iscassuletàdu iscassoletàdu
iscassuletàre iscasciuletàre
iscastadúra , nf Definizione su iscastare Etimo srd.
iscastàre , vrb Definizione
cambiare genia, casta, essire diferente, de arratza prus metzana, nau fintzes in su sensu de iscrizeniare, essire o èssere diferente
Sinonimi e contrari
irratzare
/
chilzeniare,
disgeniare,
imburdiri,
ischilziniare,
iseniare
/
cambiai,
mudai
| ctr.
arraciai,
istripai
Frasi
sos sonos de una peràula a bortas iscastant, càmbiant de una bidha a s'àtera ◊ potet peri dare chi cussu pitzocu iscastet dae s'arratza sua ◊ deo apo arratzau a is meos e in parte fortzis apo iscastau
2.
in sa faedhada nois Torpinos nos iscastamus meda fenas dae sos Pasadinos (G.Chessa)
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
changer de race,
s'abâtardir
Inglese
to degenerate
Spagnolo
mestizar
Italiano
dirazzare
Tedesco
entarten.
iscastedhàre , vrb Definizione
bogare fora, bogare de unu logu de cumandhu, de unu podere
Sinonimi e contrari
caciare,
irbersulare
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
déloger
Inglese
to dislodge
Spagnolo
desalojar
Italiano
sloggiare
Tedesco
ausweisen.
iscasumài , vrb: scasumai Definizione foedhare cun calecunu de calecuna cosa, cricare de s'iscusare, de nàrrere motivos, giare a ischire cosas delicadas, personales Sinonimi e contrari faedhare, iscobiare, scasumiri Frasi su pastori iat cicau de s'iscasumai in totu is maneras, ma is barrucellus no iant ascurtau peruna tzimia e iant tenturau su bestiàmini! 2. comenti s'est iscasumada, castiendi sa partida e fendi tifu, at biu sa genti istesiendisindi, po su pudesciori!…
iscasumòne iscajumòne
iscàta , nf: ischeta,
scata Definizione
àstula prus che àteru de pedra, imbidru e cosas deasi; genia de àstula, pígiu tostau a bisura de unga in sa pedhe de su pische, tostada e matuca cantu s'unga o pitichedhedha e fine segundhu su pische; su pigighedhu chi che andhat a sa pedhe de conca; cantu de cosa / pische de i. = lissa (ma fintzas àtera creze, bona); i. de arràmini = biculaza de ràmine bona pro dare su colore birde a s'istanzadura de sa terralla; i. de ferru = biculaza de ferru pro dare su colore de castanza a sa terralla
Sinonimi e contrari
alciuza,
àstua,
atiza,
isciapa,
schedra
/
crosta
Frasi
cussa linna che andhat totu a iscatas ◊ su bidru si segat a iscatas
2.
su pische si arrustit cun s'iscata, ma pro lu fàghere a budhidu che li cheret catzada
3.
a is pipios s'iscata dhis essiat in conca, comment'e una crosta bianca
4.
a papae aiant chibudha, un'iscata de casu e sorugotu sicau ◊ m'iscràdiat che iscata de sabone dae manos
Etimo
ltn., ctl.
*scatta, escata
Traduzioni
Francese
écaille
Inglese
scale
Spagnolo
escama
Italiano
squama
Tedesco
Schuppe.
iscatàda , nf Definizione cuntratu de pastoriu, una genia de afitu de su bestiàmene Frasi a s'iscatada su cuntratu duraiat un'annu, a mie mi daiant tres chilos de casu a fiadu, su batorunu de sas anzones féminas pesadas e mi torraiant su matessi tantu de berveghes chi aio dadu.
iscatadòrza , nf Definizione
aina po istrecare is leas de sa terra arada
Sinonimi e contrari
ingranzadorza,
tràgiu 1,
trinciaghélvia
Frasi
su malu lauradore no giughet iscatadorza
Terminologia scientifica
ans
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
émotteuse,
brise-mottes
Inglese
disk harrow
Spagnolo
roturador
Italiano
frangizòlle
Tedesco
Ackerschleppe.
iscatadúra , nf: scatadura Definizione
su iscatare
Sinonimi e contrari
istozadura,
scatamentu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
desquamation
Inglese
desquamation
Spagnolo
descamación
Italiano
desquamazióne
Tedesco
Desquamation.
iscatài, iscatàre , vrb: iscatzare 1,
ischetare,
scatai Definizione
arrasigare s'iscata, bogare a iscatas, essire a iscatas o àstulas; fintzes ispistorare, nau de istrégiu de terra, imbidru o àteru deasi
Sinonimi e contrari
iscroare
/
spistorai
Frasi
pische mannu de còghere a budhidu o a cassola innanti s'iscatat, bene
2.
sa morte ndhe at messadu sos fiores cun sas limbas de fogu inferotzias, ant ischetadu sas pedras lidhias (A.M.Pinna)◊ ses bufendhe s'abba in su cicherone iscatadu!
Etimo
ctl.
escatar
Traduzioni
Francese
écailler
Inglese
to scale
Spagnolo
escamar
Italiano
squamare
Tedesco
schuppen.
iscatarràre , vrb: scatarrai* Definizione bogare o fuliare catarru.
iscatasciài , vrb Definizione
papare cun allurpimentu, a s'airada, imbresse; in cobertantza, foedhare de una cosa cun facilidade (matziai)
Sinonimi e contrari
acamufai,
atafiai,
gomiri,
gorropentare,
ingròmere,
iscatuciare,
mangiufai,
scantusciai
Frasi
duus panis gei si dhus at iscatasciaus!
2.
gei nd'iscatàsciat de italianu, fillu miu!…
Traduzioni
Francese
dévorer
Inglese
to devour
Spagnolo
devorar,
tragar
Italiano
divorare
Tedesco
fressen,
verschlingen.
iscatàu , pps, agt Definizione de iscatare; chi che dh'ant arrasigau s'iscata, limpiau de s'iscata, nau de su pische Sinonimi e contrari cdh. isgatatu.
iscatavidài , vrb Definizione iscabbúllere, arrennèscere a lassare, a evitare calecuna dificurtade o impíciu (ma si narat fintzes in su sensu de iscorgiare unu pegus) Sinonimi e contrari irfrancare, iscabbúllere Frasi no est arrennésciu a si nd'iscatavidai ◊ comenti si fait po si nd'iscatavidai de s’infadu de is pastoris? 2. a sa mallora isperrumada nde dh'iscatavidant sa pedhi e dha spretzant.
iscatedhàre , vrb: iscatzedhare, scatzedhai Definizione leare is catzedhos a sa cane, bochíere su fedu piticu o àteru a ccn.; iscabbúllere de ccn. chi benit sèmpere aifatu, bogare o lassare a un'ala che catzedhu; fintzes illascare is pigionatzos chi torrant a naschire in is fundhales de is matas Frasi de is procedhedhus chi fait, sa mardi, calincunu s'iscatzedhat ca no dhus allatat totus 2. sa mama no est cosa de iscatedhare: cheret chi sos fizos la tenzant contu! ◊ in sa gara, nointamas de iscurtare, tzarrant, abbóghiant e currulant chi bi ndhe at de los iscatedhare! Etimo srd.
iscaticàre , vrb Definizione catzigare, incracare, fàere pesu apitzu Sinonimi e contrari abbaticare, acarcangiai, apatigai, apetillai, apeutare.
iscàticu , nm Definizione su iscaticare, nau in su sensu de su istare in istrintu, in medas, a cracu, cun pesu in pitzu Sinonimi e contrari càticu Etimo srd.