intervèniri, intervènnere interbènnere
intervéntu interbéntu
intèsa , nf Definizione su intèndhere, sa capacidade de ndhe ingòllere is sonos cun is origas, cun s'oidu; sa volontade de ascurtare, su si dha intèndhere e andhare de acórdiu; fintzes boghe, allega Sinonimi e contrari oidu / inténdia Modi di dire csn: no ndhe chèrrere mancu s'i. (de una cosa, de una chistione) = no ndi bolli mancu intendi, mancu a ndi fuedhai; èssere de mala i. = malu a intèndhere, chi no iscurtat s'àteru, chi no ponet mente; leare i. de ccn. cosa = cumprèndiri, circai de cumprèndiri; àere intesas = connòschere zente chi podet, chi cumandhat e podet fàghere piagheres 2. apemus isprene e no vilesa pro ch'in su bene siemus de un'intesa! 3. l'at sighida a abbaidare atentu, prontu a leare intesa de calesisiat tzinnu de issa ◊ tia Giuannina ndhe aiat leadu intesa chi cudha pitzinna fit timindhe 4. no ndhe at chérfidu mai s'intesa a si comporare sa televisione ◊ Frantziscu si li acurtzieit a la leare a ballare, ma issa no ndhe cherfeit s'intesa ◊ como no ndhe cherent mancu s'intesa de robba tapulada ◊ nemmos istat chentza si cojubare pro no l'issire s'intesa 5. cussu za ndhe tenet de intesas, ca est segretàriu de unu ministru!
intésiu , pps, agt: intesu Definizione de intèndhere; su èssere ascurtaos, pigaos in cunsideru Sinonimi e contrari inténdhiu Modi di dire csn: est cosa intesa chi… = s'iscít ca…; èssere meda intesu (nadu de ccn.) = chi est iscurtadu, chi si faghet pònnere mente, chi contat o cumandhat meda; intesu ses! = gei ti apu ascurtau e gei fatzu acomenti mi ses nendi! Frasi custu frore dh'apo intésiu de ora ◊ su pobidhu s'est intésiu male ◊ no s'at a èssere intesa male? 2. bois, chi sezis intesa, otenide su perdonu! ◊ est piús intesa issa, ca est monza.
intespàre interpàre
intèssere , vrb: intèssiri Definizione intriciare, intrare apare filu, trama, pertighedhas o àteru deasi Sinonimi e contrari infunixedhai, intramai, intrecire, intriciai, tèssere.
intessidúra , nf Definizione
su intèssere, su intrare apare; cosa intrada apare, fintzes is diferentes pígios chi formant is vegetales, carres e ossos de is animales, po cantu funt fatos coment'e cosa téssia
Sinonimi e contrari
intriciadura,
tessinzu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
brochage
Inglese
fabric
Spagnolo
tejedura,
tejido
Italiano
intessitura,
tessuto
Tedesco
Gewebe.
intessíntru , avb Sinonimi e contrari impeltantu, imperistantu, intere, sughestantu, trassintru Frasi intessintru chi tue andhas a mutire a nebode tuo, deo andho a domo a prènnere su fiascu (L.Mura).
intessionàdu intensionàu
intessiòne integiòne
intèssiri intèssere
intéssiu , pps Definizione de intèssere Sinonimi e contrari intretziu.
intessònnus , avb Definizione èssiri i. = tra billa e sonnu.
intestadúra , nf Definizione donniuna de is duas intacas o incàscios chi si faent a su giuale, a un'ala e àtera, in pitzu de sa cama, po passare e poderare firmos is loros Sinonimi e contrari cambedha 1, cambedhadura.
intestài, intestàre , vrb Definizione
fàere in paperi, pònnere una cosa in propriedade a númene de ccn.; prnl. fàere su tostorrudu, su perrigónchinu, abbetiare insistendho in s'idea sua chentza bòllere iscurtare s'àteru
Sinonimi e contrari
abbetiae,
acorrochinare,
aperrighinare
Frasi
li aiat intestadu unu libbereto in sa Posta e che li poniat sa paga donzi mese ◊ totu su chi seus alloghendi oi est intestau a su mundu de cras (F.Pischedda)
2.
si est intestadu de no chèrrere manigare e no bi at àpidu médiu de lu cumbínchere!
Traduzioni
Francese
mettre au nom (de),
s'entêter
Inglese
to head
Spagnolo
poner a nombre de,
obstinarse
Italiano
intestare
Tedesco
auf den Namen eintragen,
sich versteifen.
intestòre , nm Definizione ferru de mina curtzu, prus adatu po cumenciare unu bucu nou Terminologia scientifica ans.
intéstu , nm Definizione
títulu chi si ponet coment'e inditu, indiritzu, in cuménciu de un'iscritu
Frasi
dèu s'opúsculu dhu dédicu a Broi e in s'intestu nc'iscriu "Manna presuntzioni"! (Urru)
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
en tête,
titre
Inglese
heading
Spagnolo
membrete
Italiano
intestazióne
Tedesco
Uberschrift.
intéstu 1 , nm Definizione idea firma, fintzes po tostorrudéntzia, su s'intestare Sinonimi e contrari abbétia, tostorrudéntzia.
intésu intésiu
inteteràre , vrb Definizione
fàere, essire téteru po fritu, isciustura o, nau de ccn., fintzes reberdia
Sinonimi e contrari
achirdinae,
ateterae,
incidrinai
Frasi
da chi mi bides intèteras sa coa e tiras calches a sa parte mia! ◊ bi at robba chi comente s'ifundhet s'intèterat ◊ titia, mi so inteterendhe de su fritu!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
raidir,
engourdir
Inglese
to stiffen
Spagnolo
envarar
Italiano
irrigidire
Tedesco
versteifen,
sich versteifen.