gurgúzu gorgúzu
guriài , vrb Sinonimi e contrari agruguai, aguriai*, orulare Frasi sa calledha no tzàulat e no gúriat nudha ◊ is canis gúriant meda a denoti, ma tzabant a dónnia ora.
gurigulítzia , nf Sinonimi e contrari arregalítzia*, licarissa, licoríssia Terminologia scientifica rba, Glycyrrhiza glabra.
gúriu grúju
gúrja gúja
gurjài grujài
gúrju grúju
gurnísa grunísa
gurnisài , vrb Definizione fàere guarnícias.
gurnisàmini , nm Definizione trebballu de gurnisas Etimo srd.
guròne, guròni , nm Definizione
genia de essidura in sa pedhe, coment'e una fruschedha tostada chi apustis bogat matéria, ma fintzes fruschedha mala
Sinonimi e contrari
brúgula,
cicione,
fae,
fruscedha,
lanturra,
popoti,
sangiolu,
tzoedhu
Modi di dire
csn:
guroni arregortu = ràndhulas unfiadas; gurone de sàmbene = sàmbene pistu chi si collit a murútulu suta de sa pedhe; guroni assodhitu = martzidu, fatu
Frasi
candu su guroni no est ammarurau no si bit s'ogu e tocat a dhoi ponni unguentu po fai e po dhu podi isciopai ◊ poita no si setzit: guronis in paneri portat? ◊ at isprémiu su guroni e ndi est essiu su mammai
Terminologia scientifica
mld
Traduzioni
Francese
bubon
Inglese
bubo
Spagnolo
bubón
Italiano
bubbóne
Tedesco
Beule.
gúrpa gúlpa
gúrpe , nm Definizione genia de cane areste, connotu meda mescamente ca faet su trasseri: at bogau fama mala (sa béstia maledita, apesta, rusta) fintzes prus de sa chi meritat Sinonimi e contrari grodhe, leori, lodhe, magliane, matzone Frasi su gurpe fachet semper su gurpe e candho lu dassant si zocat sos anzones ◊ sa matzonera lis depio pònnere, in binza, comente si fachet chin sos gurpes! Terminologia scientifica anar, vulpes vulpes ichnusae, v. v. crucigera Etimo ltn. vulpes.
gurpía , nf Definizione is gurpes, unu tanti de gurpes Etimo srd.
gúrpinu , agt Definizione
de gurpe, de margiane, chi faet che a su margiane
Sinonimi e contrari
gródhinu,
maciuninu
Modi di dire
csn:
pompiare a g. a unu = abbaidàrelu, bíderelu a mal'ogru, chentza li dare fide meda; rídere a g. = ríere cun malíssia, a befe, gorpeggorpe; prànghere a supedhos gúrpinos = a sa muda, chirchendhe de no lu dare a bídere; canna gúrpina = zenia de bardu (Dipsacus fullonum)
Frasi
est unu tempus gúrpinu irghiliniu de pistoléssia (F.Satta)◊ sa franchesa sua no fit a totus chi fachiat cracu bonu e pro cussu fit pompiau a gúrpinu de tzerta zente ◊ sa bidha li ridiat a gúrpinu ◊ si los pompiabat a gúrpinu iscanzandhe de labras a unu risitu chi pariat de befe
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
de renard
Inglese
foxy
Spagnolo
zorruno
Italiano
volpino
Tedesco
Fuchs…
gúrra , nf Definizione burra* 1, àrula, àurra, crocadórgiu de porcu / porcu de g. = mannale pesau in domo po is provistas.
gurrèi , nm Sinonimi e contrari
re*,
urrei
Frasi
in bidha de tzurpus, chini portat un'ogu fait de gurrei
Traduzioni
Francese
roi
Inglese
king
Spagnolo
rey
Italiano
re
Tedesco
König.
gurrínzu , nm Definizione su gurrire, su crèschere bene e meda Sinonimi e contrari losania Etimo srd.
gurríre , vrb Definizione crèschere bene, meda, nau de gente Sinonimi e contrari crèschere, imbènnere | ctr. isgurrire Frasi canno su coro torrat a gurrire in mesu de custas ruches de granitu? ◊ dae sos ramos bidustos a s'àlinu caente de frearju mi ses galu gurrinne fozas e frores ◊ sa limba puru depet gurrire cun frores novos pro dare frutos prus modernos.
gurrítu, gurríu , pps, agt Definizione de gurrire Sinonimi e contrari créschidu, imbénnidu, mannu 2. una muta de pitzinnos fint dischentes de cartzulajos, de frailàglios e, sos prus gurritos, manialedhos de mastros de muru ◊ fint canes gurritos chi ghetaiant pore ◊ fit una zòvana gurrita, a fiancos largos e a titas prenas.