cragàstas , nf pl: gragastas Definizione is gangas de su pische, arremu po suspire s'ossígenu de s'abba che is prumones in àteros animales, a una parte e àtera de sa conca in su tretu de is gangas in àteros animales; is nàcaras chi portant asuta de sa barra de fundhu unos cantu animales Sinonimi e contrari cragarastas*, gàgia / nàcara 1, nàidi Frasi is cragastas dhas portat su pisci Terminologia scientifica crn.
cragazólu cracajólu
cragiotàu , agt Definizione its Frasi si bit s'arrastu in is ínnidas leas cragiotadas.
cràgu : cràcu
crài ciàe
craidúra , nf Definizione serradura a crae Etimo srd.
craincròa , nf Definizione
petzu de croi, in is arcos fatos a pedra o a matone, sa pedra o matone de mesu a bisura de cotza chi serrat s'arcu, in su tretu prus artu
Sinonimi e contrari
serràglia
Terminologia scientifica
dmo
Traduzioni
Francese
clef de voûte
Inglese
keystone
Spagnolo
sagita,
sillar de clave
Italiano
chiave di vòlta
Tedesco
Schlussstein.
cràiri cràere
craíta , nf Definizione min. de crae, crae pitica, craedha Sinonimi e contrari craixedha.
craitàre ciaitàre
craitéri , nm Sinonimi e contrari craeri Frasi certu chi lasso a tibi craiteri, ca gai l'apo bona sa tentascione in domo!…(N.Rubanu)◊ o craiteri de su Celu, pregai po nosu! Etimo srd.
cràitu , pps, agt Definizione de craitare; craitadu, firmau a craos Frasi su sole, custu bortaedie, est grogu e gheladu, cràitu in d-unu chelu imbridadu.
craixèdha , nf Definizione min. de crai, crae pitica, craedha Sinonimi e contrari craita.
crallatài , vrb Definizione istare a chistionu, foedhandho Sinonimi e contrari ciaciarai Frasi in s'ora chi is fémminas funt crallatandu, erribant cudhus (G.C.Mameli).
cràltu , nm: crastu,
grastu Definizione
orrugu de pedra, piticu o mannu, fintzes orroca manna; nau de is boes, sa carena; nau de unu, chi est fatu a sa grussera, pagu crabbosu e pagu educau; unu tempus fut su castedhu, chi dhu poniant in d-una de is duas partes de is monedas puru e po cussu fintzes como de una moneda de metallu si distinghent duas partes, rughe e crastos, a logos santus e crastus: in sa prima, in sa moneda sarda dhue at agiummai sèmpere una grughe pitica, in crastos dhue at in is monedas chi si connoschent agiummai sèmpere una conca e po su prus dhu'est iscritu su valore
Sinonimi e contrari
biscacu,
cacódua,
caróngiu,
coda 2,
códua,
cogólidu,
coróculu,
ladhia,
lecucu,
lódhuru,
múngulu,
nodu 1,
roca
Modi di dire
csn:
pònnere sa cosa a rughe e a crastos = ghetai a coredhu, acomenti essit; colpare a rughes e a crastos = aundi ferit ferit, a dónnia parti, a manca e a destra; ischitindhe o zoghendhe, leàresi rughe o crastos = innantis de ghetai sa muneda, nàrriri una de is duas afaciadas, iscioberai una de is duas possibbilidadis
Frasi
est unu logu totu crastos ◊ una conca de crastu fata a picu comente mai intendhet poesia?! ◊ su nuraghe est una domo pesada cun crastos mannos ◊ e prite no ti filas una frundha a che los giagarare nessi a craltu?
2.
candho ti lasso, Sardigna istimada, su coro in sa petorra intendho in pena e mi pesat che crastu in sa carena
3.
a rughes e a crastos colpat forte pro che ispèrdere in presse su giudeu! (A.Dettori)◊ sunt totu a pira che truncos tortos, unu subra de s'àteru, totu a rughes e a crastos
4.
sa crastadura de is bòis si fait po cresci su crastu e po dhus fai masedus
5.
ite ti leas, rughe o crastos?
Cognomi e Proverbi
smb:
Crastu, Crastus
Traduzioni
Francese
caillou,
pierre
Inglese
stone
Spagnolo
piedra
Italiano
sasso,
piètra
Tedesco
Stein.
cràma , nf Sinonimi e contrari imbreachera.
cramàda ciamàda
cramàda 1 , nf Definizione tira birde o orrúbia de orrobba cun pèrelas e figuras, de pònnere in pilos is féminas cun su pannixedhu de trogai.
cramài, cramàre ciamàre
cramàri , vrb Definizione
pònnere in giustítzia a unu po calecuna diferéntzia o iscórriu
Sinonimi e contrari
carelare,
tzitare
Traduzioni
Francese
citer en justice
Inglese
to convene
Spagnolo
citar en juicio
Italiano
citare in giudìzio
Tedesco
gerichtlich verklagen.