ammostare abbilidade, fàere is cosas impresse (ma si narat fintzes in su sensu de pèrdere tempus, istare faendho e chentza fàere, divertindho)
Sinònimos e contràrios
manizare
Frases
est trigadiu e tocat a si baghillai! ◊ mi podia baghillai cun tui, o conca mia, che pilloni mi paríasta de podi bolai! ◊ su prefetu si setzit in su postu de onori e si narat chi si siat baghillau diaderus ◊ agiudamí a mi ndi bogai sa camisa, ca no mi potzu baghillai cun s'artrosi chi tengu!
2.
a cust'ora cussa at fatu, bastit chi no si siat baghillada andendu e benendu!
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
se débrouiller
Ingresu
to manage
Ispagnolu
ingeniarse
Italianu
destreggiarsi
Tedescu
sich durchwinden.
baghílla bachíglia
baghillài baghigliài
baghíllia bachíglia
bagiài , agt, nm Definitzione chi o chie si credet, chi si giaet importu mannu, a bàntidu (e fintzes chentza chi su chi narat siat beridade) Sinònimos e contràrios abagiau, bagianeri, bagianu 1, bragosu, ispazeradore, pageri Frases cussu est unu bagiai, no dhi pongiais in mente!◊ issa sighit a fàere sa bagiai candho intrat a crésia e camminat totu a tzinchírrios! (L.Mura)
bagiàna bachiàna
bagianài , vrb: abbagianai Definitzione
giàre bàntidos a sèi etotu
Sinònimos e contràrios
abantai,
alabai,
isciorai,
isfartzare,
ladrare
Frases
ti bagianas che poberitu de gherra arrichiu (L.Cocco)
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
se vanter
Ingresu
to boast
Ispagnolu
alabarse,
jactarse,
presumir
Italianu
millantarsi
Tedescu
sich rühmen.
bagianéri , agt Definitzione chi est bellu, de ammostare a bàntidu Sinònimos e contràrios bagianu 1, bragosu Frases de tzertu a su pedulianu no si lu ponet a corcare in cussos papizones de letos bagianeris chi bi at! (M.Gattu Soddu) Ètimu srd.
bagianería , nf: Definitzione
manera de fàere de chie si giaet bàntidos, su chi faent is pageris
Sinònimos e contràrios
blaga,
barrosia,
bràglia,
cogorone,
fanfarronia,
iscòcoro,
ispudrédhiu,
lantarja,
madérria
/
scioru
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
gloriole,
vanité,
ostentation,
parade
Ingresu
boastfulness
Ispagnolu
ostentación
Italianu
vanaglòria,
ostentazióne
Tedescu
Eitelkeit.
bagiànu bachiànu
bagiànu 1 , agt: bogianu Definitzione
chi si credet, chi si giaet importu mannu
Sinònimos e contràrios
abagiau,
agiogatzadu,
bagianeri,
bantageri,
brafanteri,
frallusteri,
gioguanu,
ispacone,
marietadore,
piberudu,
scaviau,
ventulanu
Frases
cantendi bagianu, gosat de s'oghianu, pinnas doradas bogat: gei est unu caboniscu!…(E.Pintor Sírigu)◊ su bagadiu est connotu a su passu bagianu ◊ no bis aundi ti ghetas, bagadiu bagianu!
Terminologia iscientìfica
ntl
Ètimu
itl.
baggiano
Tradutziones
Frantzesu
vaniteux
Ingresu
vain
Ispagnolu
vanidoso,
presumido
Italianu
vanitóso,
civettuòlo
Tedescu
eitel.
bagiariótu , agt, nm: bazariotu Definitzione
piciochedhu malu, chi istat giaendho istrobbu, chi istat cricandho piciochedhas
Sinònimos e contràrios
brisca,
mauchedhu,
petziotu,
pigliete,
serpellucu,
tribbuletu,
tzacarrete
/
ammoratzadore,
malechischiau
Frases
brutu bazariotu iscurregiu!
Ètimu
itl.
bazzariotto
Tradutziones
Frantzesu
gamin,
petit polisson,
petit coquin,
petit voyou
Ingresu
rascal,
naughty
Ispagnolu
pilluelo
Italianu
monèllo,
birba,
birichino
Tedescu
schelmisch,
Spitzbube.
bagiòne , nf: bajone, bejone Definitzione si est pitica, conchedha de ortigu, genia de istrégiu a bisura de terudha po pigare abba a bufare in su sartu; ortigu comente essit de sa mata a bisura de canale po pònnere cosa a papare; istrégiu mannu de ortigu, cun su fundhu Sinònimos e contràrios conchedha 1 / avagione, butzichedhu, cobedina, giona, taulatzinu Maneras de nàrrere csn: fatu a b. = inconchedhadu; chercu a b. = tuvudu, cun su truncu sbuidu; sa bajone de sas manos = sa zunta (de sa manu), sa manu cun sos pódhighes unu pagu pinnigados, fata a zisa de terudha tupada, o fintzas ambas manos postas a zisa de terudha Frases fit chin su tazeri de sa peta arrostia e sa bajonedha de sas ispianadas ◊ de ficumurisca bi ndhe teniant una bejone prena ◊ zuchet sa cara lada che bajone ◊ bi aiat una barca pariat bete bejone Terminologia iscientìfica stz.
bagiòne 1 , nf Definitzione genia de lóriga de corria chi si ponet a su giuale po dhue fàere intrare sa punta de sa timona de su carru o de s'arau Sinònimos e contràrios agione, alasoni, cajone 1, gussòrgia, sesúgia.
bàgiu , agt: baju,
baxu 1 Definitzione
colore orrubiastu de su pilu, nau de is cuadhos o de is mulos / calidades diferentes de su matessi colore: b. ispanu, castàngiu, tintu o uscrau
Maneras de nàrrere
csn:
bandat baju e benit murru = nau de fémina chi càmbiat fancedhu cun facilidadi; ómine o fémina baja = traitore, chi zughet sa traitoria a s'àteru
Frases
subra de s'achetu bellu pili baju tue mi fist gropera ◊ iscí, bàgiu, bastante currella amus fatu!
Sambenados e Provèrbios
smb:
Baggiu, Bagiu, Baiu
Terminologia iscientìfica
clr
Ètimu
ltn.
badius
Tradutziones
Frantzesu
bai
Ingresu
bay
Ispagnolu
bayo
Italianu
bàio
Tedescu
rotbraun.
bagiulài, bagiulàre , vrb: bajulare,
baxulare,
bazulare,
vajulare Definitzione
peleare, padire, suportare cun passiéntzia, aguantare a is dificurtades, a is sacrifícios, a is dolores, a is ifados e istrobbos
Sinònimos e contràrios
abbabiai,
agguantai,
arrampanare,
dighire
Frases
bàgiulet puru sa musca cadhina (S.Baldino)◊ sas crapitas no bajulabant s'acamu e comintzabant a iscradedhiare ◊ custos pitzinnos no si podent bazulare ◊ candho l'avio domada bazulavat sa manu in mesu de ancas ◊ ca so malu a sentire bàjulo totucantu a bonugoro ◊ custos annos no lu so baxulendhe su caldu! ◊ no bàgiulo mancu a mimi!
Sambenados e Provèrbios
prb:
chini non bàgiulat brulla no intrit in giogu
Ètimu
ltn.
baiulare
Tradutziones
Frantzesu
supporter,
tolérer
Ingresu
to tolerate
Ispagnolu
aguantar
Italianu
tollerare
Tedescu
ertragen.
bàgliara , nf Definitzione genia de birilla Sinònimos e contràrios bachica, cucurudhú, dhàdhara, gàdhara, varvaríssia.