intimoríu , pps Definizione de intimorire Sinonimi e contrari intimorigiau, intimorigiu.
intimorizài, intimorizàre intimorigiài
íntimu , agt, nm Definizione chi pertocat s'ànimu, sa cusciéntzia, sa parte prus apartada de sa carena; cosa díliga, totu su chi in su cristianu podet èssere cunsiderau unu aintru, sa parte chi prus pagu si biet de sa persona.
intína , nf: bentina,
intinna Definizione
colore de su pilu de un'animale; foedhandho de gente si narat in su sensu de bisura, de su chi unu paret a cara
Sinonimi e contrari
ghentinnu*,
intinnu,
manta
/
bisura
Frasi
- De ite intina est, s'ebba? - Murra est!
2.
dh'iscóviat s'intina ca oi ses de ispétzia mala
Cognomi e Proverbi
smb:
Intina
Traduzioni
Francese
poil,
robe
Inglese
coat,
hair
Spagnolo
manto
Italiano
mantèllo
Tedesco
Fell.
intinànta , prn Definizione calesiògiat cosa chi in su foedhare no si ammentat cun foedhu precisu Sinonimi e contrari itadhinanta, iterinene, taligeni Frasi candu mi acabbu custu intinantedh'e farra mi acostu anch'e mamma Etimo srd.
intínghede, intínghere intígnere
intinghidòre , agt, nm Definizione
chi o chie intinghet, tinghet, serbit a intínghere, a giare colore
Sinonimi e contrari
tintore
Traduzioni
Francese
teinturier
Inglese
dyer
Spagnolo
tintorero
Italiano
tintóre
Tedesco
Färber.
intingiadúra , nf Definizione
su s'intingiare, su dannu de sa tíngia
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
action de prendre la teigne
Inglese
tinea damage
Spagnolo
el coger la tiña
Italiano
intignatura
Tedesco
Mottenfraß,
Mottenloch.
intingiàe, intingiài, intingiàre, intingiàri , vrb: intinzare Definizione
carrigare de tíngia, genia de bobboi niedhu chi ponet a is matas e a is erbas in is puntas modhes o, segundhu, fintzes a is animales; in cobertantza, fintzes carrigare de àteru cunsiderau dannosu o pagu praghillosu
Sinonimi e contrari
impestai
2.
su cani tuu fut carriau de púlixi e nd'at intingiau is mius puru (G.Mura)◊ is gerrunaderis funt intingiaus de dépidus, sentza mancu un'ispera!◊ depit èssi berus ca mi torru a intingiai cun d-un'ómini… abarru fiuda!
Traduzioni
Francese
prendre la teigne
Inglese
to affect with ringworm
Spagnolo
coger la tiña
Italiano
intignare
Tedesco
von Motten zefressen werden.
intíngiri intígnere
intiniràu , agt Sinonimi e contrari aggruncidu, ateterighedhadu, tostorau.
intínna intína
intínna 1 , nf Definizione
genia de aparíciu chi si parat po arregòllere o mandhare is signales o undas de is aràdios e televisiones (sonos e figuras); puntale, puntedhu in is pontes de maistos de muru, s'elementu chi si ponet prantau po poderare pesu
Sinonimi e contrari
antenna
/
pontedhu,
puntale
Frasi
bido in supra de sos mares burrascosos mill'intinnas veladas caminendhe (F.Dore)◊ semper a vela isparta caminendhe bidesi supra de s'undha un'intinna
2.
chie dolat intinnas e maderas, faghet funes e àncoras
Traduzioni
Francese
mât
Inglese
upright
Spagnolo
estructura,
armazón
Italiano
piantana
Tedesco
Ständer.
intinnàdu , agt Definizione nau de ccn., chi est totu pigau de ccn. cosa chi praghet, chi dhue tenet passione, apegu Sinonimi e contrari amantiosu, apichirriau Frasi su babbu est a murrunzu cun su fizu ca custu est intinnadu a su giogu.
intinnài, intinniài , vrb Definizione fèrrere, ingòllere cun calecuna cosa a cropu, iscúdere o atumbare a pitzu: giogandho a birillas, bochíere o fèrrere sa birilla de su cumpàngiu Frasi su componidori a sa Sartíglia circat de intinnai istellas ◊ a chini intinnàt un'unixedha, gioghendi a bríllias (genia de birillus), fadiat unu puntu, chi intinnàt a su noi fadiat noi puntus ◊ bai e circa poita is automobbilistas bolint intinniai a chini dhui est in mesu!…◊ una màchina una borta at intinniau una mama cun su pipiu passendi me is istríscias pedonalis (D.Pilloni).
intinníre , vrb Definizione su sonare chi faent is cosas, mescamente cudhas chi no funt fatas apostadamente po cussu Sinonimi e contrari drinnire, drínniri, sonai, tinnidare, tinnulare Frasi su ràndhine intinnit sa téula astrada (V.Farris)◊ sona, ischíglia, e intinni su sonu tou bellu! Etimo srd.
intinníu , agt Definizione temadu, maladióngiu, tinniadu (in sa salude) Sinonimi e contrari incimiau, indemau, tunconidu | ctr. líaru, sanu Etimo srd.
intínnu , nm: intinu Definizione
prus che àteru, su colore de su pilu de un'animale, ma fintzes àteru sinnu (marcu, sinnu in origas) chi serbit a dhu connòschere méngius; colore de calesiògiat cosa
Sinonimi e contrari
bentina,
ghentinnu*,
manta,
pilu
/
colore
Frasi
mi est mancada sa crabita: de intinnu un'ala pinta, fit tzufetada e corruda ◊ connoschiant sos cadhos a s'intinnu ◊ màscios e boes de intinnu lughente as a bídere a mizas
2.
a unu a unu sont cambiandhe intinu cudhos píghidos pilos issipios ◊ no mi aggradat s'intinu chi as seberadu ◊ de ite intinu est su bestire tou? ◊ a s'intinu, cussu est fizu tou!
Traduzioni
Francese
pelage
Inglese
coat,
plumage
Spagnolo
manto,
color
Italiano
pelame
Tedesco
Fell.
intínnu 1 , nm Definizione
su sonu de unas cantu cosas no sèmpere fatas po sonare
Sinonimi e contrari
drínnida,
tínnulu,
trínnidu
Frasi
su sonu che ruet in s'iscuru de sa note, chei s'intinnu de s'ischíglia de sa laghinza intrèndheche a sa mandra
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
tintement (s)
Inglese
jinkling
Spagnolo
tintineo
Italiano
tintinnìo
Tedesco
Geklingel.