iscruài, iscruàre , vrb: iscrudare,
scroai Definizione
bogare su cruo, su chi si podet cunsiderare coment'e cosa crua, no tanti bona: foedhandho de filu, de tela, de cosa téssia, pònnere in lessia a dha fàere prus bianca; foedhandho de unu, abbituare a fàere bene is cosas, avesare a su trebballu, educare; foedhandho de imbriagos, pèrdere s'efetu de s'àrculu, isturdire s'imbriaghera; foedhandho de fémina, tastare ómine sa primu borta
Sinonimi e contrari
ibentiare,
ifegare,
iscoturare,
scexiai
/
irberzinare
2.
su lentore friscu de su sero iscruat sa crea ◊ in s'àtera iscola nos ant iscruadu dae minores, nos ant abbituadu a triballare ◊ su zòvanu cantaiat a sa sola pro s'iscrudare sa boghe ◊ su domadore iscruat su pudhecu areste ◊ ite faghet s'ómine mandrone si no est iscruadu a tribagliare? (Tucone)
3.
Pascale est iscrudandhe sa cochera de eris note ◊ si no est in tinu po s'imbriachera, zai s'iscruat!
Etimo
ctl.
escruar
Traduzioni
Francese
dégrossir
Inglese
to refine
Spagnolo
desbastar
Italiano
levare il crudo,
dirozzare
Tedesco
den rohen Teil entfernen,
vorarbeiten,
verfeinern.
iscrúciu isciúrtzu
iscrucubicàre iscorcovicàre
iscrucudhài , vrb: scrucudhai Definizione orrúere a istràmpidu, a cropu de artu, iscartinare a terra Sinonimi e contrari istrampare.
iscrucuedhài , vrb Definizione betare a cúcuru ficadu, conca a bàsciu, a terra, a furriadura, coment'e covecandho, a iscucuadura Sinonimi e contrari iscucuai / boltulare, tambulare Frasi m'intendia iscrucuedhenduminci a bàsciu!(A.C.Serra)
iscrucugiàre, iscrucullài, iscrucullàre, iscruculliàre , vrb: iscucullare, iscurculliare, scrocollai Definizione cricare abbaidandho e movendho totu po agatare calecuna cosa, cricare de ischire cosa, istare a su dimandha dimandha Sinonimi e contrari iscrucuzonare / imbistigare, speculitai Frasi in dónnia domo dhue furint féminas iscrucugiandho po bíere is trastos ◊ iscrucúgio in cue puru circandhodi! ◊ bolia èssere àngiulu po iscrucugiare in s'ànima tua! (I.Patta)◊ iscrucullu in fundu a s’ànima po circai fuedhus giustus (C.Picci)◊ iscrucullaiaus cun is ogos is bellesas de su sartu Etimo ctl. escorcollar.
iscrucurigàre iscorcorigàre
iscrucurighedhàre , vrb Definizione orrúere a istràmpidu, iscartinare de artu a terra Sinonimi e contrari iscrucudhare, istrampare Etimo srd.
iscrucuzonàre , vrb: iscucuzonare,
iscurcuzonare Definizione
cricare in is cugigones, cricare de mala manera pigandho e lassandho sa cosa chentza órdine
Sinonimi e contrari
corrovai,
fodichinare,
frustigai,
iforrogare,
isculcuzare,
isculuzonare,
scorrovonai
Frasi
iscucuzono in sa bértula in chirca de calchi farfaruza ◊ in sa pupujonada càscia manna iscurcuzono che in cosa istranza… toh, sa murroculedha de castanza chi che aia furadu a Pepe Sanna! ◊ bastu chi no iscurcuzones, intra puru in s'aposentu e pómpia
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
farfouiller
Inglese
to rummage
Spagnolo
hurgar
Italiano
frugolare
Tedesco
kramen.
iscrudàda iscruàda
iscrudadúra , nf Sinonimi e contrari iscrudada Etimo srd.
iscrudàre iscruài
iscruecài iscopercàre
iscrúfere, iscrúfi , vrb: iscúfere,
iscúrfere,
scrufi Definizione
pigare sa cosa cun sa fortza, a pelea, a unu chi no dha bolet lassare, che dha bolet furare (fintzes pigare a unu de is duos o medas gherrandho po dh'iscabbúllere de s'àteru)
Sinonimi e contrari
afrapare,
illatzare,
isculpire,
iscúrpere,
istratzare
/
iscabbúllere
Frasi
su fiadu pariat de chèrrere iscúfere s'anzone dae perígulu ◊ est fendi cosa ma gei dh'at a iscrufi unu momentedhu! ◊ iscrufimus un'iscapada pro fàghere custu ◊ cudhos si fint corpendhe e si ch'est postu in mesu a los iscúfere ◊ pro mòrrere unu débbile iscufindhe, mezus mòrrere brighendhe duos foltes! (Piras)◊ pro azuare s’amicu tuu che as iscúrfitu tue puru una parte manna de corfos!
2.
prite tepo iscurtare boghes no connotas chentza mi pòdere cuare e ne iscrúfere? ◊ est bujosu su tempus benidore e no mi poto iscrúfere ◊ a chini ti pregontat de unu e no ndi podis nai bèni, no ndi nerist mancu mali iscrufendudindi nendi chi no dhu conoscis
Traduzioni
Francese
extorquer,
arracher
Inglese
to extort
Spagnolo
sacar,
arrebatar
Italiano
ottenére con la fòrza,
estòrcere
Tedesco
erpressen.
iscrúfu , nm Definizione su iscrúfere / a i. = a poderiu, ammarolla, cun prepoténtzia Sinonimi e contrari iscurpidura Frasi pigu a iscrufu su perdonu cumbintu chi siat unu diritu ◊ mi ndi ant pigau cussa cosa a iscrufu, ma mi serbiat ◊ dhoi nd'at chi bollint is méritus a iscrufu! Etimo srd.
iscrufulàre , vrb Definizione iscapare a erríere a iscracàllios, fintzes murrungiare comente faet su porcu pedindho Sinonimi e contrari crochidare Frasi - Custu sutzu de chelu, eallu, eallu su chi sos coros ponet totu in pasu! - Si puru no los ponet totu in gherra! - iscrúfulat sa cuba risulana.
iscrúfulu , nm Definizione
su iscrufulare
Sinonimi e contrari
cróchidu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
éclatement d'une bagarre
Inglese
burst of laughter
Spagnolo
estallido de risa
Italiano
scòppio,
bòtto di risa
Tedesco
vor Lachen platzen.
iscrujuràre , vrb Definizione tròchere sa cresura, trantzire su crispione chi si ponet a serrare is àidos Sinonimi e contrari iscresurare Frasi donzi note l'iscrujuraiat s'àitu e chin sa robba l'iscussimintzaiat su semenatu Etimo srd.
iscrúmpere isciòmpere
iscruncassàre , vrb Definizione
isconciare, fàere iscónciu mannu, bogare de pare, fragassare
Sinonimi e contrari
agigotare,
degogliai,
destrossai,
ifasciare,
isciasciai,
secare,
truncai
Frasi
su pudhéricu li potiat servire ca si li fit iscruncassata sa moto
Traduzioni
Francese
fracasser,
abîmer,
détraquer
Inglese
to shatter
Spagnolo
destrozar
Italiano
sconquassare
Tedesco
erschüttern.