igragàtzu , nm Definizione genia de sonu o moida chi si faet in su gúturu.
Igresiènte , nm, agt Definizione sa regione o leada de Igrésias, errica de minerales de prumu, zingu e prata e una de is prus antigas de totu s’Europa po sa fatura geológica: che leat agiummai totu sa parte de Sud-Ovest de sa Sardigna, tra su Campidanu e su Mare de Sardigna, foras su Sulcis (prus a sud); chi o chie est de custa leada Etimo srd.
igrigliòni , nm Definizione genia de bobboi, pitichedhu, chi ponet a su laore incungiau Sinonimi e contrari alguzone, gruguglioni, ilguzone, orguloni, suzone Terminologia scientifica crp.
igrisài , vrb Definizione nau de is gatos, fàere una genia de moida candho funt sélios o si acostint a dhos frandhigare Sinonimi e contrari aggrogotai, frisciare 1, grunnire, raulare, runidare Frasi mucitu igrisat.
igríspa , nf Definizione crispa o gaja pitica fata apostadamente e a cracu in sa gunnedha o àteru bestimentu Sinonimi e contrari incrispa, ispunza, tabella.
igrogoenài , vrb: irgogoenare, irgorgobenare, irgorgoenae, irgorgovenare Definizione segare s’ogroena; mescamente, abboghinare a meda, a fortza Sinonimi e contrari iggannai / irgargare, irgulare, isarguenare 2. ispramada dae sos tronos, pro si fàchere corazu s'irgorgobenabat a boches Etimo srd.
igròmetru , nm Definizione istrumentu po misurare s'asciutore e s'umidade de s'ària.
ígru, ígu ícru
igrumàri , vrb: isgrumare,
scamai Definizione
piscare e bogare s’ispruma
Sinonimi e contrari
ischedhare 2,
isprumare
2.
su coro isgrumat in piantu ca ch'intendhet su bellu in d-un'abbissu chi no podet tocare ragas mias (G.Raga)
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
écumer
Inglese
to skim
Spagnolo
espumar
Italiano
schiumare
Tedesco
abschäumen.
igualài , vrb: aggualai*, ugualare Definizione fàere oguales, a paris, de cantidade, mannària, importu, fàere cantepare; èssere cantepare, fàere cumparàntzia Sinonimi e contrari aggalire, apalisare, aparinare.
iguàle, iguàli , agt: aguale*, oguale Definizione chi est de calidades, mannària e àteru precisu che a s’àteru etotu, chentza diferéntzia tra unu e àteru Sinonimi e contrari cabale, chepare | ctr. diferente Frasi iguale che tue no che ndh'at in su mundhu ◊ isteit cumpridu che ómine e, iguale che donnu frade, a sas féminas che las at missas a bíere.
igudhàe , avb Definizione in cudhae, in cudhu logu o tretu Sinonimi e contrari cudhàeche, cudhàniche, cudhoru | ctr. innoce.
igúe, igúi icúi
igulàre , vrb Definizione segare sa làuna faendho is sonàgias, sestare po comente serbit segundhu sa sonàgia.
igumarradúra , nf Definizione genia de lughe Sinonimi e contrari igumarras, lampigiada Frasi it'est custa ispéscia de igumarradura chi si atzendhet in coro candho penso a tie? Etimo srd.
igumàrras , nm: irgumarras Definizione
bicru o boe marinu; genia de lampada chentza tronu chi si biet atesu su note
Sinonimi e contrari
bigumarru*,
circumarra,
giogumarras,
gulumarru,
vigumarras
2.
bidia su Vesúviu a igumarras e a coloriduras sèmpere divèscias (E.Giordano)
Terminologia scientifica
anar, monachus monachus
Traduzioni
Francese
phoque moine de la Méditerranée,
éclair
Inglese
monk seal,
lightning
Spagnolo
foca monje
Italiano
foca mònaca,
lampo sécco
Tedesco
Mittelmeer Mönchsrobbe,
Blitz.
ih! , iscl Definizione foedhu chi inditat meravígia, ispantu po su chi si narat Sinonimi e contrari oh! Frasi ih, odheu, it'ira: sa moida de su trenu ancora in origras zuto, de su viazu! ◊ ih, bella befe nos ant fatu a noche furare sa cosa cun nois in domo! ◊ ih, za est nudha su male!…◊ ih a cosa bella!
ijàja , nf: ajaja, giàgia, izaza, zaja Definizione sa mama de su babbu o de sa mama Sinonimi e contrari aba* 1, bisàgia, donnamanna, mannedha, minnanna, tiatia.
ijàju igiàgiu
ijerràda iberràda