ghelestiàu , pps, agt Definizione de ghelestiare Sinonimi e contrari coloviadu 2. la fachiat note note manicandhe peta de crapitu (de pische fit ghelestiau).
ghelestiósu , agt Definizione
chi sentit gheléstia, chi ndhe tenet gheléstia de sa cosa, chi crisat totu
Sinonimi e contrari
afastiadori,
ascamile,
ascamosu,
ischifosu,
mendhosu,
pilingosu,
pisigarzu,
pullinu,
salàsticu,
schivinosu,
stogumosu,
strichidheri
Frasi
su pitzinnu fit ghelestiosu
Terminologia scientifica
ntl
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
chichiteux
Inglese
fussy
Spagnolo
melindroso
Italiano
schizzinóso,
schifiltóso
Tedesco
heikel.
gheléstiu gheléstia
gheléu , nm Definizione unu de is númenes chi narant a su dimóniu, in cobertantza Sinonimi e contrari demóniu Etimo srd.
gheliàre gelài
ghelónzu , nm Definizione
beladura, su ghelare o cagiare de is cosas mescamente comente faet s’abba a temperadura bàscia meda
Sinonimi e contrari
abbeladinadura,
cagliadura
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
coagulation
Inglese
coagulation
Spagnolo
coagulación
Italiano
coagulazióne
Tedesco
Gerinnung.
ghéltzu , agt: ghertzu Definizione
chi no est fatu a deretu; nau de ccn., chi portat is ogos trotos
Sinonimi e contrari
abboe,
achifilu,
acorrimboe,
calembru,
doltu,
imboe,
isbésciu,
isgretzi,
sbiàsciu
/
chertzu,
gréciu,
lértzinu,
ocrighertzu,
ocritortu
Frasi
dontzunu naraiat chi sa resogliedha sua fit sa mentzus e chi sa de s'àteru fit curtza, o ghertza o no baliat in nudha ◊ at picau sa resòglia e at provau si fit ghertza
Etimo
ctl.
guerx
Traduzioni
Francese
tordu
Inglese
crooked
Spagnolo
torcido,
tuerto
Italiano
stòrto
Tedesco
krumm,
schielend.
ghélu gélu
ghèma 1 , nf, nm: ghemu Definizione pagu pagu / no bi ndh'at ghema = no dhoi nd'at istídhiu, no ndi tengu mancu unu ghemu = própiu nudha, mancu un'apenas Sinonimi e contrari botiu, istidha.
ghemèdha germèdha
ghèmere , vrb Definizione istare a tzúnchios coment'e chesciandhosi de su istare male, nau de gente e de animales, o fintzes de àteru; nau de trúturis e culumbos, arrullai, trutuliare Sinonimi e contrari ciunchiare, intzunchiai, tunchiare / arrullai, trutuliare Frasi a múrigu sa frasca ghemet a inghíriu de s'ortu in sa cresura Etimo ltn. gemere.
ghemidósu , agt Definizione
chi est a bémida, chi respirat a trebballu
Sinonimi e contrari
afannadu,
assupau,
batimosu,
ghemosu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
haletant
Inglese
panting
Spagnolo
jadeante
Italiano
ansimante
Tedesco
keuchend.
ghemissòne , nf, nm: chimisone*, ghimisone Definizione genia de pane de órgiu, grussu, a bentre coment’e civraxu, a corgiolu grussu e tostau: sa matza essit modhe, si papat e si ndhe ponet a frammentu, mentres chi su corgiolu po dhu papare si coet a budhiu e si faet a piscadura Sinonimi e contrari bermisone, erminzone, misone / fermentarzu, fermentu Frasi nos dant sa pannota chi est fata in forma de unu ghimisone, bella, bianca… chei su carbone! ◊ mi at dau bàtoro cocones mannos che ghimisones ◊ candho fipo deo in pitzinnia su ghimisone pariat pistocu 2. at cumintzau a impastare e pònnede sa ghemissone chitzia po s'ocasione Terminologia scientifica pne.
ghemósu , agt Definizione chi est a sufrata, a bémida, chi est arrespirandho a trebballu prus che àteru po neghe a prumones Sinonimi e contrari afannadu, assupau, batimosu, ghemidosu Etimo srd.
ghému ghèma 1
ghéneru géneru
ghenèse , nf, nm Definizione genia de animale malu, cosa lègia, mostru; nau in cobertantza, sa morte Sinonimi e contrari animalatzu, mostre / molte Frasi allughie sos sírios de sa pache pro ch'imbergher a fundhu sa píchida fiaca de su ghenese! (G.Piga)◊ su ghenese est ispreosu ◊ sa ghenese nighedha a ube ti che at ispentumau in custu biazu chene torrada?! ◊ cussos gheneses de pitzinnos l'aiant intzugliatu Etimo itl. Chinese.