A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z
Legenda Incurtzaduras | Legenda Sìmbulos

ghènga , nf Definitzione tropa de gente, prus che àteru de malafatores sèmpere impare cumbinandho calecuna faina mala Sinònimos e contràrios camarada, grefa Frases a su pipiu dh'at afracau una ghenga de sbertidoris ◊ cussa ghenga de zente miseràbbile chi andhat in campagna a ponner fogu est causendhe dannu incalculàbbile! (C.Sanna) Ètimu itl. ghenga.

gheníperu , nm: ghinéperu, ghiníparu, ghiníperu, ghiníporo, ghinnípere, giníporo Definitzione tzinníbiri veru, genia de linna chi faet a mata fintzes manna, a fogighedhas pitichedhedhas e puntudas: faet unu frutu a birilla chi narant arrulloni, bòdhero Sinònimos e contràrios chiníberu, cinnéberu, níbbaru, trubénneru Frases sa domo giuchiat una gianna de linna de gheníperu ◊ so essiu che un'àrvule tortu de ghinnípere (M.Ladu)◊ su ghiníperu mannu ndh'ant secatu: a montou lu giuchent in sa bidha! Terminologia iscientìfica mtm, Juniperus oxycedrus Ètimu ltn. ieniperus Tradutziones Frantzesu genévrier oxycèdre Ingresu red juniper Ispagnolu enebro de la miera, oxicedro Italianu ginépro rósso Tedescu Zederwacholder.

ghènna gènna

ghennaemúru , nf Sinònimos e contràrios annaemele, bucameli, zanaemuru Terminologia iscientìfica anar, mustela nivalis.

ghennàgiu, ghennàrgiu, ghennàrzu gennàgliu

ghénneru géneru

ghenníle genníle

ghennitòla , nf Sinònimos e contràrios gennighedha, portighedha, zannita Ètimu srd.

ghentínnu , nm: ghentinu, ghintinu Definitzione su colore de su pilu de is animales, ma fintzes colore, bisura de calesiògiat cosa; abbilesa de arregodare / genias de ghentinu: ispanu (o arrúbiu craru), murru, niedhu, mustedhinu, pertiatzu, scrosu Sinònimos e contràrios bentina, intinnu, manta, símbiu / aerzu, bisura, colore / notu 2. sa bidha de Núgoro comintzabat a picare su ghentinu de tzitadedha ◊ at mudau ghentinu che a su camaleonte ◊ cussa fémina est perdindhe su ghintinu e si faghet figura de mistériu 3. pro contare sas crapas a grústios de famíllia bisonzat de èssere de bonu ghentinu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu pelage Ingresu coat Ispagnolu manto Italianu mantèllo degli animali Tedescu Fell.

ghentínu 1 , nm Definitzione its, su matessi de ghentinu nau in àteru sensu? Frases sas berveches aperiant andhatas in sos ghentinos de sos gardos e de su fenu ◊ chirco sos pilos tuos in sos ghetos e in sos ghentinos de sos ispuntones módios dae su bentu.

ghentòne , nm Definitzione genia de camisa bianca, in su costúmene de s'ómine; segundhu su costúmene, dhu narant a sa camisa de sa fémina puru Sinònimos e contràrios bentone, linza Terminologia iscientìfica bst Ètimu ltn. cento, -onis.

ghentonínu , agt Definitzione in colore de chinisu, nau de animale (mescamente brebè) chi giughet su pilu biancu e niedhu ammesturau Sinònimos e contràrios múrinu Terminologia iscientìfica clr Ètimu srd.

ghepidòre gepidòre

ghèrba , nf: cheba*, greva Definitzione terra a orrugu mannu tostau comente ndh'essit arandho o marronandho candho sa terra est tostada, apamentada, de tempus meda chentza trebballada / grevone = lea manna Sinònimos e contràrios bàldile, ibbàldula, iscreva, lea, léura Frases cras depides torrare a s'arinzu e bos paret de intèndhere su nuscu de sas grevas bortuladas (Z.A.Cappai).

gherbàre , vrb Definitzione iscrevare, segare is leas arandho o de sa terra arada Sinònimos e contràrios irbardulare, ischelviare, sleorai Ètimu srd.

ghèrda gèdra

ghèrda 1, ghérdia , nf: gherja Definitzione tzidhica, malesa bianca chi bogat s'ogu mescamente malàidu e chi abbarrat in su cugigone de s'ogu o apitzigada a prabaristas; gherja, nau in cobertantza, est una brulla mala, ghelea Sinònimos e contràrios pibisu, scrapa 1, simiga, tzerchidha, tzíghima / ghelea Frases giuchet sos ocros prenos de ghérdia.

ghérdia 1 gèdra

gherdiósu , agt: gherdosu Definitzione chi portat is ogos brutos de ghérdia Sinònimos e contràrios cidhicosu, tzeghimosu Frases chervedhos piludos, òcios gherdosos, nasu muconosu, vuca manicantina Ètimu srd.

gherdonàle , nm Definitzione bentu chérbinu, essidura in sa pedhe chi faet a iscrafíngiu, in tempus de basca (in is animales, faet fintzes a ufradura chi si cricat de curare cun berdone abbruxau fatu a frigadura) Sinònimos e contràrios papavarre Terminologia iscientìfica mld Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu urticaire Ingresu hives Ispagnolu urticaria Italianu orticària Tedescu Nesselausschlag, Nesselsucht, Urtikaria.