intimoríu , pps Definitzione de intimorire Sinònimos e contràrios intimorigiau, intimorigiu.
intimorizài, intimorizàre intimorigiài
íntimu , agt, nm Definitzione chi pertocat s'ànimu, sa cusciéntzia, sa parte prus apartada de sa carena; cosa díliga, totu su chi in su cristianu podet èssere cunsiderau unu aintru, sa parte chi prus pagu si biet de sa persona.
intína , nf: bentina, intinna Definitzione colore de su pilu de un'animale; foedhandho de gente si narat in su sensu de bisura, de su chi unu paret a cara Sinònimos e contràrios ghentinnu*, intinnu, manta / bisura Frases - De ite intina est, s'ebba? - Murra est! 2. dh'iscóviat s'intina ca oi ses de ispétzia mala Sambenados e Provèrbios smb: Intina Tradutziones Frantzesu poil, robe Ingresu coat, hair Ispagnolu manto Italianu mantèllo Tedescu Fell.
intinànta , prn Definitzione calesiògiat cosa chi in su foedhare no si ammentat cun foedhu precisu Sinònimos e contràrios itadhinanta, iterinene, taligeni Frases candu mi acabbu custu intinantedh'e farra mi acostu anch'e mamma Ètimu srd.
intínghede, intínghere intígnere
intinghidòre , agt, nm Definitzione chi o chie intinghet, tinghet, serbit a intínghere, a giare colore Sinònimos e contràrios tintore Tradutziones Frantzesu teinturier Ingresu dyer Ispagnolu tintorero Italianu tintóre Tedescu Färber.
intingiadúra , nf Definitzione su s'intingiare, su dannu de sa tíngia Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu action de prendre la teigne Ingresu tinea damage Ispagnolu el coger la tiña Italianu intignatura Tedescu Mottenfraß, Mottenloch.
intingiàe, intingiài, intingiàre, intingiàri , vrb: intinzare Definitzione carrigare de tíngia, genia de bobboi niedhu chi ponet a is matas e a is erbas in is puntas modhes o, segundhu, fintzes a is animales; in cobertantza, fintzes carrigare de àteru cunsiderau dannosu o pagu praghillosu Sinònimos e contràrios impestai 2. su cani tuu fut carriau de púlixi e nd'at intingiau is mius puru (G.Mura)◊ is gerrunaderis funt intingiaus de dépidus, sentza mancu un'ispera!◊ depit èssi berus ca mi torru a intingiai cun d-un'ómini… abarru fiuda! Tradutziones Frantzesu prendre la teigne Ingresu to affect with ringworm Ispagnolu coger la tiña Italianu intignare Tedescu von Motten zefressen werden.
intingidúra , nf Definitzione su intíngiri Sinònimos e contràrios tinghinzu, tinta, tintura Ètimu srd.
intíngiri intígnere
intiniràu , agt Sinònimos e contràrios aggruncidu, ateterighedhadu, tostorau.
intínna intína
intínna 1 , nf Definitzione genia de aparíciu chi si parat po arregòllere o mandhare is signales o undas de is aràdios e televisiones (sonos e figuras); puntale, puntedhu in is pontes de maistos de muru, s'elementu chi si ponet prantau po poderare pesu Sinònimos e contràrios antenna / pontedhu, puntale Frases bido in supra de sos mares burrascosos mill'intinnas veladas caminendhe (F.Dore)◊ semper a vela isparta caminendhe bidesi supra de s'undha un'intinna 2. chie dolat intinnas e maderas, faghet funes e àncoras Tradutziones Frantzesu mât Ingresu upright Ispagnolu estructura, armazón Italianu piantana Tedescu Ständer.
intinnàdu , agt Definitzione nau de ccn., chi est totu pigau de ccn. cosa chi praghet, chi dhue tenet passione, apegu Sinònimos e contràrios amantiosu, apichirriau Frases su babbu est a murrunzu cun su fizu ca custu est intinnadu a su giogu.
intinnài, intinniài , vrb Definitzione fèrrere, ingòllere cun calecuna cosa a cropu, iscúdere o atumbare a pitzu: giogandho a birillas, bochíere o fèrrere sa birilla de su cumpàngiu Frases su componidori a sa Sartíglia circat de intinnai istellas ◊ a chini intinnàt un'unixedha, gioghendi a bríllias (genia de birillus), fadiat unu puntu, chi intinnàt a su noi fadiat noi puntus ◊ bai e circa poita is automobbilistas bolint intinniai a chini dhui est in mesu!…◊ una màchina una borta at intinniau una mama cun su pipiu passendi me is istríscias pedonalis (D.Pilloni).
intinníre , vrb Definitzione su sonare chi faent is cosas, mescamente cudhas chi no funt fatas apostadamente po cussu Sinònimos e contràrios drinnire, drínniri, sonai, tinnidare, tinnulare Frases su ràndhine intinnit sa téula astrada (V.Farris)◊ sona, ischíglia, e intinni su sonu tou bellu! Ètimu srd.
intinníu , agt Definitzione temadu, maladióngiu, tinniadu (in sa salude) Sinònimos e contràrios incimiau, indemau, tunconidu | ctr. líaru, sanu Ètimu srd.
intínnu , nm: intinu Definitzione prus che àteru, su colore de su pilu de un'animale, ma fintzes àteru sinnu (marcu, sinnu in origas) chi serbit a dhu connòschere méngius; colore de calesiògiat cosa Sinònimos e contràrios bentina, ghentinnu*, manta, pilu / colore Frases mi est mancada sa crabita: de intinnu un'ala pinta, fit tzufetada e corruda ◊ connoschiant sos cadhos a s'intinnu ◊ màscios e boes de intinnu lughente as a bídere a mizas 2. a unu a unu sont cambiandhe intinu cudhos píghidos pilos issipios ◊ no mi aggradat s'intinu chi as seberadu ◊ de ite intinu est su bestire tou? ◊ a s'intinu, cussu est fizu tou! Tradutziones Frantzesu pelage Ingresu coat, plumage Ispagnolu manto, color Italianu pelame Tedescu Fell.
intínnu 1 , nm Definitzione su sonu de unas cantu cosas no sèmpere fatas po sonare Sinònimos e contràrios drínnida, tínnulu, trínnidu Frases su sonu che ruet in s'iscuru de sa note, chei s'intinnu de s'ischíglia de sa laghinza intrèndheche a sa mandra Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu tintement (s) Ingresu jinkling Ispagnolu tintineo Italianu tintinnìo Tedescu Geklingel.