A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z
Legenda Incurtzaduras | Legenda Sìmbulos

ghelestiàu , pps, agt Definitzione de ghelestiare Sinònimos e contràrios coloviadu 2. la fachiat note note manicandhe peta de crapitu (de pische fit ghelestiau).

ghelestiósu , agt Definitzione chi sentit gheléstia, chi ndhe tenet gheléstia de sa cosa, chi crisat totu Sinònimos e contràrios afastiadori, ascamile, ascamosu, ischifosu, mendhosu, pilingosu, pisigarzu, pullinu, salàsticu, schivinosu, stogumosu, strichidheri Frases su pitzinnu fit ghelestiosu Terminologia iscientìfica ntl Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu chichiteux Ingresu fussy Ispagnolu melindroso Italianu schizzinóso, schifiltóso Tedescu heikel.

gheléstiu gheléstia

gheléu , nm Definitzione unu de is númenes chi narant a su dimóniu, in cobertantza Sinònimos e contràrios demóniu Ètimu srd.

ghélia , nf Sinònimos e contràrios bufonu, ciacota, cionfra, mofa.

gheliàre gelài

ghelónzu , nm Definitzione beladura, su ghelare o cagiare de is cosas mescamente comente faet s’abba a temperadura bàscia meda Sinònimos e contràrios abbeladinadura, cagliadura Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu coagulation Ingresu coagulation Ispagnolu coagulación Italianu coagulazióne Tedescu Gerinnung.

ghéltzu , agt: ghertzu Definitzione chi no est fatu a deretu; nau de ccn., chi portat is ogos trotos Sinònimos e contràrios abboe, achifilu, acorrimboe, calembru, doltu, imboe, isbésciu, isgretzi, sbiàsciu / chertzu, gréciu, lértzinu, ocrighertzu, ocritortu Frases dontzunu naraiat chi sa resogliedha sua fit sa mentzus e chi sa de s'àteru fit curtza, o ghertza o no baliat in nudha ◊ at picau sa resòglia e at provau si fit ghertza Ètimu ctl. guerx Tradutziones Frantzesu tordu Ingresu crooked Ispagnolu torcido, tuerto Italianu stòrto Tedescu krumm, schielend.

ghélu gélu

ghèma , nf Sinònimos e contràrios afandha, assubentu, ghémida, sàgada, sufrata, supedhu Ètimu srd.

ghèma 1 , nf, nm: ghemu Definitzione pagu pagu / no bi ndh'at ghema = no dhoi nd'at istídhiu, no ndi tengu mancu unu ghemu = própiu nudha, mancu un'apenas Sinònimos e contràrios botiu, istidha.

ghemèdha germèdha

ghèmere , vrb Definitzione istare a tzúnchios coment'e chesciandhosi de su istare male, nau de gente e de animales, o fintzes de àteru; nau de trúturis e culumbos, arrullai, trutuliare Sinònimos e contràrios ciunchiare, intzunchiai, tunchiare / arrullai, trutuliare Frases a múrigu sa frasca ghemet a inghíriu de s'ortu in sa cresura Ètimu ltn. gemere.

ghémida , nf Sinònimos e contràrios lamentu, túnchiu / bémida Ètimu srd.

ghemidósu , agt Definitzione chi est a bémida, chi respirat a trebballu Sinònimos e contràrios afannadu, assupau, batimosu, ghemosu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu haletant Ingresu panting Ispagnolu jadeante Italianu ansimante Tedescu keuchend.

ghemissòne , nf, nm: chimisone*, ghimisone Definitzione genia de pane de órgiu, grussu, a bentre coment’e civraxu, a corgiolu grussu e tostau: sa matza essit modhe, si papat e si ndhe ponet a frammentu, mentres chi su corgiolu po dhu papare si coet a budhiu e si faet a piscadura Sinònimos e contràrios bermisone, erminzone, misone / fermentarzu, fermentu Frases nos dant sa pannota chi est fata in forma de unu ghimisone, bella, bianca… chei su carbone! ◊ mi at dau bàtoro cocones mannos che ghimisones ◊ candho fipo deo in pitzinnia su ghimisone pariat pistocu 2. at cumintzau a impastare e pònnede sa ghemissone chitzia po s'ocasione Terminologia iscientìfica pne.

ghemósu , agt Definitzione chi est a sufrata, a bémida, chi est arrespirandho a trebballu prus che àteru po neghe a prumones Sinònimos e contràrios afannadu, assupau, batimosu, ghemidosu Ètimu srd.

ghému ghèma 1

ghéneru géneru

ghenèse , nf, nm Definitzione genia de animale malu, cosa lègia, mostru; nau in cobertantza, sa morte Sinònimos e contràrios animalatzu, mostre / molte Frases allughie sos sírios de sa pache pro ch'imbergher a fundhu sa píchida fiaca de su ghenese! (G.Piga)◊ su ghenese est ispreosu ◊ sa ghenese nighedha a ube ti che at ispentumau in custu biazu chene torrada?! ◊ cussos gheneses de pitzinnos l'aiant intzugliatu Ètimu itl. Chinese.