A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z

màscala , nf: màscula Definizione apertura (un'isperrada) chi si faet in sa gunnedha, prus che àteru a destra ma a parte de ananti, po intrare sa manu a sa busciaca (chi is féminas ponent acapiada in chintzu asuta de sa gunnedha) Sinonimi e contrari foltighesa Frasi no fit semper chi sa mama o su babbu fint lestros a ghetare sa manu a sa màscula pro bocare dinare dae buzaca ◊ si compudat sa màscula si zuchiat sa corona Etimo srdn.

mascamènte, mascamènti , avb: mascamenti, mescalimente, mescamente, mescamenta, mescomente Definizione prus che àteru, bolet nàrrere po su prus, su prus de is bortas Sinonimi e contrari assimas, mascas, prusatotu Frasi sos cadhos, sos boes, mescamente in s'istiu, si moent meda ca sa musca no los dassat in pasu ◊ no sunt totus de un'idea ebbia, mescalimente cudhos coturones chi ant preparadu sos binos noos Traduzioni Francese surtout, spécialement Inglese especially Spagnolo sobre todo, en especial Italiano soprattutto, massimaménte, specialménte Tedesco vor allem.

mascangànnu , nm: maschinganna, maschingannu Definizione mascu de ingannu, genia de mostru (pegus naschiu istrupiau), su dimóniu; fintzes una genia de móvia o chinnida chi trampat a chie est in crica de aciapare a un'àteru Sinonimi e contrari immostre, mastringannu, mostre / demóniu Modi di dire csn: leare a unu a maschingannu = trampare, leare s'àteru cun iscusas a ingannu; maschinganna (morisca) = marighedha de carrúciu, morisca créschida in mesu de sa tàula Frasi abba e aera sunt pienos de àligas e ferenos, essint maladias noas, sos pegos aultint o anzant mascangannos ◊ unu pastore una note at biu una grannu colunna altzannosi de terra e at pentzau ca cussu fiat Maschinganna ◊ su maschinganna essit in figura de mascu de brebè, de boe niedhu… Traduzioni Francese trompeur Inglese deceiver, deceiving move, dribbling Spagnolo engañador, movimiento engañador Italiano ingannatóre, mòssa ingannatrice Tedesco Betrüger, Finte.

mascàra , nf Definizione su chi abbarrat de s'abbruxadura, genia de cosa niedha chi faet su fumu; genia de tinta a frigare in prabaristas is féminas po bellesa Sinonimi e contrari fodhine, fumàdigu, sintziedhu, titibedhu Frasi tocat a ndi bogai sa mascara de su fumajolu, chi no pighit fogu ◊ sa fumiada de sa funderia est imbrutendi su celu cun sa mascara Etimo ctl. mascara.

màscara , nf: màschera Definizione persona carotada a carrasegare, mascarandho; sa faciola chi si ponent in divertera; genia de amparu de pònnere a nasu e buca po no lassare passare gasos toscosos (m. antiggàs) o àteru chi noghet, o fintzes po badrare is ogos sardandho / genias de màscara: brutas o butudos (totu iscorriadas, cun corros, intzintziedhadas, bestias cun pedhes de animale e a bisura de animales); límpias (carotadas ma chentza pàrrere cosa mala); màscara de cadhu (nau de unu) = isfaciu; mascaredha = fintzes marioleta, buratinu Sinonimi e contrari trusu / bisera, caratza, carota Frasi los at pretzetaos a ballare chin àteras màscheras, no a solos ◊ si bestit de màscara cun is bestiris de sa mulleri ◊ at bénnidu màscaras a domo, ma no si sunt iscaratzadas a las connòschere ◊ is màscaras bestias de mamutzones, cun casidhos corrudos, càrrigas de sonàgias, faiant fuire su fedighedhu 2. eandhe màscara de cadhu, cussu! Etimo spn. Traduzioni Francese masque Inglese mask, maschera Spagnolo máscara, disfraz Italiano persóna mascherata, màschera Tedesco Maske, Verkleidung, Kostüm, Larve, Maske, Larve.

mascaràda , nf Definizione su mascarare Sinonimi e contrari carotada, maimonada, trusada Frasi issu no mancat a nisciuna mascarada, de sa prima a s'úrtima Etimo srd. Traduzioni Francese mascarade Inglese masquerade Spagnolo mascarada Italiano mascherata Tedesco Maskerade.

mascaràdu , pps, agt: mascaratu Definizione de mascarare; chi portat o dhi ant postu sa caratza, sa faciola, o est bestiu a màscara; chi dh'ant pigau a befa Sinonimi e contrari caratzadu, carotadu, faciolau 2. su mascaradu mannu, aite a ti mandhare, a tie, chi ti leant a befe totugantos?! Traduzioni Francese masqué Inglese masked Spagnolo disfrazado Italiano mascherato Tedesco maskiert, verkleidet.

mascaradúra , nf Sinonimi e contrari afacioladura Etimo srd. Traduzioni Francese masquage Inglese masking Spagnolo enmascaramiento Italiano mascheratura Tedesco Maskierung.

mascaràre , vrb: ammascherai, mascherai Definizione bistire a màscara, pònnere sa faciola prus che àteru po ispàssiu Sinonimi e contrari carotare, trusare Frasi che sunt mascarendhe, sunt essidos a sos ballos ◊ a bi mascarades ocannu? Etimo srd. Traduzioni Francese masquer, se masquer, se déguiser en (travestirsi da) Inglese to mask Spagnolo disfrazarse Italiano mascherare Tedesco maskieren, verkleidern.

mascaràtu mascaràdu

mascàre , vrb Definizione papare, bufare, o giare a papare, a bufare, fintzes a candho si ndhe tenet gana, fintzes a s'intèndhere prenos, fintzes a èssere a istògomo prenu: si podet nàrrere fintzes de àteru, in su sensu de orròschere, de no ndhe tènnere prus gana o bisóngiu, de no ndhe padire prus, de calecuna cosa; podet bòllere nàrrere fintzes a cricare o provare de fàere ccn. cosa, isceberare s'ora ibballiada, ch'istrobbat is àteros; a logos dhu narant po chistire, pònnere abbandha, pigare e bogare de mesu, apartare / mascare s'ogru a ccn. = pàrrere bellu, bonu Sinonimi e contrari assevare, atatare, atzibbare, inciuciare, satzai / assansiare / istransire, trancire, tròtzere | ctr. irfamigare Frasi su giú si est mascadu de pira ◊ candho sa robba si est mascada si est corcada ◊ apo drommidu própiu bene, mi so mascadu de sonnu! 2. si ti ponzo manu a fuste ti ndhe masco! ◊ si est mascadu de sonnu ca at drommidu tota note ◊ sa terra, de cantu est mascada de abba, est boghendhe fintzas sos benos 3. mih no ti masches de intrare a domo, no! ◊ già si l'at mascada s'ora de bènnere a domo, a mesanote!…◊ za bi l’at mascadu s’ogru cussa zòvana!… 4. apu mascau su casu in sa búgia (R.Sardella)◊ Antonieta at mascau su pane de saba in su frigoríferu ◊ su chi abbarrat in custa pàgina atibbat ancora o est de mascare? Traduzioni Francese rassasier Inglese to sate Spagnolo saciar Italiano saziare, satollare, saturare Tedesco sättigen.

mascaríglia , nf Definizione faciola, cosa chi si ponet po no lassare bíere sa cara: a logos, fintzes fachile po su molente, fatu cun duos istampos po dhu bestire in is origas de s'animale; ispediente po no adduire Sinonimi e contrari màscara / fachile Frasi fit feu che cane: - Malevadadu, naraiat sa zente pibiosa, arratza de mascaríglia chi li at postu sa mama! ◊ bos apo a pònnere una mascaríglia chi azis a pàrrere màscheras de befe! 2. pro annórios ti apo sevadu in s'aficu de un'abboju, ma onzi die fit noa sa mascaríglia Etimo spn. mascarilla Traduzioni Francese masque Inglese mask Spagnolo máscara Italiano màschera Tedesco Maske.

mascarína , nf, nm: mascarinu Definizione s'ala de ananti de un'iscarpa, sa chi ammontat sa punta de su pei, e mescamente tira de pedhe in pitzu de su bruncale o impena Sinonimi e contrari bruncale, impena, puntera, runcale, tígia Etimo itl.t mascherina Traduzioni Francese paton Inglese toe cap Spagnolo empeine Italiano spuntèrbo Tedesco Vorderkappe.

mascarinàre , vrb Definizione aconciare, torrare a fàere su mascarinu Etimo srd.

mascarínu mascarína

mascarónzu , nm Definizione su mascarare, su essire mascaraos Sinonimi e contrari ammascheramentu, mascarada Etimo srd. Traduzioni Francese déguisement Inglese masquerade Spagnolo mascarada Italiano mascheraménto Tedesco Verkleidung.

mascarósu , agt Definizione prenu de tzintziedhu, de fumàdigu, chi est totu mascara Sinonimi e contrari fodhinosu, fumadigosu, titibedhosu, tzintzidhosu Etimo ctl. mascarós Traduzioni Francese fuligineux Inglese sooty Spagnolo fuliginoso Italiano fuligginóso Tedesco rußig.

mascaróti , nm Definizione prus che àteru, persona afaciolada, mamutzone Sinonimi e contrari màscara Frasi li ant dau su "Frimma!" duos mascarotis in bervechina chin sas socas a ambucodhu e sos lovros in manos.

mascartzòne , agt, nm: mascatzone Definizione chi o chie est un'arga, persona de pigare a disprétziu, chie si cumportat male meda Sinonimi e contrari argamile, ascamile, farabbutu Etimo itl. mascalzone.

màscas , avb: amesche, mesca, mesche, mesches, meschi Definizione prus che àteru, prus a totu Sinonimi e contrari assimas, mascamente, prusatotu Frasi in custu no mi as dadu dispiaghere, mesches ca mai ti desi unu disgustu ◊ àteros pitzinnos, mesca sos prus mannos, zocaiant a fúbbalu ◊ mesche su fizu già est rébula bona! ◊ peschi li do sa benénnida, mesche pro su chi mi at fatu?!… Etimo ctl. més que més.